mededelingen
33
bliek destijds zeer populair. Vooral bij de
uitvoering van deze sonate bleek hoezeer
het lichte timbre en de doorzichtige bas een
vereiste is voor de uitvoering van muziek uit
deze tijd. Op de moderne vleugel met zijn
zware bas is een acceptabele uitvoering van
quatre-mains muziek nauwelijks mogelijk.
In het derde deel werd voor het eerst de
Turkse trom toegepast, een trommelslag op
de zangbodem met het slaan van twee belle
tjes, waarmee dit onderdeel fungeerde als de
Symfonie „mit dem Paukenschlag", wat op
het reeds ver gevorderde uur zijn effect niet
miste! De beide pianisten oogstten een
warm applaus voor deze voortreffelijk uitge
voerde sonate.
Op deze plaats past nog een afzonderlijk
compliment aan Leen de Broekert, niet alleen
omdat hij door het uitvallen van enige ande
re medewerkenden het gehele programma
voor zijn rekening moest nemen, maar ook
omdat hij zich in korte tijd reeds zeer ver
trouwd heeft gemaakt met het bespelen van
deze vleugel, die een geheel andere techni
sche en muzikale benadering vraagt dan on
ze moderne concertvleugel. Na het concert
werd nog het glas geheven op deze bijzonde
re gebeurtenis en waardevolle aanwinst voor
de verzamelingen van het Genootschap.
Tenslotte nog enige gegevens over de vleu
gel. Het instrument is gebouwd omstreeks
1820 door de Weense pianobouwer Anton
Zierer (1765-1833) en diens zoon Aloys An
ton (1802-1828). De vleugel heeft zes peda
len: Verschiebung, waarbij het mechaniek ver
schuift zodat de hamers resp. 3, 2 of 1 snaar
aanslaan; vooral in de laatste stand ontstaat
een zeer helder geluid door het wegvallen
van zwevingen. Fagot: een perkamentrol op
de snaren geeft een zinderend geluid, ter
imitatie van het gelijknamig blaasinstru
ment. Forte, waarbij de dempers worden ge
licht zodat de snaren doorklinken en door
resonantie de toon sterker wordt. Moderator,
waarbij een strook wollen stof tussen ha
mers en snaren schuift, zodat het geluid ver
zacht. Harfe, waarbij een dikke laag stof tus-
senschuift, wat een harpeffect veroorzaakt.
Turks Muziek, waarbij een hamer tegen de
zangbodem slaat, een lamel op de onderste
snaren meetrilt en twee belletjes worden
aangeslagen.
Bij de restauratie, uitgevoerd door de heer
J. H. Kluiver, conservator van de Werk
groep Muziek, is de zangbodem uitgeno
men en hersteld, het mechaniek herzien, de
besnaring vernieuwd en de kas uitwendig
gerepareerd. Het ligt in de bedoeling in het
voorjaar een publiek presentatieconcert te
organiseren. Bijgaand twee afbeeldingen
van de vleugel: een totaalaanzicht en het kla
vier met ornamenten.