ABRAHAM ANTHONY NOSKE (1873-1945), ZEEUWS MUZIEKUITGEVER, VERANTWOORDELIJK VOOR 30 JAAR NEDERLANDSE MUZIEKGESCHIEDENIS Drs. Elbert van Zoeren Door het gewijzigde kuituurbeieid in de laatste decennia werd de hedendaagse Neder landse komponisten heel wat meer armslag geboden dan hun voorgangers. Rijp en groen kreeg de kans om via gesubsidieerde instellingen hun muzikale produkten in druk te doen verschijnen en uitgevoerd te krijgen. Voor het betrekkelijk ongenuanceer de kunstsubsidiebeleid valt veel te zeggen; wie zal op dit moment uitmaken welke kreatieve uitingen in de hedendaagse muziek de tijd zullen overleven? De toekomst is onze beste jury. Veel van de grootste komponisten uit het verleden zijn in hun tijd niet of nauwelijks gewaardeerd, terwijl een waardering „in brede kring" voor eigentijdse kunst wel altijd een wensdroom zal blijven van kuituurdragers en -verspreiders. Hoe veel moeilijker dan tegenwoordig had de kunst het in het „ongesubsidieerde "tijdperk. Hoeveel enthousiasme en idealisme was er niet nodig vooreen muziekuitgever in vroe gere dagen om van een nog niet aanvaarde en nog niet gewaardeerde komponist mu ziek in druk te brengen? Eén van deze schaarse idealisten was de Middelburgse mu ziekuitgever A. A. Noske. Noske's leerjaren in Amsterdam. Na zijn gymnasiumtijd in Middelburg vertrok Noske in 1892 naar Amster dam, waar hij als volontair in dienst trad bij de „Algemeene Muziekhandel, Stumpff Koning" gevestigd aan het Spui nr. 2, om zich het vak van de mu ziekhandel en -uitgeverij eigen te ma ken. Tijdens zijn driejarig verblijf in Am sterdam nam Noske pianolessen bij Henri Tibbe (1863-1895), één van de grootste pianisten ter plaatse. De veel- belovendeTibbe stierf reeds op 32-jari- Abraham Anthony Noske werd geboren te Axel op 1 0 juni 1 873. Hij stamde uit een gegoede Zeeuwse familie. Zijn grootvader, Johannes Noske (1795- 1844), was burgemeester van Axel en oefende daar tevens het beroep van no taris uit1. De vader van Abraham Antho ny Noske, Johan Daniel Noske (1 838- 1 899), was eveneens opgeleid voor het notaris-ambt, maar hij heeft zijn beroep in feite nooit uitgeoefend. Uit het huwe lijk tussen Johan Daniel Noske en Elisa beth van den Broecke werden drie kin deren geboren: Johan Daniel (Jr.), Abraham Anthony en Willem Chris- tiaan. De familie Noske verhuisde omstreeks 1875 van Axel naar Middelburg. Willem, de jongste, werd tuinarchitekt; de oudste, Johan Daniel, werd rijksont vanger te Middelburg en Abraham An thony had muzikale aspiraties. In het ouderlijk huisvanAbraham Noske werd veel gemusiceerd. Zijn moeder was een groot muziekliefhebster: zij speelde heel verdienstelijk piano en was zeer aktief in het Middelburgse koorleven. Zij bezocht veel muziekfeesten in bin nen- en buitenland en zij is het geweest die Abraham Anthony heeft geïnspi reerd zijn toekomst in de muziek te zoe ken. Abraham Anthony Noske bezocht het gymnasium te Middelburg. Zijn eer ste pianolessen kreeg hij van Arnoldus Lijsen (1855-1 928), leraar muziek aan de Rijkskweekschool in Middelburg en leraar piano, orgel en muziektheorie aan de plaatselijke muziekschool van de „Vereeniging voor de Toonkunst". Bovendien was Lijsen komponist van liederen, veelal met nationale onder werpen, maar ook op teksten in het Zeeuws dialekt. Abraham Anthony Noske (1 873-1 945), op 26-jarige leeftijd in de tuin van het huis Rouaanse kaai Middel burg.

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Tijdschrift | 1983 | | pagina 4