terugblik en perspektief
58
SS SS? SS ÏSSS -9 ü'Sl
1963, de nieuwe kweekschool. Keetenstraat, Middelburg.
meer in de praktijk „geduldig papier"
bleek, meen ik dat de aanwezigheid van
integere, duidelijk andersdenkende
kollega's in het docentencorps mede de
aanzet heeft gevormd tot een bezinning
op de identiteit van christelijk onderwijs
nu, zoals die halverwege de jaren ze
ventig op gang kwam. Daarbij stond
van meet af aan voor ogen:
dat niet langer een zuiver kerkelijke
formulering de grondslag zou kun
nen/mogen vormen (inmiddels wa
ren er ook zo'n 20% katholieke stu
denten);
dat een grondslagformulering
slechts betekenis zou hebben wan
neer er konsekwenties voor het te
geven onderwijs uit voortvloeien
(intenties, inhouden, omgang).
De katholieke leerlingen nemen nu een
vanzelfsprekende plaats in. De heer
Verboon wist goede kontakten te leg
gen en afspraken te maken met het Bis
dom Breda. Daarbij mag niet onvermeld
blijven de welwillende medewerking
die nu al jarenlang van Mgr. Ernst en zijn
bisschoppelijk gedelegeerde de heer
Janssens wordt ondervonden. De CPA
voorZeeland is een van de weinige niet
exclusief katholieke opleidingen waar
de studenten het kerkelijk erkende ka-
techese-diploma kunnen behalen.
Die ontwikkeling vroeg tijd. In 1956
wordt de eerste „RK-leerkracht" (tijde
lijk) benoemd, in 1965 verschijnen de
eerste katholieke leerlingen, in 1969
wordt overwogen een RK-bestuurslid,
eventueel adviseur te benoemen.
Voor het laatste was een wijziging van
de statuten nodig. Pas in 1982 kwam
het ervan. Dat bleek niet eenvoudig.
Over de formulering van de gondslag
werd men het vrij vlot eens, maar de ou
de statuten bevatten een artikel 12 (over
wijziging van de statuten) waarvan de
laatste zin luidde: „Art. 1 al. 2 is onver
anderlijk". (Daarin werd Dordt 1618-'19
genoemdEr moest nogal wat no
tarisvakmanschap aan te pas komen
om de toestemming van alle leden te
verkrijgen artikel 1 alinea 2 tóch veran
derlijk te behandelen.
Nu luidt de grondslag zo:
„De Vereniging aanvaardt als
grondslag voor haar handelen en
voor het aan haar scholen te geven
onderwijs de Heilige Schrift naar
het belijden van het Apostolicum.
De akademie wil zich overeenkom
stig deze grondslag in al haar arbeid
in gehoorzaamheid aan het Evange
lie van Jezus Christus richten op het
dienen van God en Zijn wereld."
Zo bleef de christelijke belijdenis voor
het leven, maar ontdaan van eng-kerke-
lijke interpretaties. Een ideale formule?
Dat zal niemand beweren. De kon
sekwenties voor het onderwijskundig
handelen blijven wel erg summier. Te
gelijkertijd blijft het een brandende
vraag óf en hoevéél verder een school
gemeenschap kan gaan zonder de per
soonlijke „christelijke vrijheid" aan te
tasten. Dit geldt met name in een ge
meenschap die er al is.
In het Instellings Werk Plan wordt ge
probeerd nader te specif iseren. Maar er
is uitdrukkelijk afgesproken dat de pa
ragraaf „Uitgangspunten" gelezen
moet worden als een samenstel van in
tentieverklaringen die in diskussie b ij-
ven. Het dokument is niet af en niet de
finitief.
Dit valt erin te lezen:
„Wij weten ons geïnspireerd en wil
len ons laten leiden door een bijbel
se levensvisie, zoals die met narie
naar ons toe is gekomen inde berg
rede en de gelijkenissen. In prak i-
sche zin willen wij navolgers van Je
zus Christus proberen te zijn. Want
zijn leven en woorden hebben voor
ons gezag."
Vervolgens wordt dit toegespitst ine n
vijftal leefregels en typeringen van de
school/akademie die voor ogen staa
Het einde van ontwikkelingen rondom
de identiteit qua grondslag is niet in
zicht. In ons jubileumjaar staan we voor
nieuwe vragen onder nieuwe omstan
digheden.
Identiteit: klimaat en zede
Een grondslag is fraai. Maar beperkt-
funktioneel (soms dis-funktionee1).
Identiteit wordt uiteindelijk door men
sen gepraktizeerd; die mensen op hm
beurt leven in een bepaald klimaat en
onder de zeden die in een bepaalde p s-
riode (binnen een bepaalde social
groep/konstellatie) vigeren.
Om klimaat en zede te kenschetsen ver
meld ik dat in 1917 zowel Jhr. Mr. A.
de Savornin Lohman als Doctor Abra
ham Kuyper een gelukstelegram krijg' n
toegezonden bij hun 80e verjaardag
„Bestuur Christelijke Kweekschool
Middelburg, hoog waardeerenrie
wat Gij voor ons land en volk en in 't
bijzonder voor de vrije school g j-
daan hebt en nog doet, bidt U op de
zen feestdag Gods besten zegen
toe, de voortgaande vervulling van
Ps. 92, vers 13 tot 16."
Dit citaat is het telegram aan Lohman;
dat aan Kuyper ontbreekt, maar zal wel
(misschien met een andere psalme -
vondst) van dezelfde strekking zijn g -
weest.
De portretten van beide voormannen
sierden de bestuurskamer. Een „rege
ten"-plekje in de school? Defoto-galerij
in de bestuurskamer breidt zich ge
staag uit met portretten van oud-be
stuursleden. Een miniem restant van die
foto's hangt thans wat verstolen op de
bovenhal van het akademiegebouw aan