polders en waterschappen van het voormalige waterschap axeler ambacht
106
Braakmanpolders en het Waterschap
Hulsterambacht. De westelijke grens
van het Waterschap Axeler Ambacht
werd gevormd door het kanaal van Gent
naar Terneuzen; als oostelijke grens
werd de nagenoeg historische grens
tussen het Axeler en het Hulster Am
bacht gekozen 58). In 1 982 ging het Wa
terschap Axeler Ambacht samen met
het Waterschap De Verenigde Braak
manpolders over in het Waterschap De
Drie Ambachten met als hoofdplaats
Terneuzen.
NOTEN:
1) Voor volledige titelbeschrijving van deze ge
bundelde inventarissen zie literatuuropgave
onder Hollestelle.
2) Fockema Andreae, blz. 14; Brand II, blz. 5.
3) Brand II, blz. 32.
4) De Bruin, blz. 38.
5) Gallé, blz. 181.
6) De Kraker, blz. 165.
2) Ibidem, blz. 1 68.
8) De Bruin, blz. 41
9) De Kraker, blz. 1 69.
'0) Brand II, blz. 6.
Hollestelle, blz. 521.
,2) Fockema Andreae, blz. 22.
13) De Kraker, blz. 170.
14) Steigenga-Kouwe, blz. 13.
'5) De Kraker, blz. 1 69.
'8) Brand I, blz. 37; Gottschalk, blz. 301-304, 308.
17) Brand I, blz. 38.
is) Ibidem, blz. 37.
'9) Ibidem, blz. 39.
20) Waterschap De Drie Ambachten (WDA), Oud
Archief Waterschap Axeler Ambacht (OAA-
xAmb), archief polder Capelle, inv.nr. 25, en Va-
rempé, inv.nr. 1 9.
21) Steigenga-Kouwe. blz. 30.
22) WDA, OAAxAmb, archief polder Catharina,
inv.nr. 1 9.
23) Fockema Andreae, blz. 32.
Zie ook WDA, OAAxAmb, archief polder Beoos
ten en Bewesten Blij, inv.nr. 81en archief wa
terschap Koegors c.a., inv.nr. 67.
24) Dieleman, blz. 28.
25) WDA, OAAxAmb, stukken van toepassing op
alle polders en waterschappen, nr. 1.
26) Steigenga-Kouwe, blz. 31
27) WDA, OAAxAmb, archief polder Zaamslag,
inv.nr. 1
28) WDA, OAAxAmb, archief polder Beoosten en
Bewesten Blij, inv.nr. 41.
29) Wilderom, blz. 326.
30) Rijkswaterstaat, blz. 9.
31) WDA, OAAxAmb, archief polder Zaamslag,
inv.nrs. 1 en 204.
32) WDA, OAAxAmb, archief waterschap Aan- en
Genderdijke, inv.nr. 104.
33) De Jonge, blz. 1, 2.
34) Fockema Andreae, blz. 26, 27.
35) De Jonge, blz. 12, 1 0.
38) Ibidem, blz. 3.
37) Brand I, blz. 49, 50.
38) De Jonge, blz. 1 1
39) Brand I, blz. 50.
40) Rijkswaterstaat, blz. 58.
4') Brand I, blz. 49.
42) WDA, OAAxAmb, archief uitwateringswater
schap Hulster- en Axeler Ambacht, inv.nr. 1 50.
43) Brand I, blz. 50.
44) Rijksarchief in Zeeland, Archief Zeeuwsche Pol
der- en Waterschapsbond, inv.nr. 37.
45) Dieleman, blz. 25.
48) Gallé, blz. 202.
i7) Ibidem, blz. 203.
48) Dieleman, blz. 28.
49) Ibidem, blz. 29.
50) Beekman, blz. 258.
51) Gallé, blz. 216, 219.
52) Dieleman, blz. 22.
53) Ibidem, blz. 25-27.
54) Fockema Andreae, blz. 37.
55) WDA, OAAxAmb, stukken van toepassing op al
le polders en waterschappen, nr. 2.
58) Ibidem, nr. 3.
57) Inventaris archieven polders en waterschappen
voormalige Waterschap Axeler Ambacht (Oud
Archief Waterschap Axeler Ambacht (OAA
xAmb)), blz. 487.
58) WDA, OAAxAmb, stukken van toepassing op al
le polders en waterschappen, nr. 4.
LITERATUUR:
Beekman, A. A., Nederland als polderland, derde
druk, Zutphen, 1 932.
Brand I:
Brand, K. J. J., Bijdrage tot de historische geografie
van Oosten Zeeuws-V/aanderen, in: Jaarboek 1 970/
71 Oudheidkundige Kring „De Vier Ambachten", blz.
32-72, Hulst, 1970.
Brand II:
Brand, K. J. J., Over de bestuurlijke en historisch-geo-
grafische ontwikkeling van Zeeuws-Vlaanderen, 2e
uitgave, 1 983.
Bruin, M. P. de. Een en ander over de polders rond Ter
neuzen en Axel, in: Jaarboek 1 956/57 Oudheidkun
dige Kring „de Vier Ambachten", blz. 31 -57, Hulst,
1957.
Dieleman, P., Zeeuwsche polders en waterschappen
in verleden en heden, in: Mansholt, D. R., De water
schapslasten in de provincie Zeeland, 's-G raven hage,
1 939.
Fockema Andreae, S. J., Studiën over waterschaps
geschiedenis deei V Zeeuws-V/aanderen, Leiden,
1 950.
Gallé, P. H., Beveiligd Bestaan, Delft, 1963.
Gottschalk, M. K. E., Stormvloeden en rivieroverstro
mingen in Nederland, deei lil: de periode 1600-1700,
Assen, 1 977.
Hollestelle, L. M., Gebundelde inventarissen van de
archieven van de polders en waterschappen van het
voormalige Waterschap Axeler Ambacht, 1595-
1965, Terneuzen, 1989.
Jonge, J. L. J. de. Geschiedenis van de Oostelijke
Rijkswaterleiding, Terneuzen, 1 970, in: Archief Wa
terschap De Drie Ambachten dossiernr. -1.791.1
Kraker, A. M. J. de. De overgang van Axel, een her
waardering van de gebeurtenissen tussen 1565 en
1590, in: Zeeuws Tijdschrift jaargang 1 986 nr. 5,
blz. 161-171.
Rijkswaterstaat, Beschrijving van de Provincie Zee
land behoorende bij de waterstaatskaart, 's-G raven -
hage, 1 938.
Steigenga-Kouwe, S. E., Zeeuws-V/aanderen,
's-Gravenhage, 1950.
Wilderom, M. H., Tussen Afs/uitdammen en Deitadij
ken, deel IV Zeeuws-V/aanderen, Vlissingen, 1 973.
Overzicht van de polders en waterschappen van het voormalige Waterschap
Axeler Ambacht
Naam polder/waterschap
Lievens
Noord-bij-Neuzen
Oude Zevenaar
Rieden (ws Rieden c.a.)
Wildelanden (ws Rieden c.a.)
Noord-bij-Axel
Buth
Oude Eglantier
Visschers
Kats (ws Zuid c.a.)
Capelle
Zuid (ws Zuid c.a.)
Zeven Trinités
Ser Lippens
Autriche
Sint Anthonie
Oud Beoosten Blij Bezuiden
Sint Anna (ws Zuid c.a.)
Sparks (ws Zuid c.a.)
Koegors (ws Koegors c.a.)
Nieuwe Zevenaar
Nieuwe Eglantier
Zaamslag
jaar bedijking
ca. 1300/50
ca. 1300/50
1 598
ca. 1 600
ca. 1 600
1606
1606
1606
1606
1613
1614
1617
1617
1618
1620
1627 en 1787
1 634
1 638
ca. 1 638
1648
1648
1648
1649/50
