philip en robert Sidney, gouverneurs van vlissingen 183
Lord Admiraal Howard in een officieel
verslag over de verwonding van een van
zijn mensen: hij werd verwond, op de
zelfde wijze als Sir Philip Sidney, boven
de knie, en het been geheel gebroken,
een zeer ernstige verwonding. Het was
geheel ongebruikelijk in officiële mede
delingen dergelijke vergelijkingen te
maken, maar het beeld van Sidney
kwam onweerstaanbaar naar boven.
Was Sidney "a spirit without spot", zoals
Shelley hem later idealiseerde, en ver
meld is op het standbeeld te Zutphen?
Of moeten we het houden op de uit
spraak van Horace Walpole, die hem
gruwelijk overschat vond met een paar
armzalige verzen, met een lamentabele
herdersroman, en verder niets? Volgens
Walpole stierf hij ten gevolge van de
doldriestheid van een vrijwilliger na een
leven waarin hij schreef op de koudbloe
dige wijze van een Mademoiselle Scude-
ri [Frans schrijfster], Philip Sidney was
een mythe geworden om niet te zeggen
een heilige. Het symposium in Leiden
heeft nogmaals duidelijk gemaakt wie
hij werkelijk was: een man van de renais
sance en een voorvechter van het pro
testantisme, een schrijver die in zijn Ar
cadia de idealen van "a man of action"
beschreef, in zijn Defence of Poetry de
idealen van een dichter tot uitdrukking
Koningin Elisabeth I (1533-1603).
bracht en in Astrophil and Stella zijn
menszijn openbaarde (Ringler). Hij
schreef voor zijn eigen plezier en voor
dat van zijn familie en vrienden en niet
om een groot publiek te bereiken.
We hebben Robert Sidney achtergela
ten bij zijn huwelijk met de hem zo dier
bare Barbara Gamage. Ook zij moest Ro
bert dikwijls missen bij zijn verblijven te
Vlissingen en in het leger van Leicester.
Voor zijn optreden bij Zutphen werd Ro
bert op 7 oktober 1 586 tot ridder gesla
gen en ging verder tijdens de regering
van Elizabeth als Sir Robert Sidney door
het leven. Op zijn sterfbed maakte Philip
zijn broer duidelijk wat de werkelijke
waarden in het leven waren. Robert
moest als erfgenaam de talrijke en inge
wikkelde zaken regelen die bij het bezit
van huizen en land behoren. Hij heeft
ook zijn aandeel gehad in de regeling
van de begrafenis op 1 7 februari 1 587
waarvan de stoet zo indrukwekkend in
beeld is gebracht doorThomas Lant, een
„gentleman-servant" van Philip Sidney,
zoveel als een belangrijk lid van de huis
houdelijke staf. De serie gravures waar
op elk onderdeel van de stoet is afge
beeld aangevuld met namen en tekst be
slaat een lengte van tien meter. De stoet
bestond uit 700 personen en zijn laatste
gang naar St. Pauls werd door duizen
den mensen al wenend aanschouwd.
Van de Nederlandse afvaardiging reden
voorop Joos de Menin, pensionaris van
Dordrecht en Jacob Valcke, pensionaris
van Goes en lid van de Raad van State.
Het is Robert Sidney die na afloop de de
putatie bedankte in het Frans. In korte
bewoordingen zei hij dat de dood van
zijn broer bijzonder te betreuren was en
vooral hem zeer bedroefde. Hij bracht
dank aan de Staten-Generaal voor de eer
de familie Sidney aangedaan „int com
pareren inden rouwe opde begravinge
deur heurluyder gedeputeerden". Ro
bert verklaarde verder dezelfde liefde
voor de zaak van het land te hebben als
zijn broer en beval zich ten dienste daar
voor aan.
Robert Sidney, gouverneur
Robert moest wachten op de post van
gouverneur van Vlissingen. Lord Wil-
loughby volgde Philip op als gouver
neur, ras gevolgd door sir William Rus
sell. Eindelijk, in juli 1 589, kreeg hij zijn
instructies voor Vlissingen waar zijn
broer zo kort had mogen verblijven. Van
zijn handel en wandel in Vlissingen,
maar ook wat hij op Penshurst en aan
het hof van Elizabeth deed, zijn wij zeer
goed op de hoogte door de uitgave van
vijf delen in de reeks van de Historical
manuscript Commission: Report on the
manuscripts of Lord de L'Isle Dudley
preserved at Penshurst Place, versche
nen 1 925-1 962. Door de al eerder ge
noemde vondst van zijn gedichten en
het verschijnen van een biografie over
hem van de hand van Millicent V. Hay in
1 984 is hij uit de schaduw van zijn broer
gehaald. Over de biografie is in The Ti
mes Litterary Supplement (27 sept.
1985) een kritiek verschenen die we
moeten onderschrijven. Het is geen bio
grafie geworden maar meer geschied-
dan levensbeschrijving. Van haar weten
wij dat Sidney van de dag van zijn opvol
ging in het gouverneurschap op 12 au
gustus 1589 tot de dood van koningin
Elizabeth op 23 maart 1603 68 maan
den in Vlissingen is geweest en 93 en
maand daarbuiten, respectievelijk in ja
ren uitgerekend 5.66 en 7.81. Robert
Sidney leed aan een nauwelijks te gene
zen ziekte: heimwee. Terug uit Engeland
in de Scheldestad verlangde hij weer
naar Penshurst waar zijn vrouw en kin-
Robert Sidney (1 563-1 626), gouverneur van Vlis
singen 1 589-1 616.
Tekst: „inveniam viam aut faciam": ik zal een weg
vinden of maken.