48
mogelijke verbeteringen op het gebied
van werkmethoden, machinale produk-
tie, gereedschap, materiaalgebruik, ar
beidsomstandigheden, enz. Toegepaste
ideeën worden gehonoreerd met een
geldelijke beloning, waarvan de grootte
wordt bepaald door de kwaliteit en de
bereikte besparing. De beoordeling van
de ideeën geschiedt door de ID-com-
missie, waarin zitting hebben vertegen
woordigers van Produktie, Tekenkamer,
Mechanische Werkplaats, Onderhouds
dienst, Technische Bedrijven en Tech
nisch Economisch Onderzoek, eventueel
per geval aangevuld met anderen in ver
band met de aard van het idee.
Ir. Kranen feliciteert de heer J. Peene met zijn idee ter
waarde van f 8.500,-.
Sinds de opening van de eerste ID-bus in
1 955 tot het jaar 1 985 zijn circa 4.000
ideeën behandeld door de ID-commis-
sie. Van het aantal in de eerste 1 5 jaren
ingediende ideeën, ongeveer 1.000,
werd 60 a 70% beloond, aanvankelijk
voor het merendeel met bedragen van
f 5,- tot f 25,-. De geringe spreiding en
hoogte der beloningen werd spoedig
verhoogd van f 25,- tot f 1 50,-, terwijl
voor de beste ideeën enige honderden
guldens werden uitgekeerd. Ongeveer
40%der inzendingen kwam niet in aan
merking voor een beloning. In de vol
gende 1 5 jaren tot 1 984 was er sprake
van een toenemende belangstelling voor
de ID-bus. Met een critischer beoorde
ling werd gemiddeld 60% van de circa
3.000 inzendingen afgekeurd, maar er
was een duidelijk stijgende lijn in de
kwaliteit der beloonde ideeën. Bedragen
onder de f 100,- werden een uitzonde
ring, van f 500,- tot f 1.000,- daarente
gen niet, en diverse malen werden zeer
waardevolle ideeën beloond met enige
duizenden guldens.
Behalve geldelijke beloningen kent de
ID-bus onderscheidingen. Tot 1980
werd aan inzenders die in een periode
van vijf jaar f 500,- hadden ontvangen,
een zilveren ID-dasspeld uitgereikt, bij
f 1.500,- ontvingen zij een gouden das
speld en bij f 2.000,- een gouden das
speld met briljant. Sedertdien zijn de be
dragen van deze mijlpalen verdubbeld.
De heer J. Peene, werkzaam in de Me
chanische Werkplaats, is een begaafde
producent van ideeën. Op 23 november
1970 ontving hij uit handen van de di
recteur de zilveren ID-speld voor zijn to
taal aan beloningen sinds november
1 969 van f 900,-. Binnen een jaar ont
ving hij de gouden ID-dasspeld en
f 1.000,- voor zijn idee. In 1 978 werd
zijn idee voor verbetering van een ge
compliceerd volgstempel beloond met
f 3.000,- en de gouden ID-dasspeld met
briljant. Een herberekening van het idee
resulteerde in een nabetaling van
f 5.500,-. In 1980 mocht hij nogmaals
een nabetaling in ontvangst nemen ten
bedrage van f 4.000,-.
In 1972 kwam de heer J. de Rijke, ma
chinebediener in de hulzentrekkerij-
massa, de gouden ID-speld met briljant
toe op grond van een nabetaling van zijn
idee over de opvoering van produkten in
boxpallets achter zuilenpersen. In 1976
ontving hij nogmaalseen nabetaling van
f 2.500,-.
Op 21 november 1 975 had in de verga
derzaal de uitreiking plaats van de gou
den ID-speld met briljant aan de heer J.
J. Jepsen, werkzaam in de Mechanische
Werkplaats. Zijn idee betrof waterbe
sparing in het koelsysteem van 50-tons
zuilenpersen, een bijzonder inventief
idee. Het idee leverde de heer Jepsen
f 600,- op waarmede hij de eindstreep
haalde voor de gouden speld met bril
jant.
Een topbeloning werd op 29 september
1984 uitgereikt aan de heer J. Ch. de
Hamer voor zijn voorstel de trillers in het
transportsysteem te vervangen door val-
goten. Hierdoor werd vermenging van
produkten voorkomen en tevens werd
het geluidsniveau teruggebracht. De ge
realiseerde besparing was een beloning
van f 12.000,- waard. Tevens ontving
hij de gouden ID-speld met briljant.
Het idee van de heer D. Schuilwerve,
steller in de hulzentrekkerij, om de pro-
duktiesnelheid van de volgpersen voor
de fabricage van batterijbussen aanmer
kelijk te verhogen, leverde ook hem een
topbeloning op in 1985. Hij ontving
f 12.500,- en de gouden ID-speld met
briljant.
Op 4 november 1 983 heeft mr. Wagner,
President-commissaris van de KNP Mij.
in Den Haag een bedrijfsonderscheiding
uitgereikt aan De Vitrite Fabriek vanwe
ge het Ideeëncentrum van de Neder
landse Vereniging voor Management.
De onderscheiding bestaat uit een oor
konde en een kristallen vaas. De tekst
van de oorkonde luidt: „Deze oorkonde
wordt toegekend op grond van het feit,
dat uw bedrijf zich heeft onderscheiden
in creatieve prestaties van het perso
neel".
In 1 985 werden in totaal 340 ideeën in
behandeling genomen. Ten opzichte van
1 984 was dat een stijging van 1 8 Het
percentage bekroonde ideeën was 30
Aan beloningen werd f21.1 45,- uitbe
taald. De gemiddelde beloning was
f 200,-, de totale besparing in beide ja
ren bedroeg f 1 1 3.346,-.
Tijdens de eerste helft van 1 985 werden
voorbereidingen getroffen om in de
nieuwe fabriek op Arnestein te gaan
werken met Operationele Groepen. Een
OG is een groep medewerkers, afkom
stig van verschillende hulpafdelingen,
die gezamenlijk tot taak heeft binnen
een produktie-afdeling diverse zaken te
regelen. Er ontstaat op die manier, onder
leiding van de afdelingschef, een per
manent aanwezige groep mensen,
waaraan bepaaldetaken kunnen worden
gedelegeerd binnen zekere grenzen en
die daartoe een mate van beslissingsbe
voegdheid heeft. Elke afdelingschef in
de produktie heeft zijn eigen „autono
me" OG. Daarmede wil men bereiken dat
op afdelingsniveau sneller gereageerd
kan worden en het niet meer nodig zal
zijn alle besluiten „hoog" in de organisa
tie te nemen. Dus, snellere besluitvor
ming door kortere communicatielijnen.
De OG krijgt de taak in de afdeling ver
beteringsplannen uit te werken en de
zich voordoende problemen op te los
sen. De samenstelling van de OG be
staat, naast de afdelingschef en zijn
groepsleiders in de produktie, uit func
tionarissen uit verschillende stafafdelin
gen: een technisch opzichter, kwaliteits
assistent, logistieke medewerker, pro
cestechnoloog, administrateur en een
medewerker van Organisatie en Effi-
ciëncy. De afdelingschef heeft de leiding
van de OG en bepaalt de prioriteiten
waaraan gewerkt wordt, de leden heb
ben hun tweede chef, die voorschriften
en aanwijzingen geeft en op vaktech
nisch gebied ervoor dient te zorgen dat
de vakkennis op peil blijft.
Het werken met operationele groepen
heeft elders in het concern reeds 1 0 jaar
zijn nut bewezen en wordt geleidelijk in
alle concernfabrieken ingevoerd. Zij dra
gen bij tot een betere communicatie in
het bedrijf. De officiële overlegstructuur
GWO - OG - produktiestaf - Vitritestaf,
waarin groepsleiders en afdelingschefs
een sleutelpositie innemen, voorziet erin
dat geen informatie van boven naar be
neden en omgekeerd verloren gaat.
Arbeidsverhoudingen en sociale
voorzieningen
In den beginne kende men geen collec
tieve arbeidsovereenkomst; van een fa-
brieksreglement was evenmin sprake.