he arsenaal te veere
141
aan een roemrijk verleden levendig
wordt gehouden
O' er de stichting van dit gebouw geeft
Ermerins duidelijke informatie. Zo
wordt op 7 september 1565 door de
v.athouders van de stad Veere vol
macht verleend aan de baljuw en de
burgemeester.„om te treden in com-
r unicatie met die ven den Raden van
Staten, Secreten oft van den Financien
r Coninciicke Majesteit, ende met hen
den te com men tot bes/uytinge van se-
r contract, beroerende een Archenaaj
we ie over lange begrepen es, geëri-
geert ende opgerecht te worden binnen
der voorsz. Stede tot conservatie ende
bt waernisse van de ArtiHeryen ende
A- unitien van oiriogen zynes Majesteyts,
met ai den anc/even van dien
Op de plaats waar het nieuwe arsenaal
zou komen, stonden zes huizen en een
zoutkeet, die eerst opgekocht en daar
na gesloopt werden. Deze gegevens
>en twijfelen aan de juistheid van de
ededeling in deTegenwoordige Staat
an Zeeland, dat na 1 564 een arsenaal
it 1 540 zou zijn vergroot. In ieder ge
il stond ervoor 1 565 geen arsenaal op
)ze plaats. Bovendien doet Ermerins
oorkomen dat het initiatief tot de
ouw van een Artillerye-huys werd ge
komen door het stadsbestuur zelf. Uit
ie stukken blijkt dat het stadsbestuur
op zich genomen had dit Arsenaal te
bouwen en gedurende 25 jaarte onder
houden, waarvoor van regeringswege
een vergoeding werd bedongen van
1 0.000 gulden. Dit bedrag is inderdaad
betaald, zoals blijkt uit een octrooi van
28 mei 1566, waarin Filips II
f 10.000,- voor het „nyeuwe Arti/lerye
huys heeft geaccordeerd". (Ermerins,
bijlagen). Uit ditzelfde stuk weten we
dat de bouw van het Arsenaal de stads
financiën volledig heeft uitgeput, want
men verzocht nog eens 3000 gulden te
mogen lenen. Zelfs was de stad ge
noodzaakt twee kanonnen uit 1 548 te
verkopen.
De bestekken werden getekend te
Brussel op 28 september 1 565 en be
krachtigd door de landvoogdes. Herto
gin Margaretha. Frederiksvermoedt dat
de twee bestekken, één voor het tim
mer-, ijzer- en leidekkerswerk, het an
dere voor de metselwerken, zijn opge
steld door de ingenieur Donaes (Dona-
to) di Boni.
Het artikel van Frederiks ging vergezeld
van een fotolitho van het Arsenaal en de
bijbehorende bebouwing, met in de
rechterbovenhoek een klein platte-
grondje (afb. 1). We zien hier de ge
bouwen in de toestand vlak voor de
sloop in 1885. Het grote gebouw met
de dubbele voorgevel is het Arsenaal uit
1 565. De buitenafmetingen waren 1 9 x
41 m. Het was geheel opgetrokken in
natuursteen. Het halfronde bakstenen
gebouw dat als een absis tegen de dub
bele zaal aansluit, is een Rondeel, een
verdedigingswerk dat aanvankelijk deel
3. Voorgevel Arsenaal. Opmeting A. J. M. Mulder, 1 881(origineel is rechts verbleekt). Archief R.D.M.Z.
