Het nationale monument te Eede
Het monument te Eede is niet het enige
oorlogsmonument dat Roovers heeft
ontworpen en gemaakt. Er bevinden
zich oorlogsmonumenten van zijn hand
in Mill en St. Hubert (een vrouwenfiguur,
1949), Hengelo Gld. (een mannenfiguur,
1951), 's-Hertogenbosch (drie mannen
figuren, 1953) en Venlo (vrouwenfiguur
met kind, 1968).
5. Oe onthulling
De officiële onthulling van het monu
ment vindt plaats op zaterdag 13 maart
1954, negen jaar na de historische
grensoverschrijding. Aanvankelijk ligt
het in de bedoeling dat de onthulling
zal geschieden door A. F. C. Casem-
broot, Commissaris der Koningin.
Echter, Koningin Juliana wordt bereid
gevonden om deze plechtige daad te
verrichten.
Het programma van die dag begint in
het gemeentehuis van Aardenburg,
waar om 10.30 uur wordt verzameld.
De mannelijke genodigden worden
geacht, voor zover niet in uniform,
gekleed te zijn in jacquet met hoge
hoed. Na het nuttigen van een kop kof
fie vertrekt men naar het monument te
Eede, waar Juliana om 12.29 uur pre
cies de onthulling verricht. Na afloop
wordt de ongeveer 70 genodigden een
„traditionele poldermaaltijd" aangebo
den, bestaande uit broodjes met
gebakken paling.
Onder de genodigden waren onder
meer de ministers Beel en Slot en ge
neraal Kruis, oud-chef van het Militair
Gezag. De laatste bevond zich in 1945
op het moment van de grensoverschrij
ding direkt achter Wilhelmina. Verder
waren bij de onthulling aanwezig de
vertegenwoordigers van de diverse
overheden, de geestelijkheid, het voor
malig verzet, de pers en uiteraard de
leden van het plaatselijk monumenten-
komité en Roovers met zijn echtgenote.
Momenteel is in het Gemeentelijk
Archeologisch Museum te Aardenburg
de tentoonstelling „13 maart 1945 -
45 jaar na de grensoverschrijding van
Koningin Wilhelmina te Eede" ingericht.
De tentoonstelling geeft een beeld van
de bezetting, de bevrijding en de
wederopbouw van Zeeuwsch-Vlaan-
deren en met name Aardenburg.
Aan de orde komt ook het nationale
monument te Eede. Het schilderij van
Vaarzon Morel, de brief van Quarles
van Ufford uit 1945, het ontwerp van
Roovers uit 1951 en de drie overige
foto's die bij bovenstaand artikel zijn
afgebeeld, maken alle deel uit van de
tentoonstelling.
Gemeentelijk Archeologisch Museum
Aardenburg, Marktstraat 18,01177-1910.
Geopend: zo. en ma. 13-17 uur, di t/m vr.
10-12 en 13-17 uur.
De onthulling van het nationale monument te Eede door Koningin Juliana op 13 maart
1954. In het midden burgemeester Van Dongen. Zeeuws Documentatiecentrum.
Foto Zeeuws Documentatiecentrum.
64
