■¥mmm
het verdwijnen van de karakteristieke bebouwing op het zeeuwse platteland
67
Toevoeging van nieuwe schuren en torensilo.
twee aparte gebouwen. Dit blijkt uit het
verschil in dakhoogte: het dak van de
schuur steekt meestal boven dat van
het huis uit.
Het komt ook voor, dat schuur en woon
huis gescheiden van elkaar zijn ge
bouwd. De daken bezitten altijd steile
kappen met een hellingshoek van onge
veer 45°. De houten schuren zijn altijd
zwart geteerd en voorzien van witte
randen langs deuren, vensters en hoe
ken van het gebouw. In de grote men
deuren is een „klienket" gemaakt (een
kleine deur voor personen). Bij de ste
nen schuren zijn de mendeuren even
eens zwart met een witte belijning. De
rieten daken welven over de mendeuren
heen, terwijl bij pannendaken de goot,
die bij rieten daken ontbreekt, op de
hoogte van de bovenkant van de men
deuren ligt. De gevelindeling van het
woonhuis is eenvoudig en meestal sy-
metrisch met aan beide zijden van de
deur twee hoge ramen. In het dak zijn
geen ramen aangebracht.
De kleine boerderijen zijn vaak onder
één doorlopend dak gebouwd, er ko
men zowel houten als stenen schuren
voor. De vormgeving van de woning
komt overeen met die bij de grote boer
derijen, zij het vaak met één of twee ra
men minder.
De landarbeidershuisjes zijn klein en
eenvoudig soms met slechts één deur
aan de achterzijde. Hierin zijn vaak, op
kleine schaal uiteraard, de kenmerken
van de boerderijbouw terug te vinden,
zoals bijvoorbeeld de raamindeling en
soms het gebruik van gepotdekselde
zwart geteerde planken.
Recente ontwikkelingen bij grote
boerderijen.
Een belangrijk deel van de grote boer
derijen funktioneert nog als agrarisch
bedrijf. De moderne bedrijfsvoering
stelt uiteraard nieuwe eisen aan de be
bouwing, waaraan een ondernemer te
gemoet dient te komen. Hoge steile
kappen zijn niet meer funktioneel, bij
nieuwbouw worden dan ook platte of
flauw hellende daken toegepast. De in
deling van de schuren is gewijzigd
waardoor de grote deuren niet meer
aan de lange zijde maar aan de korte
worden aangebracht. Hout en riet zijn
vergankelijke materialen en behoeven
veel onderhoud, terwijl baksteen en
pannen kostbaar zijn. De bouwmateria
len van deze tijd - beton, eternite, alu
minium en kunststof - zijn voor een
ekonomisch verantwoorde bedrijfsvoe
ring onmisbare ingrediënten geworden.
Voorts hebben nieuwe eigentijdse
bouwwerken bij het agrarisch bedrijf
hun intrede gedaan: (toren)silo's en
windturbines.
Wanneer de bestaande bedrijfsgebou
wen niet meer voldoen aan de moderne
bedrijfsvoering kunnen enerzijds de be
staande gebouwen aangepast worden
en anderzijds kunnen er nieuwe be
drijfsgebouwen worden opgericht. Bij
aanpassingen van bestaande schuren
worden veelal de oorspronkelijke mate
rialen vervangen door eigentijdse. In
dergelijke gevallen blijft de uitwendige
vorm in harmonie met het geheel van de
boerderij. Er kunnen echter ook veel in
grijpende verbouwingen noodzakelijk
zijn, of erger nog het gebouw is niet
bruikbaar meer en wordt afgebroken
om plaats te maken voor een modern
bedrijfsgebouw. Door de veel grotere
schaal van de huidige bedrijfsvoering
die zich ook weerspiegelt in de grootte,
de vorm en het materiaalgebruik van de
nieuwbouw, ontstaat een disharmonie
Bungalowbouw op het platteland.
