47
dat een plan tot invoering van GWO, na
een voorbereiding door Personeelsza
ken, de instemming had verworven van
een speciale groepsbijeenkomst en ver
volgens in een vijftal groepsbijeenkom
sten een duidelijke toelichting was ge
geven op doel en werkwijze van GWO
kon in 1 975 met het feitelijke GWO wor
den gestart in de twee genoemde afde
lingen van Vitrite 2. Spoedig daarna
volgde de Mechanische Werkplaats,
waarna GWO zich geleidelijk uitbreidde
over de afdelingen. Bij Vitrite op Arne-
stein, alwaar de Hulzentrekkerij-massa
en de Glasperserij sinds 1 984 continu in
bedrijf zijn, werkten de produktiewer-
kers in 5 diensten. Derhalve moeten er
per afdeling 5 overleggroepen zijn, elk
met een technisch assistent van de afde
lingschef en met een door de laatste
aangewezen groepsleider. Om de afde
lingschef bij het GWO van de 5 groepen
te betrekken, dient een overkoepelende
groepte worden gevormd, bestaande uit
hemzelf, zijn assistenten en de 5 groeps
leiders. Het GWO wordt begeleid door
een paritaire commissie van OR-leden
en functionarissen van Personeelsza
ken.
In de nieuwe fabriek is van handmatig
transport en handmatige besturing in de
afdelingen hulzentrekkerij-massa en
glasperserij geen sprake meer. Het
transport van produkten en van grond
stoffen is gemechaniseerd en de bestu
ring is geautomatiseerd. Daarmede
heeft de functie van systeembediener,
operator genoemd, zijn intrede gedaan.
In de Glasperserij is de operator belast
met de bediening van de geautomati
seerde besturing van de taken die vroe
ger door de ovenstoker werden vervuld,
zoals aanvoer van batch naar de ovens,
afvoer van retourglas en verzorging van
het stookproces. Door de automatische
besturing van de mengkamer hierbij te
voegen, wordt het totale gebeuren van
grondstoffenaanvoer, gemeng maken
en glassmelten in één functie onderge
bracht, een brede functie met duidelijke
verantwoordelijkheden.
Medio september 1984 werd bij de
Streekschool begonnen met de oplei
ding van 12 medewerkers uit de Glas
perserij tot Operator Glasperserij. Daar
bij werd gebruik gemaakt van het pro
gramma van de Stichting Vakopleiding
Procesindustrie voor de opleiding van
mechanisch operator A, waarvan de in
houd dicht in de buurt komt. In de doel
stelling van de cursus wordt de mecha
nisch operator A een vakman genoemd,
die op basis van kennis, inzicht, vaardig
heid, flexibiliteit en een bepaalde mate
van zelfstandigheid en verantwoorde
lijkheid de vereiste handelingen uitvoert
voor de bewaking van geautomatiseer
de machines, apparaten en processen,
één en ander met inachtneming van in
structies en met de vereiste vaardigheid
tot uitwisseling van informatie. Het
theoretisch gedeelte van de cursus be
staat uit wiskunde, natuurkunde, me
chanische technologie, materialenken-
nis, maatschappijleer en Nederlands. De
mogelijkheid bestond het materiaal glas
op te nemen. Het praktijkgedeelte om
vatte onder andere het maken van 14
verslagen over onderwerpen uit de prak
tijk, in dit geval glasovens en mengka
mer. De specifieke instructie had plaats
in de fabriek, waarvoor twee begeleiders
werden aangewezen. Eén dag in de
week gingen de cursisten naar de
Streekschool. De cursusduur was twee
jaar, waarna de cursus werd afgesloten
met een examen. De geslaagden ontvin
gen een officieel diploma.
De snelle technische ontwikkeling
dwong Vitrite zich voortdurend bezig te
houden met de opleiding van medewer
kers. In 1974 werd met medewerking
van de OR een lokale stuurgroep opge
richt. Enige jaren later werd bij Perso
neelszaken een op/eidingsdeskundige
aangesteld, die belast werd met de voor
bereiding en organisatie van het
groeiend aantal cursussen. Hier volgt
een beeld van de verscheidenheid.
In de bedrijfsschool werden de Primaire
Beroeps Opleidingen (PBO) in Bemetel-
verband steeds meer uitgebreid met
Voortgezette Beroeps Opleidingen
(VBO), te weten machinaal verspanen,
bankwerken-montage, apparatenbouw,
fijn plaatwerk, onderhoudsmonteur en
werkvoorbereiding. Er kwam een heel
sterk accent te liggen op de VBO-cursus
gereedschapmaker. In de tekenkamer
bestond de mogelijkheid een VBO-op-
leiding te volgen voor werktuigbouw
kundig tekenaar. Voor de elektrotechni
sche sector lag het belang bij de VBO-
cursussen voor VEV-monteur en indus
triële electronica. De PBO-leerlingen
ontvingen één dag per week theoretisch
onderwijs, tot 1 973 in de LTS te Vlissin-
gen, daarna in de Streekschool Zeeland
in Middelburg. De VBO-cursisten wer
den in dag- en avondverband opgeleid,
het laatste in de Streekschool. Gemid
deld werden jaarlijks ongeveer 1 0 PBO-
diploma's en 5 VBO-diploma's uitge
reikt. De bedrijfsschool was eveneens
betrokken bij diverse interne opleidin
gen, zoals produktiemonteur, produk-
tievakman 1 en 2, bij- en omschakeling
van vaklieden en de altijd door velen ge
volgde meetcursus.
Een zevental medewerkers mocht op 27
februari 1 978 uit handen van de direc
teur het diploma Bedrijfseiektronica-
monteur in ontvangst nemen, dat zij
hadden verworven na een 40 maanden
durende cursus. Een zo langdurige op
leiding naast het normale werk was geen
sinecure. In 1980 werd een Appiikatie-
cursus Elektronische Meetapparatuur
voor de elektrotechnici afgerond en
werd met medewerking van de Stichting
Nederlandse Technische School een
cursus opgezet in Programmeerbare Be
sturingen in twee versies: één voor ma
chineconstructeurs en één meer uitge
breide versie voor de elektrotechnici. De
cursussen, die speciaal van belang zijn in
verband met het Iscos-beveiligingssys-
teem op produktiemachines, werden
gegeven door de heer ir. J. A. G. Sonder-
kamp, wetenschappelijk assistent van
deTH Delft. In 1 981 konden 9 werktuig
kundigen diploma A in ontvangst nemen
en in 1982 werd aan 8 elektrotechnici
diploma B uitgereikt.
Het grootste deel van de deelnemers aan
de cursus Galvanotechniek kwam in
1981 met goede resultaten door de
eindtoets heen. Het geleerde was een
nuttige ondersteuning voor deze mede
werkers bij de uitoefening van hun taak
in de afdeling Finishing. In 1 984 slaag
den 8 in de beitserij tewerkgestelden
voor het diploma VOM van de Vereni
ging voor Oppervlaktetechnieken van
Materialen. De cursus werd gegeven
door de heer Voncken, die ook als exa
minator optrad en verklaarde prettig
met de groep te hebben gewerkt.
Tenslotte noemen wij enige niet-techni-
sche cursussen, die in de jaren tachtig
werden georganiseerd: Beginselen van
administratie en bedrijfsvoering. Schrif
telijk rapporteren, Nederlands voor bui
tenlanders, en voor leidinggevend per
soneel: Organisatie van communicatie
en overleg en Introductiecursussen voor
nieuwe medewerkers.
De ideeënbus, een instelling van oude
datum, beoogt medewerkers aan te
moedigen actief mee te denken over
Ter gelegenheid van het 40-jarig dienstjubileum van
de heer J. Grootjans II toonde directeur De Graaf veel
belangstelling voor diens beschrijving van de „oude
mannenbocht" waarbij de jubilaris destijds zijn Vitri-
teloopbaan begon.
