HET FRANCOIS RYCKHALSMUSEUM TE MIDDELBURG
Joh. H. Buma
a
Een nieuw museum
Te Middelburg werd op 4 maart 1989
een documentatiemuseum geopend
voor de schilder Francois Ryckhals
(+1600-1647) in zijn geboortehuis. In
dit „huiskamermuseum" is een visuele
documentatie ondergebracht, welke
een prachtig beeld geeft van Ryckhals'
kunstenaarschap.
Francois Ryckhals werd kort na 1 600 te
Middelburg geboren in het huis Dam 71
genaamd „In den Yngelsche Krayer".
Van de gevelstenen aan dit pand valt on
der meer af te lezen, dat de familie Ryck
hals er in 1 638, „Met Christo ryck in als",
woonde.
De zoon Francois schilderde onder an
dere landschappen, visstukken, interes
sante Zeeuwse boereninterieurs en
pronkstillevens, waarvan de laatstge
noemde, met glinsterend Middelburgs
goud en zilver hoogst bekwaam.
Deze schilderijen bevinden zich nu in be
roemde musea in Nederland en onder
andere te Karlsruhe, Praag, Budapest en
de Hermitage te Leningrad, waartalloze
mensen ze ademloos bewonderen.
Sinds kort zijn ze op afbeelding te zien in
het Francois Ryckhalsmuseum te Mid
delburg; ook staan daar realia in de vorm
van gebruiksvoorwerpen, die op de boe
reninterieurs voorkomen en een collec
tie archeologisch steengoed (11e t/m
1 9e eeuw), grotendeels afkomstig uit de
Zeeuwse bodem. Voorts een kleine ver
zameling karakteristieke keramiek on-
derandereuitSiam(14een 15e eeuw):
Swankalok en Romeins geld. Meubelen
uit de 17e eeuw en grafiek van Rem
brandt van Rijn, Adriaen van de Venne,
Nicolaes Berchem en Nicolaes de Bruyn,
schilderijtjes van onder andere Francois
Bossuet (1798-1889) en J. F. Schütz
(Middelburg 1 81 7-1 888) vullen de col
lectie aan.
In mei 1 989 schafte het museum een
origineel schilderij van Francois Ryck
hals aan, voorstellende een boereninte-
rieur uit ±1635.
In de Kelderie van het museum worden
wisselende tentoonstellingen gehou
den. Van 1 juli t/m 30 september 1 989;
Originele kopergravures van Adriaen
van de Venne naar aanleiding van zijn
400ste geboortejaar.
De openingstijden van het museum zijn:
van 1 april t/m 30 september:
donderdag t/m zaterdag van 1 1.00 tot
1 7.00 uur en verder op afspraak.
Laten niet alleen mensen elders in de
wereld het werk van Francois Ryckhals
bewonderen, maar laten ook zijn heden
daagse stad- en provinciegenoten enz.
er in het bescheiden museum aan de
Dam kennis van nemen. Het is het
waard.
Het ontstaan van het museum
De omstandigheden hebben ertoe ge
leid, dat Francois Ryckhals deel ging uit
maken van een leven in de 20e eeuw.
Een inwoner van Middelburg vond zijn
woning te klein. Hij was dus op zoek naar
een grotere. Het oog viel toen op een
aanbieding: „Te koop: pand Dam 71".
Naar de beschrijving van situering, in
houd en indeling leek het aanlokkelijk,
maarte groot. Het dagblad werd terzijde
gelegd en in gauwigheid werd beslist,
dat ook dit huis maar bij alle vorige aan
biedingen in de vergetelheid moest wor
den bijgezet.
De nacht direct daarop vulde zich met
een droombeeld van het voornoemde
huis. Het klinkt niet reëel, wat zweverig
wellicht, maar die droom was de aanlei
ding tot een afspraak met de makelaar.
De dwaaltocht met hem door de prozaï
sche bureau-achtige ruimten van het
pand (tot voor kort de zetel der provin
ciale B.B.), maakten gevoelens en ge
dachten los, die omgekeerd evenredig
waren aan de beelden die je ogen zagen.
Warmte, opgewondenheid ontstond,
Gevelstenen Dam 71 te Middelburg. (Foto: Martin Kooman)