OVER HET TOT STAND KOMEN VAN HET DELTA BOEK:
„De Nederlandse delta, een compromis tussen milieu en
techniek in de strijd tegen het water" 1982 R. Peelen en P. Van Dooren
Ter gelegenheid van het 25-jarig bestaan van het Delta Instituut voor Hydrobio/ogisch
Onderzoek (DIHO) te Yerseke en het 25-jarig bestaan van de Deltadienst van Rijkswa
terstaat te 's-Gravenhage e.a. én het 50-jarig bestaan van hetpopulair-wetenschappe-
Hjk maandblad „Natuur en Techniek" te Maastricht werd het boek „De Nederlandse
Delta uitgegeven. Een unieke gebeurtenis waarbij onderzoeksinstituten en instanties
van verschillende departementen en provincies samenwerkten om een boek over
Zuidwest-Nederland tot stand te brengen. Bovendien een wonder dat men een uit
gever vond, die dit risico op zich wilde nemen.
Hoe het idee in 1976 geboren werd.
In het zonnige Monaco ontmoette de
heer Dr. E. K. Duursma, toen reeds be
noemd als directeur van het DIHO, de
heer Dr. T. A. H. de Jong van het tijd
schrift Natuur en Techniek in het Musée
Oceanographique aldaar. Zij spraken
over het publiceren van populair weten
schappelijke verhandelingen. Ook
kwam de mogelijkheid ter sprake een
gedenkboekje uit te geven van onge
veer 100 pagina's i.v.m. het 25-jarig
bestaan in 1 982 van het DIHO. De heer
De Jong had wel belangstelling voor
zo'n uitgave.
De heer Duursma kwam in Nederland
en besprak zijn plannen om het gedenk
boekje uit te geven met de Koninklijke
Nederlandse Akademie van Weten
schappen (KNAW), waaronder het DI
HO ressorteert. De KNAW bezit een
eigen publiciteitsorgaan de North Hol
land Publicing Company, een dochter
onderneming van Elsevier. Het lag voor
de hand, dat men daar eerst zijn licht
zou gaan opsteken. Langzamerhand
werd duidelijk welke omvang het in
middels tot „boek" uitgegroeide ge
denkboek ging aannemen.
Inmiddels was een eerste bijeenkomst
van 23 potentiële auteurs gehouden in
het DIHO te Yerseke op 7 december
1 977. In het voorlopige schema dat de
heer Duursma opgesteld had, werden
wijzigingen aangebracht, de werktitel
„De veranderende Delta wateren" werd
gehandhaafd. Men sprak af om er een
populair-wetenschappelijk boek van te
maken en de taken werden verdeeld.
Het project groeide tot 300 pagina's.
Om het boek tegen een redelijke prijs in
de boekhandel te kunnen brengen werd
door Elsevier de volgende eis gesteld: 2
ton optafel. Er werden een tiental in ons
soort werk geïnteresseerde instanties
en bedrijven aangeschreven, die het
boek bijvoorbeeld als relatie-geschenk
zouden kunnen aankopen als ze deze
uitgave financieel wilden steunen. Al
leen de provinciesZuid-Holland enZee-
land reageerden positief voor een ga
rantiesubsidie, en het Prins Bernhard
fonds stuurde formulieren, maar wij
maakten geen kans. De anderen rea
geerden niet, waaruit mocht worden
opgemaakt dat ze geen belangstelling
hadden. Aan de gevraagde voorwaarde
van Elsevier konden wij dus niet vol
doen. Inmiddels werd opnieuw contact
opgenomen met de heer Ing. J. M. Mar
tens, hoofdredacteur van Natuur en
Techniek in Maastricht.
In mei 1978 hadden wij al 29 auteurs.
Voor hoofdstuk I werd een eerste dead
line afgesproken. De stukken moesten
op 1 mei 1 979, met een uitloop tot 1 5
september 1979, ingeleverd zijn. De
beide gepensioneerde heren Dr. K. F.
Vaas, oud-directeur van het DIHO en Ir.
H. A. Ferguson, voormalig hoofd van de
Deltadienst, hadden wat de manuscrip
ten betreft op dat ogenblik al een goede
voorzet gegeven.
Natuur en techniek.
Natuur en Techniek vierde in 1 982 zijn
50-jarig bestaan waarbij het dit boek
als zijn eigen jubileumboek wilde be
schouwen. Er werd echter eveneens
een voorwaarde gesteld: een verplichte
garantieafname van minimaal 5.000
boeken. Weer moest er ijverig gezocht
worden naar belangstellenden voor het
boek. Ditmaal moest het mogelijk zijn
aangezien er voor het geld dat men
schonk een prachtig boek zou worde
verkregen. Inmiddels was er al contact
opgenomen met onze directe collega's
van de Deltadienst van Rijkswaterstaat.
Deze dienst jubileerde weliswaar in
1981, een jaar eerder dan het DIHO
maar zag wel iets in de levering van eer
aantal essentiële hoofdstukken. Aan de
medewerkers van de Deltadienst werd
door het hoofd Ir. H. Engel toestemming
gegeven om gedeeltelijk in diensttijd
medewerking te verlenen aan het boek.
Het was dan ook logisch om deze Dienst
als potentiële afnemer te benaderen.
De Deltadienst verklaarde zich bereid
om 1 600 exemplaren van het boek af te
nemen en de Provincie Zeeland wilde
800 exemplaren. Het Delta Instituut
Het panorama van Walcheren „Zelandiae Descriptio" van Antoon van den Wijngaerde in 1550.