AMERIKANA
Idealen, medailles en een schenking Kees Hamann
Roosevelt-herdenking
Dit jaar herdacht men in de Verenigde Staten het geboortejaar
(1882) van oud-president Franklin Delano Roosevelt. De daar
toe opgerichte herdenkingscommissie formeerde ai snel een
speciaal comité, dat zich richtte op herdenking van Roosevelt in
Nederland. Het had daartoe twee redenen.
In de eerste plaats wezen onderzoekingen uit dat Roosevelt's
voorvaderen naar alle waarschijnlijkheid uit Nederland afkom
stig zijn; om precies te zijn Oud-Vossemeer op Tholen.
In de tweede plaats wilde het comité met deze herdenking aan
sluiten bij de viering van de tweehonderd-jarige dipiomatieke-
en handelsbetrekkingen tussen Nederland en de Verenigde
Staten.
Om de speciale band met Zeeland uit te drukken verzocht men
de A wards in Middelburg te mogen uitreiken.
Op 16 oktober 1982 nam Prinses Juliana onder luid applaus als
eerste n iet-Amerikaan de International Four Freedoms Award in
ontvangst. De medaille werd haar aangereikt door de heer
William vanden Heuvel, oud-ambassadeur voor de Verenigde
Staten bij de Verenigde Naties. Hij stond aan het hoofd van een
Amerikaanse delegatie, bestaande uit vertegenwoordigers van
het Roosevelt herdenkingscomité.
Het betreft een hoge onderscheiding, die tot voor kort alleen in
Amerika werd uitgereikt aan personen „die door hun leven en
hun maatschappelijke betrokkenheid op bijzondere wijze gestal
te hebben gegeven aan de ideële doelstellingen, die President
Roosevelt formuleerde in zijn beroemde rede tot het Congres op
6 januari 1941". Roosevelt stelde toen dat vier vrijheden van
essentieel belang zijn, wanneer de wereld zich wit richten op
vrede en gerechtigheid. Hij pleitte voor vrijheid van menings
uiting, vrijheid van godsdienst, vrijwaring tegen armoede en
voor vrijwaring tegen vrees. Op de idealen wordt ingegaan door
dr. A. Lammers, wiens rede bij de uitreiking van de onderschei
dingen hierna is opgenomen.
Het was Prinses Juliana die deze medaille kreeg, om „de bijzon
dere wijze, waarop zij in haar regeringsperiode gestalte gaf aan
deze democratische waarden
Vier medailles, die afzonderlijk één der genoemde principes wil
eren, werden daarna nog uigereikt aan mr. M. van der Stoei (vrij
heid van meningsuiting), dr. W. A. Visser 't Hooft (vrijheid van
godsdienst), dr. H. J. Witteveen (vrijwaring tegen armoede) en
dr. J. H. van Royen (vrijwaring tegen vrees).
Deze plechtige bijeenkomst vond plaats in de Koorkerk te Mid
delburg. Waarom juist daar?
Heuvel als onderdeel van de F. D. Roosevelt Centennial Commis
sion het comité opgericht, dat zich met haar aktiviteiten op
Nederland zou richten.
In eerste instantie beijverde dit comité zich voor het in bezit krij
gen van een beroemd borstbeeld van Franklin Delano Roosevelt.
Schenking
Begin 1982 werd op initiatief van oud-ambassadeur Vanden
