terugblik en perspektief
43
No 105 1911. Donderdag 2 Februari. 25e Jaargang.
daar gegeven Teorie heel wat meege
dragen voor hun volgend leven." Het re
gelmatig bezoek taande in de loop der
jaren wat, tot het ±1965 verdween
Een voorstel van de direkteur met een
hoofdaktekursus te beginnen in 1914
wordt afgewezen: men acht zo' n kursus
wenselijk, maar niet in overeenstem
ming met de statuten en vreest bo
vendien „overlading" der vaste leraren.
De financiële gelijkstelling van 1920
bracht grote verbetering, vooral ook
voor de salarissen der leraren. Tot dan,
maar ook nog erna moet er een zeker
voor die tijd fors schoolgeld betaald
worden door de leerlingen: f 50,- per
jaar (ongeveer 10% van het jaargeld
van de concierge; omgerekend naar nu
zou dat neerkomen op±f 2500,-; aan
zienlijk meer dan de nu verschuldigde
HBO-heffing a f 778,-). Na 1915 is de
vraag om schoolgeldverlaging een te
rugkerend tema.
Binnen het bestuur klinkt steeds weer
het argument van de dreigende over
vloed van onderwijzers (en: ,,'t geen al
te goedkoop gegeven wordt, ook laag
gewaardeerd wordt"De direk
teur geeft tegenspel.
In 1924 is er een ongekend hoog aantal
leerlingen: „dat doet vragen: hoe zullen
die in de naaste toekomst een plaats als
onderwijzer of onderwijzeres bekomen.
Dit jaar ging 't nog vrij goed." (16 ge
slaagden; 4 een vaste aanstelling, 4 een
tijdelijke, 1 gaat als onderwijzeres naar
Nederlands Oost-lndiël). In 1925 mel
den zich 47 aspiranten, wat de vraag
doet rijzen „wat moet geschieden met
overtollige aanvraag?" Het bestuur had
oog voor de behoefte op de arbeids
markt
Pogingen een studiefonds te stichten,
(1922) moeten als mislukt beschouwd
worden (opbrengst: f 125,-).
Per 1920 worden er enkele beurzen
verstrekt door O.K W: 11 af 500,-
waarover het bestuur zorgvuldig waakt.
In vergelijking met de Rijkskweek
school is er sprake van diskriminatie
(50 beurzen!). Echter: vanaf 1925 wor
den er géén beurzen meer toegekend,
omdat het Ministerie welbewust de toe
vloed wil afremmen. En tóch werden
1924-1933 de topjaren
Die groei nam de zorgen niet weg.
In 1920 bestaan er in Goes plannen om
tot een christelijke kweekschool te ko-
Christelyke Kweekschool.
Hedenmiddag half twee uur zijn de
lessen aan de Christelijke Kweekschool
te Middelburg geopend. Had het vorig
jaar Mei de voorloopige opening plaats,
•thans was men samengekomen om het
eigen gebouw op de Heerengracht, het
voormalig Arm Weeshuis, in gebruik te
nemen. Een gioot aantal leden en begun
stigers dor Vereeoiging, afgevaardigden
van schoolbesturen en ouders van
kweekelingen waren bij de plechtige
opening tegenwoordig. Om de bekende
reden had het Bestuur aau deze samen
komst het feestelijk karakter onthouden.
!>e voorz. ror. P. Dielemaa opende de
verg., verzocht te zingen Ps. 33 11 en las
voor Job 28, waarna ds. N. M. de Ligt voor
ging in het gebed. Mr. Dieleman hield
toen de vulgende openingsrede
men. Desastreuze konkurrentie, die
echter in Goes als „zaak des geloofs"
wordt gezien. Een audiëntie bij de Mi
nister van Onderwijs stelt gerust: elke
nieuwe kweekschool moet zich een jaar
lang uit eigen middelen financieren -
het Goese initiatief verdwijnt dan ook
als sneeuw voor de zon. Het bestuur
wordt door dit gebeuren geaktiveerd
opnieuw het „Zeeuwse cachet" na te
streven; direkteur Weeda onderneemt
bijv. een „zendings"reis naarTerneuzen
e.o.
Er is in die jaren meer aan de hand.
In 1923 is het Ministerie van O W er
op uit (te) kleine kweekscholen weg te
saneren. Over een periode van 5 jaren
moeten 90 leerlingen de akte verkregen
hebben, 80% dient te slagen. Dat lijkt
ook voor Middelburg een veel te hoge
eis. In 1928 zijn er echter 121 akten uit
gereikt, boven verwachting wat tot gro
te dankbaarheid stemt.
In 1928 wil „het beleid" de kweekscho-
M. H.
Zjjt mij van harte welkom in hot ge
bouw, waarin wij gereed staan de les
sen onzer in het verleden jaar geopende
Ohr. kweekschool te gaan houden.
Het is voorzeker een blijde dag voor
de vereeniging die deze school heeft ge
sticht-
Ik wilde dan ook om met Herman
Middendorp te spreken.
Ik wilde dat ik kon zingen een lied
van vogels en vlinders, van bloemen en
blijde dingen en zomer en spelende
kinders.
Maar acb, mijn hart moet zachtjes
klagen van doode erinneringen, van allen
droeve en blijde dagen die den nacht
iugingpn.
Er ligt over deez: blijde dag een nevel,
waardoor wij gedrukt zijn.
len als een aparte studierichting onder
brengen in de HBS. (Het is tevens het
eerste jaar dat „kwekelingen met akte"
worden gesignaleerd.) Deining alom.
Het jaarverslag over 1929 schrijft: „Nog
steeds is er voor het onderwijs en met
name voor het Lager Onderwijs niet de
zoo noodige rust en stabilisatie geko
men. Klachten te over worden er van
verschillende kanten vernomen en over
zeer verschillende zaken."
Desalniettemin: als de heer Weeda in
1930 opgevolgd wordt doorDr. Huizen-
ga, heeft de christelijke kweekschool
voor Zeeland zich een niet weg te den
ken plaats veroverd; haar voortbestaan
is in wezen gekonsolideerd.
De „eigenheid" van de school blijkt o.a.
uit het aparte examen in bijbelse en
kerkgeschiedenis. Reeds in 1916 is het
bestuur daar ontevreden over.
Als ik het goed interpreteer - op de no
tulen drijvende - werd dit examen afge
nomen na het behalen van de onderwij-
Bericht over de ingebruikneming van de nieuwe school op de Herengracht, 2 februari 1911.
