„de zeeuwse uitdaging"
168
Landschap Zeeuwsch-Vlaanderen.
luisteren naar de signalen van buitenaf,
zich gesteld ziet voor de uitdaging die
ontwikkeling te keren. Daarbij gaat het
niet alleen om een enkel initiatief of
vooruit te schuiven beleidsveld, zoals
wegverbindingen, maar juist om meer.
Zeeland verder ontwikkelen omwille van
de ontwikkeling tast nodeloos het goede
in Zeeland aan en zal na korte termijn
weer op veel weerstand stuiten.
Het samenstellen van een goed samen
hang vertonend Provinciaal Ontwikke-
lings Plan is een eerste uitdaging, het
willen of kunnen realiseren een tweede.
Financieel vergt het de nodige inspan
ning en brengt voor de provinciale be
groting ongetwijfeld keuzes met zich
mee die tot nu toe of ontlopen werden of
niet tot stand kwamen bij gebrek aan
voldoende overeenstemming.
De derde uitdaging schuilt naar mijn
mening in de vraag of wij in staat zijn
welvaart en welzijnsaspecten in een
nieuw licht te bezien en de symbiose in
plaats van tegenstelling te willen on
derstrepen.
De grootste uitdaging is echter gelegen
bij de politieke aspecten. Wie praat over
„ontwikkeling van Zeeland" moet voor
een goed begrip eigenlijk teruggaan
naar de periode, waarin zij werd geïni
tieerd. Aan het eind van de 50er jaren,
waar de totstandkoming van de Delta
wet maar ook de regionale ontwikke
lingspolitiek de stoot tot een reeks
grootschalige ontwikkelingen beteken
de, werd door politiek Zeeland vrijwel
unaniem een nieuwe ontwikkeling na
gestreefd.
Die consensus over de vraag waar Zee
land naar toe koerste duurde tot het be
gin van de jaren '70. Incidentele en
structurele ontwikkelingen - anders
denken over groei - Club van Rome -
welzijn versus welvaart - bewuste keuze
voor polarisatie - veroorzaakte een
breuk in de politieke consensus. Die an
dere trend vond zijn hoogtepunt in de
periode '78-'82 - geen kerncentrales
meer - geen wegenuitbreidingen - as
falt versus cultuur - weg met toeristen.
Mede door de hoge werkloosheid in de
afgelopen jaren kon deze trend weer
omgebogen worden. Gevolg: werkgele-
genheidsfonds - tweede kerncentrale -
toeristen welkom! - versnelde wegen
aanleg en extra onderhoud.
De vraag komt op of wij te maken heb
ben met de ongrijpbaarheid van de slin
ger van een pendule, die hoe je het
wendt of keert na een hoogtepunt weer
een tegenovergesteld hoogtepunt op
zoekt, of dat de vergelijking meer ge
zocht moet worden in de koers van een
schip dat vaart volgens de koers die op
de brug bepaald wordt. Ik hou het maar
op het laatste, al is het wel van het groot
ste belang voor schip, bemanning en la
ding dat de koers in consensus wordt
vastgesteld. Dat lijkt of is misschien een
voudig, maar ik denk dat het bereiken
van echte consensus de grootste uitda
ging is.
Samenvatting
1. Bij het aangeven van de prioriteiten
van het provinciaal beleid in de pe
riode 1987-1991 aan de hand van
„Harmonie in Zeeland" is het ge
wenst dat dit gebeurt op basis van
een gemeenschappelijke visie op de
toekomst van Zeeland.
2. Hierbij dienen zowel de externe aan
bevelingen te worden betrokken als
de eigen mening over wat de sterke
en zwakke punten van onze provin
cie zijn.
3. Het bovengenoemde leidt tot de
conclusie dat de provincie een actief
beleid dient te formuleren wat kan
leiden tot versterking van de provin
cie en het weer tot stand brengen
van een vestigingsoverschot in
plaats van een vertrekoverschot.
4. Er dient met externe hulp een Provin
ciaal Ontwikkelings Plan samenge
steld te worden, waarin een symbio
se van welvaart en welzijn wordt na
gestreefd.
5. Teneinde de ontwikkeling ook op
langere termijn te kunnen voortzet
ten is het van het grootste belang dat
hierover consensus wordt bereikt
tussen de belangrijkste politieke
stromingen.
Tekst van een toespraak gehouden op 15 juni jl.
voor de Kring Midden-Zeeland van het Ned. Chr.
Werkgeversverbond (NCW).