in schagen en zijn „achtergronden"
97
Kcordsiraat, jpsmburg
iiSStiSHIl
De Noordstraat te Domburg met links: de winkel van de Van Schagens.
van de Lange Delft Ze vertegenwoordig
den voor mij de Regententijd - collega 's
van deze gevels kon en kan men nog in
enkele andere Zeeuwse steden vinden.
De stichters en bewoners moeten leden
zijn geweest van het 18e-eeuwse kapi
taal, dat stond ze op het voorhoofd ge
schreven en gemakshalve noem ik het
dan ook maar de Regentenstijl. Met ver
wijzing naar de hierbij horende illustra
tiefs), die deze aristo's beter dan welke
omschrijving ook recht doen kunnen. En,
hoe demokratisch ik, ais jongetje uit
een rozerood nest, ook was - het is nooit
bij me opgekomen, om deze demonstra
ties van macht en pracht iets van de ver
schuldigde eerbied te onthouden. Inder
daad, hier hadden twee ouderwetse po
tentaten den gemenen man eens duide
lijk gezegd, waar het op stond! Dat be
gon al dadelijk met een hoge stoep - je
boog er het hoofd voor. Stijl is óók wat,
het was dan toch maar het Middelburg
der voorvaderen en karakter viel hier ze
ker niet te ontkennen. Diverse verhalen
van mijn goede Grootvader van Schagen
illustreerden mijn respect - ondanks alle
schaduwzijden, waar de man waarach
tig ook wel van wist. Het is niet juist,
zoals we tegenwoordig, bijna zonder het
te beseffen, enkel maar kwaad weten
van die Regententijd. Zijn we - nu de
toeschouwer zich wei eens afvraagt:
„wordt er nog geregeerd- zoveel
knapper, zoveel nobeler in onze metho
den geworden? Loopt de ontwikkeling
veeleer niet van kinderlijk naar ordinair?
Maar laten we niet afdwalen - mijn
beeld van die goede oude tijd, waar de
toenmalige „Provinciale" een centrale
plaats had, wat zegt me dat?
Domburg heeft in het leven van Van
Schagen geen minder grote rol ge
speeld. De familie vertrekt in 1 907 naar
deze badplaats. Het is ook het jaar.
zoals hijzelf zegt, dat op de HBS de
schoolopstellen begonnen en dat hem
via de Domburgse leesportefeuille in
kennis bracht met de Gids, Groot Ne
derland e.d. Het is de leraar Nederlands
- sedert 1911 bibliothecaris van de
Provinciale Bibliotheek van Zeeland -
W. 0. Swaving geweest, die hem de
weg heeft gewezen in het land der lette
ren. Swaving liet de jonge Van Schagen
op de bibliotheek een verlucht hand
schrift zien: „een indrukwekkende con
frontatie, zoals die je in het leven wel
eens plotseling en definitief een verrij
king kunnen toewerpen, welke niet
meer verloren gaan kan". Swaving was
zichtbaar content, dat hij dit cadeau-
voor-het-leven had kunnen meegeven.
Zie, en dit nu, misschien zuiverder dan
iets anders, heeft me een idee gegeven
van wat eigenlijk een bibliotheek als de
onze hier voor functie heeft - ik vergelijk
