VIII. JAREN VAN EXPANSIE EN TERUGGANG 1967-1985
Een vermindering van de orders in het
vierde kwartaal van 1 966 bleek de inlei
ding te zijn geweest tot een zware inzin
king van de vraag naar lampvoeten.
Hoewel de expansie van Vitrite op lan
gere termijn niet werd gestuit, luidde
1 967 toch het einde in van een ononder
broken groei. Op 20 januari 1 967 maak
te de directie bekend, dat zij in verband
met het sterk teruglopend orderbestand
en in overleg met de OR en de vakorga
nisaties, een verzoek had ingediend bij
de Arbeidsinspectie om ingaande 6 fe
bruari de wekelijkse werkweek voor 459
werknemers te mogen verkorten met
20%, door op maandag gedurende een
periode van 6 maanden niet te werken.
Tevens had zij bij de bedrijfsvereniging
goedkeuring aangevraagd voor de beta
ling door de vennootschap van een sup
pletie op de werkloosheidsuitkering van
80% tot 100% van het normale loon.
Hiervoor werd toestemming verkregen
voor een periode van 6 weken, die niet
zou worden verlengd. De aanhoudende
slapte noodzaakte tot een verlenging
van de duur der werktijdverkorting met
nogmaals 6 maanden. Toen een toena
me van de bestellingen inzette in januari
1968, om gevolgd te worden door een
krachtig herstel van de afzet, werd op 26
februari 1 968 de normale arbeidsduur
hersteld.
De terugval, die 11 %had bedragen van
de 1,1 miljard verkochte lampvoeten in
1 966, werd in 1 968 weer helemaal in
gehaald. Bovendien werd dezelfde hoe
veelheid geproduceerd met een 10%
geringere personeelssterkte dan twee
jaar tevoren. Deze verbetering van de
produktiviteit was vooral te danken aan
het gereedkomen van meer dubbelwer-
kende glaspersen voor hoofdsoorten.
Tijdens de wereldoorlog waren de Ame
rikanen reeds begonnen met het vervan
gen van messing door het goedkopere
en driemaal zo lichte metaal aluminium.
Van de verschillende technische proble
men die zich bij de verwerking van alu
minium voordeden, waren de voor
naamste het zacht worden van de man
tel tijdens het vitriteren en de stroefheid
van het metaal. Het eerst genoemde be
zwaar werd overwonnen door het ge
bruik van een legering van aluminium en
mangaan en door zo groot mogelijke
vermindering van de glasvulling van de
lampvoet. In de trekkerij veroorzaakte
aluminium een complicatie omdat de
voor het trekken van messing toegepas
te smering met verdund zeepwater bij de
verwerking van het stroeve aluminium
niet vet genoeg bleek te zijn. Hetgebruik
van een oplossing van oplosbare olie le
verde goede resultaten op, maar het
dwong tot het nemen van extra maatre
gelen om de hulzen te ontvetten alvo
rens deze zouden worden gevitriteerd.
Een volledige ontvetting was echter
evenmin wenselijk, omdat de hulzen dan
slecht zouden lopen in de goten en aan-
voertrommels. Hieraan werd tegemoet
gekomen met een zeepbad waardoor zij
voldoende glad bleven. Het resultaat van
dit alles was dat bij de volgpersen een
kleine was-, zeepbad- en drooginstalla
tie werd geplaatst.
Bij de assemblage van de lamp in de
gloeilampenfabriek was de slechte sol-
deerbaarheid van aluminium een grote
moeilijkheid. Hoewel in de jaren zestig
zowel bij Vitrite als bij de Lichtgroep van
Philips alle fabricageproblemen waren
opgelost, bleek vooreerst van massa-
produktie weinig sprake te zijn als ge
volg van grote weerstand in Europa bij
andere fabrikanten van gloeilampen en
ook bij het publiek tegen lampen met
aluminium lampvoeten.
Dit was echter niet het geval met fluo-
rescentielampvoeten, zodat vanaf 1 968
althans de totale produktie voor TL-lam-
pen was overgeschakeld op aluminium.
De afzet van aluminium E27- en B22-
lampvoeten bleef geruimetijd zeertraag
verlopen, omdat de verwerking daarvan
te grote problemen opleverde voor vele
afnemers.
In verband met fysische verschillen tus
sen de twee metalen, is het verbruik van
het driemaal zo lichte aluminium voorde
fabricage van lampvoeten in volume ge
meten tweemaal dat van messing. Hier
uit volgt dat het verbruik in gewicht een
derde minder is dan bij messing. Daar
enboven heeft aluminium het voordeel
van een aanzienlijk prijsverschil.
Het 75-jarig jubileum
Op donderdag 26 september 1968
werd door ruim 600 medewerkers van
de N.V. De Vitrite Fabriek om half vijf in
de namiddag de feestelijke viering van
het 75-jarig bestaan ingeluid. De uit 9
personeelsleden bestaande feestcom-
Luchtfoto van de fabriek na de laatste uitbreiding in 1967.