philip en robert Sidney, gouverneurs van vlissingen
175
Philip Sidney, Penhurst Place 30 november 1554-
Arnhem 1 7 oktober 1 586. Portret op 22-jarige leef
tijd.
hij aan Languet uit Venetië op 1 5 April
1 574. Hoe treffend klinkt Sidney's diep
teneergeslagen toon in den brief van
7 Mei, wanneer hij die ramp en daarmee
den dood van zijn vriend graaf Lodewijk
van Nassau heeft vernomen!"
Na de verschrikkelijke Bartholomeus-
nacht heeft Sidney geen voet meer in
Frankrijk gezet. Tot het voorjaar van
1 573 verbleef hij in Frankfort ten huize
van de geleerde en drukker de hugenoot
Andreas Wechel en daar ontmoette hij
Languet, die hij zou gedenken als de zie
lenherder in regels als: „For faithfull
hart, cleane hands, and mouth as true:
With hiss skill my skilless youth he dre-
we
Deels door eigen wensen deels onder
invloed van Languet waren het vooral
protestanten met wie Sidney kennis
maakte gedurende zijn reis door Europa.
Voor zijn toekomstige carrière waren het
in de eerste plaats staatslieden, militaire
leiders en vorstelijke personen, waaron
der Lodewijk van Nassau, broer van Wil
lem van Oranje, en graaf Hannau, een
edelman van het keizerrijk, die hij op
zocht. Verder waren het geleerden van
allerlei richting met wie hij contacten
had, zoalste Parijs nog de opvoedkundi
ge Ramus (Pierre de la Ramée), te Hei
delberg de drukker Stephanus (Henri
Estienne) en te Straatsburg de humanist
Sturmius (Johan Sturm). In Wenen ont
stond vriendschap met de botanicus
Clusius (Charles de L'Ecluse) en de ge
neesheer van de keizer Crato (Johann
Crafft von Crafftheim). Goed vertrouwd
raakte hij met Latijn, Frans en Italiaans.
Grieks en Spaans kon hij lezen. Op ge
spannen voet stond hij met het Duits
„which he considered harsh and unplea
sant". In het al eerder genoemde advies
aan zijn broer Robert zal Philip de kennis
van landen en volken specificeren: „their
religions, pol I icies, lawes, bringing upp
of theirchildren, disipline forr Warr, and
Peace".
Na verblijven te Wenen, Italië, opnieuw
Wenen, keerde Sidney in 1 575 met een
wijde boog via Praag, Dresden, Heidel-
berg, over Straatsburg en Antwerpen
naar Engeland terug. Philip was nog
geen twintig bij zijn terugkeer in juni. Na
eerst Londen bezocht te hebben, maakte
hij waarschijnlijk deel uit van de hofreis
van koningin Elisabeth naar Kenilworth
waar gedurende de maand juli zijn oom
Leicester als „entertainer" optrad. Van
het gezelschap maakten ook zijn ouders
en zijn zuster Mary, een jonge dame van
veertien, deel uit. In de lente van 1 576
volgt Philip Sidney zijn vader op alsCup-
bearerto the Queen, een positie die hem
een ceremoniële plaats aan het hof ver
schaft. Het wordt door Ringler aange
duid als een „honourable sinecure".
Voor de komende jaren tot 1 585 zal hij
een briljant hoveling zijn, maar zichzelf
als een van de meest onnuttige leden
van het hof van Elisabeth beschouwen.
„He dreamed dreams and made gran
diose plans for great deeds, but the
Queen did not allow to act" (Ringler).
Met één uitzondering: in februari 1 577
krijgt hij een gezantschap naar de keizer
van het Duitse rijk Rudolf II van Habs-
burg. Namens koningin Elisabeth moet
hij aan de keizer de condoleances over
brengen vanwege het overlijden van
diens vader en gelukwensen tevens voor
de nieuwe keizer. Betuigingen van deel
neming moeten ook worden gebracht
aan de paltsgraaf Lodewijk VI en zijn
jongere broer Johan Casimir. Hun vader
was eveneens overleden. Hoewel het
gezantschap een ceremonieel karakter
had, moest Sidney bij laatstgenoemde
prinsen informeren naar de mogelijk
heid van een protestantse liga in Europa.
De moeilijkheden waren groot want in
de Duitse landen accordeerden luther-
sen en calvinisten niet. Lodewijk VI, lu
thers, hield zich op de vlakte, Johan Ca
simir, calvinist, voelde wel voor een liga.
Op weg naar huis ontving hij uit Enge
land een brief met het verzoek Willem
van Oranje te bezoeken om te spreken
over een geheim verdrag tussen Enge
land en de Staten van Holland en Zee
land. De ontmoeting vond plaats op 28
mei 1 577. Sidney bracht enkele dagen
door met Willem van Oranje en zijn
vrouw Charlotte de Bourbon. Hij was
peetvader, namens Leicester, voor hun
dochter Elisabeth „in honour of his
queen". Er gaan dan geruchten over Wil
lem van Oranje's wens van een huwelijk
tussen een van zijn dochters en Sidney.
Hoewel het gezantschap een persoonlij
ke triomf was voor Sidney en loftuigin-
gen niet van de lucht waren, was Elisa
beth minder gelukkig met het resultaat.
De agressieve politiek van Walsingham,
Leicester en Sidney lag haar niet. De ko
ningin wilde geen openlijke breuk met
Spanje. Zij wees het project van een ver
drag tussen Engeland en Holland en
Zeeland dat Willem van Oranje voorstel
de af. Toen haar ook bleek dat er in het
Hubert Languet, overleden 30 september 1581 te
Antwerpen. Staatsman en geleerde. Vaderlijke
vriend en beschermer van Philip en Robert Sidney.
