- 2 -
De stad Tholen. is op 16 mei 1452 grotendeels in vlammen opgegaan
en de meeste monumenten dateren dan ook van na die datum.Zo ook
het Stadhuis van ongeveer 1460 en als zovele Zeeuwse monumenten
een ontwerp van de bouv/meestersfamilie Keldermans. Het bordes is
in de l8e eeuw vernieuwd en draagt de wapens van Tholen, van het
nog oudere moeder-ambacht Schakerloo, van de provincie Zeeland
en van de Oranjes, dat er overigens in de Franse tijd is afgehakt
Het gebouw wordt thans nog uitsluitend voor ceremonieële zaken
gebruikt, de secretarie zetelt in Sint Maartensdijk.
De Onze Lieve Vrouwenkerk dateert eveneens grotendeels van na de
stadsbrand van 1452,maar bij de restauratie in de vijftiger jaren
van deze eeuw zijn de fundamenten van een 13e eeuwse kerk gevonden.
Het onderste deel van de toren is in de 14e eeuw gebouwd, maar werd
na l46o verhoogd om in evenwicht te komen met de vergrote herbouwde
kerk.
De Gasthuiskapel werd na verplaatsing van het gasthuis voor vele
zaken gebruikt en later zelfs opgedeeld in woningen, maar pas in
1974/75 in de huidige vorm gerestaureerd. De kapel wordt thans ge
bruikt voor kerkdiensten en tentoonstellingen.
Van de overige plaatsen noodt zeker Sint Maartensdijk tot een bezoek,
mede omdat het steeds een speciale band met de Oranjes heeft gehad.
De Koningin voert nog steeds de titel "Vrouwe van Sint Maartensdijk".
Verscheidene leden van de van Borssele-familie waren ambachtsheren
van Sint Maartensdijk en bewoonden het grote slot juist ten noorden
van de huidige kern. De laatste van Borssele, Frank, was tevens de
laatste echtgenoot van Jacoba van Beieren, maar overleed kinderloos
in 1470, waarna het inmiddels smalstad geworden dorp met omliggende
bezittingen overging aan uiteindelijk Anna van Egmont (van Buren),
de eerste vrouw van Willem van Oranje. Het slot is rond 1820 ge
sloopt, maar een flink aantal schilderijen van de Oranjes werd voor
dien overgebracht naar het onlangs inmiddels grondig gerestaureerde
stadhuis van de smalstad. Thans zetelt daar het eilandbestuur, terwijl
het waterschapshuis nagenoeg op de plaats van het slot is gebouwd.
Het eiland Tholen heeft zijn overwegend agrarische karakter steeds
behouden, ondanks een begin van moderne industrialisatie. Een oudere
vorm daarvan, de meekrap-industrie, is ook op Tholen van groot
belang geweest, waarbij in 15 meestoven de wortels van de meekrap
uiteindelijk tot poederkleurstof voor de wolindustrie werden verwerkt.
Toen die kleurstof echter in de laatste decennia van de vorige
eeuw eenvoudiger uit andere grondstoffen kon worden bereid, verdween
de teelt van meekrap rond de eeuwwisseling volledig. Ondermeer de
historie hiervan vormt een onderdeel van het aardige streekmuseum
voor Tholen en Sint Philipsland, genaamd "De Meestoof", maar in
feite gevestigd in het oude gemeentehuis van Sint Annaland.
Zelfs voor een groot aantal Zeeuwen is Tholen toch een wat minder
bekend gebied, en daarom zeker een bezoek waard.
Het bestuur.
