vernuft en vlijt
door een zogenaamde „steller", in de
praktijk veelal de leraar, in een „antieke
houding" gezet, die vervolgens moest
worden nagetekend. Wanneer het mo
del hier en daar weinig apollinische pro
porties had, dan werden die gedeelten
van het lichaam aan de hand van pleis
termodellen op papier gezet. Naarvrou-
welijk naakt werd niet getekend, omdat
men moeilijkheden vreesde, en omge
keerd mochten dames niet aanwezig zijn
bij het tekenen naar (mannelijk) naakt
model.
In 1 786 waren het overigens nog alleen
de leraren zelf die naar levend model te
kenden. Er bestonden in dat jaar drie
klassen „naar prent", twee klassen „naar
pleister" en twee klassen bouwkunde,
zodat er aan het einde van het schooljaar
zeven prijzen werden uitgereikt. Hoe het
bouwkundeonderwijs zich precies ver
hield tot de overige lessen, is niet duide
lijk; waarschijnlijk volgden de meeste
bouwkundeleerlingen eerst enige tijd de
algemene tekenlessen alvorens voor de
architectuur te kiezen. Stadsarchitect
Coenraad Kayser gaf van 1 778 tot 1791
één avond in de twee weken een „bere
deneerde les" in de bouwkunde. Willem
Schout, tot 1 795 „lesgevend meester op
't Architectuur-Collegie", vulde dit on
derwijs aan met instructie in de „Bouw
en Doorzichtkunde".
Zoals al is opgemerkt, tekenden de lera
ren veel van de oefenvoorbeelden zelf.
Daarnaast werden echter ook prenten,
tekeningen en gipsbeelden aangekocht
ofwel door schenkingen verkregen. Zo
schonk mr. Paulus Eduwaldus van de
Perre achttien platen van academiebeel-
den en kreeg men van de heer Van der
Poort d'Oostcapelle zeven tekeningen
van „originele Anticquen, op hunne
plaats te Rome zelve geteekend". Aert
Schouman, tekenaar en succesvol schil
dervan kamerbehangsels, schoorsteen
stukken en dergelijke, schonk als hono
rair lid van de Middelburgse academie
en als „kunstoeffenaar" die bij gelegen
heid meetekende „naar het naakt
Menschbeeld" 47 tekeningen van zijn
hand'2). Van Jacob Bogerd ontving de
academie in 1787 een schilderij van
Meindert Hobbema. Andere schilderijen
die werden geschonken waren een
vroeg-1 6e-eeuws stuk getiteld „Salo-
mo's offer" en een circa 1 570 door Joa
chim Beuckelaervervaardigd markttafe-
reel. Pieter Ackermans droeg in 1793
een pleisterbeeld bij, voorstellende „de
Larische vorstin Artemise, verzamelen
de in een urn de lijkasch van haar ge
maal" i3).
Het prijzenstelsel
Om de ijver der leerlingen aan te wak
keren werden er jaarlijks prijsvragen ge
houden. De prijzen werden in mei of juni
in een openbare vergadering uitge
reikt"1). Naast de verschillende hoofd
prijzen werden erookvaakzogenaamde
„accessitprijzen", ter aanmoediging, uit
gedeeld. De onderwerpen van de prijs
vragen waren bijvoorbeeld: voor de
hoogste klasse een staand academie
beeld met de handen in de hoogte en
houdende een touw, voor de tweede
klasse een groot vrouwenhoofd en voor
Manskop door J. L. Daman, 1789, rood krijt; vermoedelijk een tekening „naar gekleed model". Gemeentear-
chief Middelburg. Foto les Lamain.