ontwikkelingen in de bodemkartering
64
mogen (klasse 1Alleen de schorgron-
den met een zeer diepe zomergrondwa-
terstand geven vooral voor ondiep wor
telende gewassen vochttekort (klasse
2). In het Oudland en Middelland zijn het
de diep ontwaterde kalkarme kleigron
den die vaak plaatselijk enige beperkin
gen hebben (klasse 3).
Het vochtleverend vermogen van de
grond kan worden verbeterd door diepe
grondbewerking, waardoor de beworte-
lingsdiepte toeneemt. Een andere mo
gelijkheid tot verbetering is aanvoer van
zoet water. Hiermee kan plaatselijk ver
hoging van de zomergrondwaterstand
bewerkstelligd worden en ook is het mo
gelijk om het zoete water te gebruiken
voor beregening.
Bodembescherming
De Bodemkaart verschaft ook informatie
ten behoeve van bodembescherming,
bijvoorbeeld over de capaciteit van de
bodem om zuur te neutraliseren. De be
langrijkste processen die zuur neutrali
seren worden gevormd door uitwisse
ling van kationen en verwering van kalk
en klei. Afname van de zuurneutralisa-
tiecapaciteit wordt bodemverzuring")
genoemd. Op korte of langere termijn
wordt deze afname gevolgd door daling
van de pH van het bodemvocht (het bo-
demvocht wordt zuurder).
De Bodemkaart, schaal 1 50 000 geeft
een indruk van de capaciteit van de bo
dem om zuur te neutraliseren. Op grond
van verschillen in zuurneutralisatiecapa-
citeit per m3 grond kunnen de Zeeuwse
gronden in de eerste plaats onderver
deeld worden in kalkrijke zeekleigron
den, kalkarme zeekleigronden, veen
gronden en kalkloze zandgronden. In fi
guur 7 komen alleen de eerste twee
hoofdgroepen voor. Deze kunnen verder
onderverdeeld worden op grond van ver
schillen in profielopbouw en kalkverloop.
Bij de bepaling van de zuurneutralisatie-
capaciteit is in dit geval alleen rekening
gehouden met de neutralisatie van zuur
door koolzure kalk. Dit bestanddeel van
de grond neutraliseert gevormde zuren
direct, zonder dat de pH van het bodem-
vocht daalt.
De gronden in de Nieuwlandpolders
hebben een zeer grote voorraad kalk en
kunnen dan ook een grote hoeveelheid
zuur neutraliseren (klassen 1 en 2). De
kalkarme zeekleigronden bevatten van
zelfsprekend weinig of geen koolzure
kalk. In deze gronden kan zuur geneu
traliseerd worden door uitwisseling van
kationen en verwering van klei. Dit gaat
wel gepaard met een (afgezwakte) da
ling van de pH. Plaatselijk, vooral bij de
gronden in klasse 4, is de pH al laag (een
pH van 4 a 5). Deze gronden zijn daarom
gevoelig voor verdere pH-daling. Over
eenkomstige gronden in het Oudland en
Middelland die voor de akkerbouw wor
den gebruikt, worden bekalkt om de pH
op peil te houden. Deze gronden bevat
ten dus een relatief kleine hoeveelheid
(opgebrachte) kalk (klasse 3) en zijn
daardoor ook gevoelig voor pH-daling.
Besluit
De Bodemkaart van Nederland, schaal
1 50 000 kan een bijdrage leveren aan
de oplossing van velerlei maatschappe
lijke problemen met een ruimtelijk
Bodemverzuring is niet alleen het gevolg van
luchtverontreiniging en de daarmee gepaard
gaande „zure regen". Ook in een natuurlijke
situatie treedt bodemverzuring op. Daarnaast
leidt het oogsten van landbouwgewassen tot
verzuring [1 0, 111 2]. De natuurlijke verzuring
op kalkrijke gronden bedraagt 210-450 kg CaO
per ha per jaar; de verzuring ten gevolge van
zure neerslag wordt geschat op 70-1 80 kg CaO
per ha per jaar [6].
Fig. 6.
Het vochtleverend vermogen van de gronden voor akkerbouwgewassen in de omgeving van Heinkenszand.
30 8 88
klasse legenda omschrijving
gronden met groot') vochtleverend vermogen
2 gronden met groot tot matig vochtleverend vermogen
3 IJ/1 KI/I gronden met groot tot gering2) vochtleverend vermogen, afhankelijk van
M 1 variatie in grondwaterfluctuatie en of profielopbouw
4 gronden met matig tot gering vochtleverend vermogen
groot betekent meer dan ca 200 mm vocht beschikbaar gedurende het groeiseizoen
2) gering betekent minder dan ca 100 mm vocht beschikbaar gedurende het groeiseizoen
