de strijd om zeeland in de lage landen aan de noordzee van de 11e tot de 14e eeuw
28
Zierikzee 1 3e-1 6e eeuw (P. A. Henderikx, De oudste bedelordekloosters in het graafschap Holland en Zeeland,
1977, p. 73).
Sodat sie met groten hopen
Recht toe in den watre lopen
Ghlike of het scape waren
(Zodat zij met grote aantallen
rechtuit in het water liepen
alsof het schapen waren)
Kort daarop sloot Gwijde van Namen
een wapenstilstand met de uit Henegou
wen naar Holland teruggekeerde graaf
Jan II. De laatste stond hem alle eilanden
tot aan de rivier de Maas af met uitzon
dering van Zierikzee, dat echter niet ver
der versterkt mocht worden.
Het tweede beleg (1304)
In het voorjaar van 1 304 zeiden de Vla
mingen het bestand op, terwijl graaf Jan
II ziek lag, in Henegouwen. Aan zijn zoon
Willem werd de verdediging van Hol
land en Zierikzee weer toevertrouwd.
Zierikzee zette na het beëindigen van de
wapenstilstand de aanval in. Doelwit
was het ten westen van de stad gelegen
kasteel Blodenburg, dat het jaar tevoren
een steunpunt was geweest voor de Vla
mingen. De bewoners van het kasteel
werden verslagen en de Zierikzeese
krijgslieden konden ongeschonden te
rugkeren.
Dadelijk zond men boden naar Willem,
die met zijn gevolg naar Zierikzee afreis
de. Daar werd hij met 47 andere edelen
waaronder Willem van Haamstede (de
bastaardzoon van Floris V, vader van
graaf Jan II), tot ridder geslagen.
De Vlaamse schepen waren inmiddels
vanuit het zuiden gearriveerd en de
Vlaamse troepen kozen positie op de ei
landen Schouwen en Duiveland. Voor
Willem kwam versterking in de vorm van
een vloot bemand met Friezen en Kenne-
mers. Ook Willems oom, Gwijde van
Avesnes, bisschop van Utrecht, schoot
te hulp. Uit het noorden kwamen ze de
Gouwe afzakken. In strijd met de af
spraak sprong een strijdlustige vech
tersbaas van de vloot met bisschop
Gwijde uit een van de schepen, met als
gevolg dat alle troepen zich ontscheep
ten. Ook de troepen in Zierikzee wilden
niet toezien en openden de poorten voor
de aanval.
De troepen van Willem en van bisschop
Gwijde werden verslagen door de geoe
fende Vlamingen. De Vlaamse suprema
tie was volledig; op alle fronten verloren
de Hollanders. De Vlamingen, onder lei
ding van deZeeuwse edelman Florisvan
Borselen, joegen hen terug naar de
schepen. Velen van de Hollanders wer
den gedood en bisschop Gwijde werd
gevangen genomen. Willem wist zich
met moeite veilig te stellen achter de
Zierikzeese muren waar de poorters hem
bemoedigden.
Tijdens een kortstondig beleg vierden de
Vlamingen luidruchtig feest na deze
klinkende overwinning.
Men sach se dansen ende springhen
(Men zag ze dansen en springen)
Zonder verdere pogingen te doen om het
lastige Zierikzee in te nemen trokken de
Vlamingen noordwaarts. Holland in.
Het derde beleg (1304)
In Holland hield alleen Dordrecht stand.
Jan van Renesse voerde de Vlaamse
troepen die Utrecht bezetten aan.
Inmiddels had Witte van Haamstede
Zierikzee verlaten en wist de Hollandse
steden, die zich zonder slag of stoot aan
de Vlaamse Gwijde van Namen hadden
onderworpen, weer aan de zijde van de
Hollandse graaf te brengen. Als gevolg
daarvan trokken de Vlamingen zich uit
Holland terug.
Met een nieuwe Vlaamse belegering
voor ogen namen de Zierikzeeënaars
voorzorgsmaatregelen. Het ten westen
van de stad gelegen kasteel Blodenburg
werd platgebrand en met de grond ge
lijkgemaakt.
Willem besloot naar Holland te gaan, dat
weer zijn zijde had gekozen. Hij belastte
Boudewijn van Yerseke met het bevel
over Zierikzee, bijgestaan door een an
dere Zeeuwse edel man, Jan van Kruinin-
gen.
Nauwelijks was Willem in Dordrecht
aangekomen of Gwijde van Namen met
zijn Vlaamse troepen verscheen op
nieuw voor Zierikzee en scheen ditmaal
vastbesloten de stad in te nemen om in
ieder geval Zeeland te behouden. Een
groot leger werd aan wal gezet om met
geweld de stad tot overgavete dwingen.
DeZierikzeeënaars bleven echter op hun
post.
De porters setten hem ter were
Als goede ghetrouwe liede
(De burgers bereidden de verdediging
voor, als goede, getrouwe lieden)
merkt kroniekschrijver Stoke waarde
rend op.
Gwijde van Namen zette met energie de
aanval in. De haven werd volgestort met
