een wereldpodium voor de kunst; de graanbeurs, Middelburgs mooiste monument
145
men van het pretentieuze kunstpodium.
Overeenkomstig de claim die Boezem
op het hele gebouwtje legde, claimde
Wielaert op 28 mei 1984 een kleine
vierkante meter van de vloer om er zijn
„Podio del Podio del Mondo per l'Arte"
te leggen, „zonder de gemeente er eni
germate toestemming voor te vragen
en daarmee het goede voorbeeld uit
1 976 volgend. Het kunstwerk van Wie
laert is een zwarte plaat graniet die bij
toevoeging enkele centimeters boven
het vloerniveau van het kunsttempeltje
uitkomt. Zo is het letterlijk een podium,
maar ook figuurlijk stijgt het als een
steen des aanstoots boven het onder
liggende podium uit. In het zwart gra
niet zit een vierkante witmarmeren
plaat, opgedeeld in negen kleinere vier
kanten. Onder deze plaquette is de
naam van de kunstenaar te lezen en er
boven vinden we de tekst „Butter,
Cheese Eggs".
Uit het gesprek dat ik recentelijk met
Wielaert had blijkt dat de aldus ontwor
pen gedachtesteen de drager is van een
dubbel-concept. Ten eerste verwoordt
de tekst een maatschappij-kritische ge
dachte; „bij ons heet het spel Boter,
Kaas en Eieren, een oer-Hollandse be
naming. In ruime zin is mijn steen een
symbool voorde grandeur van ons land;
het vertelt waar een klein land groot in
kan zijn. Ik ben heel trots op ons Vlakke
Holland, begrijpt u In engere zin, en
dat is voor Wielaert als kunstenaar ei
genlijk belangrijker, is zijn steen een
commentaar op het Podio voor Toe
komstige Avant-Garde in Middelburg
en een hommage aan de afzonderlijke
werken die er in vervat zijn.
Tijdens de geanimeerde inwijding van
het Podio del Podio del Mondo per l'Ar
te beitelde de kunstenaar eigenhandig
het eerste kruisje in één van de witmar
meren vakken. „Dit podium wil een po
dium zijn voor onbekende kunstenaars,
van wie nog maar moet worden afge
wacht of ze tot een Avant-Garde zullen
gaan behoren". Verder zal het een po
dium zijn voor overbekende kunste
naars, die gerust weer in de anonimiteit
mogen geraken. Zo merkte Wielaert
ironisch op Joseph Beuys uit te willen
nodigen om een nul in zijn podium te
zetten. Eventueel gepaard aan ter plek
ke uitgevoerde performances of instal
laties die refereren aan de kruis of cir
kelvorm, zouden kunstenaars alterne
rend een rondje of een kruisje komen
zetten om uitdrukking te geven aan hun
anonimiteit. Daarnaast zijn deze niets
zeggende tekens een metafoor voor de
buitengewone visies van de andere ste
nen. Het podium van Wielaert zou vol
komen te staan met Nullen en Kruizen.
In mijn gesprek met de jonge kunste
naar verzekerde hij dat iedereen een
plaats op het Podio del Podio kan clai
men; „Ik vind dat het doodleuk claimen
van podia hier traditie moet worden. Ik
heb het vermoeden dat met name de
jeugd mijn podium dankbaar in gebruik
zal nemen en dat heeft nou eens niets te
maken met vernielzucht of kunstvanda-
lisme; grafitty is in de kunst momenteel
erg in zwang".
Politieoptreden
Jammer genoeg voor die jeugd werd
het Podio del Podio een half uur nadat
het in cement was vastgelegd met
voortvarend optreden van de politie uit
het plaveisel verwijderd, zodat het
kunstwerk nu op het bureau is te be
zichtigen. Niet dat de legger had ver
wacht dat de Butter, Cheese Eggs-
steen had mogen blijven. Wel slaagde
ook Wilaert er met zijn steen in, zoals de
VVV-brochure van de overige stenen
zegt „te verwijzen naar werkelijkheden
die men in het dagelijks leven nauwe
lijks bewust is". Zo blijkt de man die zich
al 8 jaar opwerpt als direkteur van de
Graanbeurs, gezien zijn afwezigheid op
28 mei, niet geïnteresseerd in wat er op
het wereldbefaamd podium gebeurt.
Verder blijken omwonende Middelbur
gers nog steeds niet te weten dat het
heilige huisje geen grafstenen herbergt
maar kunst, die speciaal voor hen op
straat ligt, heel ontspannen en spon
taan. En uitgerekend het Middelburgs
politiekorps blijkt een ruime culturele
belangstelling te hebben, zozeer zelfs
dat men de kunst het liefst op het bu
reau heeft liggen.
In Middelburg wordt alles, inclusief de
Toekomstige Avant-Garde, heel netjes
in banen geleid en alleen de gevestigde
kunst mag de straat opbreken zonder
dat het gezag daartegen optreedt, leder
respectabel monument van zo'n aparte
allure als de Graanbeurs, verdient het
met gepaste eerbied behandeld te wor
den en ook de kunsten, de versteende
gedachten YES/NO Co, dienen met
ontzag te worden bekeken, zoals het
betaamt. De steen van Wielaert die het
gebeuren in het kunsttempeltje relati
veert en vertaalt in een vruchteloos
spelletje Boter, Kaas en Eieren, past niet
in die kunstidylle van het Podio del
Mondo per l'Arte. Wél vinden we er een
steen met de aanmatigendezin „Lesab-
sents ont toujours tort": de afwezigen
hebben altijd ongelijk. Het loont de
moeite de kunst in Middelburgs mooi
ste monument eens persoonlijk te gaan
bekijken. Er wordt geen entree geheven
en wie er geweest is, vraagt zich mis
schien af of Wielaert, ofschoon zijn But
ter, Cheese Eggs-gedachte hier afwe
zig is, niet tóch gelijk zou hebben.