46
ling. Na de opleiding wordt van de pro-
duktievakman verwacht dat hij de kwali
teit van de produkten zelfstandig kan
beoordelen en op lijsten registreren, bo
vendien dat hij het juiste tijdstip kan be
palen waarop een machine gestopt
moet worden als het vereiste kwaliteits
niveau niet meer wordt gehaald. Het zal
duidelijk zijn dat soms moeilijke beslis
singen moeten worden genomen. Na
tuurlijk worden aan de produktievakman
heldere instructies en de benodigde
controle-instrumenten verstrekt. De op
leiding van de eerste groep werd beëin
digd voor de fabrieksvakantie in 1 982.
Daarna werd met een tweede groep be
gonnen. In augustus 1 983 was de oplei
ding voorlopig afgerond, maar in 1 984/
1985 werd de opleiding door vele nieu
we medewerkers gevolgd, die in ver
band met de invoering van de continu
dienst waren aangenomen.
Door de produktievakman in eerste aan
leg met de bewaking van de kwaliteit te
belasten, werden de steekproefcontro-
leurs overbodig. Anderzijds werden
twee kwaliteitsassistenten binnen de
produktie-afdelingen aangesteld en
naast handhaving van het kwaliteitsni
veau belast met de volgende taken: toe
zicht op het systeem, instructie van de
produktievakman over hantering van de
meetmiddelen, analyseren van diens
rapporten en deze tot informatie verwer
ken ten behoeve van de kwaliteitsbewa
king, specifieke eindcontrole bij vrijge
ving van de produkten. Sedert medio
1983 zijn de kwaliteitsbewerking, de
machine- en produktdocumentatie en
de produktstandaardisatie samenge
voegd in de afdeling kwaliteitsbeheer,
welke door analyse en diagnose ten be
hoeve van de bedrijfsmechanisatie en de
ontwikkeling, het totale kwaliteitsbeleid
ondersteunt.
Toen de produktievakman had bewezen
zijn taak aan te kunnen, werd in 1985
begonnen met een aanvullende oplei
ding, die hem in staat moest stellen een
aantal stelwerkzaamheden aan de ma
chine te verrichten. In verband hiermede
kent men sindsdien de onderscheiding
tussen produktievakman i, belast met
de bediening van de machine en de be
waking van de produktkwaliteit, en pro
duktievakman 2, tot wiens taak boven
dien het instellen van het gereedschap
behoort.
Om hun kennis van theoretisch techni
sche vakken te bevorderen, werd aan
produktiemedewerkers in 1 982 de mo
gelijkheid geboden deel te nemen aan
een tweejarige cursus, die in samenwer
king met de Streekschool Zeeland werd
georganiseerd. De cursus startte met 1 9
vrijwilligers, waarvan er zich in de loop
van de opleiding 8 terugtrokken. Op 22
juni 1984 werden in een bijeenkomst,
waarvoor de echtgenotes en familiele
Bij het afscheid op 28 september 1978vanden heer W. van Bergen, bedankte de heer de Ridder, zelf oud-leer
ling en opvolger, het scheidende hoofd van de bedrijfsschool voor de uitstekende vakopleiding die velen van
hem hadden genoten. Ir. Kranen voegde daaraan toe dat in de afgelopen 28 jaren 200 ex-leerlingen van de
heer Van Bergen ieder een goede positie hebben verworven.
den waren uitgenodigd, de diploma's
uitgereikt. De heer A. A. van de Velde,
adjunct-directeur van de Streekschool,
sprak zijn grote tevredenheid uit met het
resultaat en releveerde de prettige sa
menwerking met de cursisten en het be
drijf.
Directeur Gruyters feliciteerde de 11
geslaagden en haalde hun doorzettings
vermogen naar voren, waarbij hij memo
reerde dat zij van de schooluren die in
bedrijfsverband vielen, de helft moesten
terugverdienen in de vorm van overuren,
soms op zaterdag. Met het diploma
overhandigde hij aan eenieder een enve
loppe met het door hen betaalde gedeel
te van de boekenkosten.
De activiteiten van de mens bij geme
chaniseerde en geautomatiseerde pro-
duktieprocessen bestaan voornamelijk
uit controleren en toezicht houden. De
verwerking van gegevens geschiedt
door computers. Steeds meer complice
ren technologische vernieuwingen de
produktieprocessen met de noodzaak
specialisten in te schakelen. Het gevolg
van dit alles is dat het voor de leiding
moeilijker wordt het geheel te overzien.
Meer dan vroeger is zij aangewezen op
de kennis en ervaring van de medewer
kers. Een vergaande samenwerking
wordt dan ook meer en meer noodzake
lijk, waarbij overleg gevoerd wordt met
veel informatie en uitwisseling. Dit alles
is van invloed op de wijze van leiding ge
ven en de verhoudingen tot het perso
neel.
Aan de andere kant hebben de mensen
meer en langer onderwijs genoten. De
auto en de communicatie hebben het
leefpatroon verruimd en grotere vrijhe
den geschapen. Er zijn ook meer moge
lijkheden om te veranderen. Ook dit is
van invloed op de gezagsverhoudingen
in de bedrijven. Daar leeft de roep om
medezeggenschap en inspraak.
Bij Vitrite streeft men sinds 1974 naar
een oplossing van deze problematiek
door groepsoverleg bij de werkorgani
satie in te passen. Met Groeps Werk
Overleg (GWO) wordt bedoeld periodiek
overleg overwerk en werkomstandighe
den van met elkaar samenwerkende me
dewerkers met de werkleiding. De slag
vaardigheid van de organisatie kan gro
ter worden als de mensen regelmatig
over hun werk worden gehoord. Ook kan
GWO helpen de verantwoordelijkheid
van de medewerkers te verruimen en
een bijdrage leveren tot de ontplooiing
van hun persoonlijkheid. Invoering van
GWO gaat niet van de ene dag op de an
dere. Er moet een instantie zijn die zich
bezighoudt met de begeleiding. Voorts
vraagt het GWO enige vaardigheden,
die voor velen nieuw zijn. De groepslei
ders bijvoorbeeld moeten geoefend
worden in het leiden van vergaderingen
en de meeste deelnemers moeten leren
in een groep met elkaar te overleggen.
In de zomer van 1 974 zijn in de Hulzen-
trekkerij-massa en de Glasperserij in
Vitrite 2 een drietal bijeenkomsten ge
weest waarin met de afdelingschef ge
discussieerd werd over onderwerpen die
verband houden met werkoverleg. Na-