P. MELIEFSTE
1
P. MELIEFSTE
P. MELIEFSTE.
No. 1 van lijst
„dit gaat de arp alle boerenstemmen kosten
220
derschikken van de Schepping en de
mogelijkheden van de mens aan de zon
deval. Overigens voelde de SGP in Kod-
de's eigen dorp Zoutelande vier maan
den later ook niets voor vrijwillige sa
menwerking met de CHU l6).
De rechtse partijen zouden dus geschei
den blijven optrekken. In de redes van
Schouten en Bruins Slot van de AR in de
maand voor de verkiezingen klonk een
vrij progressieve toon door, die de SGP
zeker niet kon bekoren: gerechtigheid in
het maatschappelijk leven, positieve
woorden over het Indonesisch Nationa
lisme Maar overheersend was bij AR
en CH een zich afzetten tegen de PvdA,
die men afschilderde als een menselijk
streven, gekeerd tegen het gezag van de
Bijbel,8).
Op haar beurt werd de ARP op SGP-bij-
eenkomsten scherp bekritiseerd: de AR
is revolutionair omdat ze geestelijke vrij
heid wil, ze heeft artikel 36 jammerlijk
verzaakt en gaat tegen de Bijbel in ten
aanzien van de zondagsheiliging omdat
ze het belang van het publiek voorop
stelt. Het was trouwens een klacht die de
SGP tegen heel de samenleving uitte:
corruptie, echtscheidingen en „dans
woede" getuigden van de godverlaten
heid van Nederland, en de regering-
Schermerhorn smeet maar met geld l9).
Wat in de SGP ook nog speelde, was de
uitsluiting van haar bejaarde politieke
leider ds. Kersten uit de Tweede Kamer.
Enkele Zeeuwse kiesverenigingen wil
den om zijn rehabilitatie vragen20), maar
voorlopig had men te doen met lijsttrek
ker ds. P. Zandt, die de nieuwe landelijke
leider zou worden. Kerstens plaatsver
vanger in de Kamer, het Zeister school
hoofd J. van Bochove21), stond derde op
de kandidatenlijst voor de Kamerverkie
zingen, Kodde vierde. Beiden hoefden
dus niet op een kamerzetel te rekenen.
Ook onder de verkiesbare AR-kamer-
kandidaten waren geen Zeeuwen, al had
men geprobeerd Schout uit Vlissingen
op een verkiesbare plaats te krijgen.
Verkiezingen
Hoe verliepen de Kamer- en Statenver
kiezingen nu voor beide partijen? Het
werd voor de AR een tegenvaller. De be
stuursleden van de Middelburgse Sta-
tenkring waren in hun laatste vergade
ring nog van gedachte dat er wel 1 6 ka
merzetels in zaten22). Het werden er 1 3!
En in de Zeeuwse Staten zou men niet
zeven maar zes zetels bezetten.
In de kieskring Middelburg liep de AR bij
de Statenverkiezingen terug van 27,0%
naar 25,2 en verloor dus 7 %van haar
aanhang van 1 939. Een veel kleinere te
rugval dan die ze over heel Zeeland
moest incasseren (-1 3 maar de kies
kring Vlissingen kwam daar met een af
name van 20,8% naar 17,6% nog bo
venuit. De Kamerverkiezingen gaven
hetzelfde beeld, waarbij de kieskring
Middelburg echter nog veel gunstiger
afstak: maar 8 verlies ten opzichte van
het stemmenpercentage van 1 937, te
genover 37 in de kieskring Vlissingen
(van 28,8 %naar 1 8,2 en 26 %in heel
Zeeland. Het gebied waar de leiding zo
bezorgd over was geweest, bleek een re
latief trouw kiezerscorps te hebben!
Maar daar stond tegenover dat in de
kieskring Middelburg de SGP een winst
maakte die rond het dubbele lag van de
gemiddelde Zeeuwse winst. Je zou kun
nen zeggen dat de orthodoxe partijen er
steviger verankerd waren. De Staatkun
dig Gereformeerden konden bij hun per
centages van 1 937 en 1 939 een kwart
optellen: voor de Kamer gingen ze van
8,6% naar 10,8%, voor de Staten van
8,4% naar 10,4% In de kieskring Vlis
singen lag de Statenwinst (van 5,3%
naar 6,2%) een stuk bóven de Kamer
winst (van 4,9% naar 5,4%), terwijl dat
voor heel Zeeland andersom was. Dat
was in de kieskring waartoe de dorpen
Westkapelle, Meliskerke, Zoutelande,
Biggekerke, Koudekerke, Souburg en
Ritthem behoorden, in ieder geval een
effect van de stemmen die uitgebracht
werden op Statenlid Kodde door men
sen die voor de Kamer niet op eerste
man ds. Zandt stemden23).
Voor een nog duidelijker beeld van de
uitslag van de stembusstrijd moeten we
afdalen naar het laagste niveau: dat van
het dorp. Tussen de verkiezingen van
1937 en 1939 en die van 1946 lagen
echter periodes van negen en zeven jaar,
een inundatie en een grootscheepse
evacuatie. Was in de tweede helft van
mei 1 946 iedereen weer teruggekeerd
naar zijn of haar woonplaats van 1 944?
Niet iedereen: van de 1 000 geëvacueer
de bewoners van Serooskerke bijvoor
beeld waren er rond de 800 weer terug-
Met grooten aandrang noodigen wij de kiezers en kieze
ressen uit a.s. Woensdag 29 Mei hun stem uit te brengen op
Men denke er aan alleen de witte stip vóór den naam
van den heer
rood te maken. Dus allen gestemd op No. 1 van lijst 6, op
Het Bestuur der
Centrale Antirev. Kiesvereeniging:
Dr K. HUIZENGA, Voorzitter.
J. DE WOLF, Secretaris.