Unieke tocht naar de bron van de Schelde
Scheldewachter
Guilliet besloot opnieuw iets te
ondernemen om de vervuiling van de
Schelde onder de aandacht te
brengen, toen hij bij een bevriende
familie een maal vis kreeg
voorgeschoteld en bleek dat die vis
door giftige stoffen dermate was
aangetast, dat hij oneetbaar geworden
was. „Ineens dacht ik, we moeten
gaan lopen", verklaart Guilliet de
aanzet voor de wandeltocht van de
actiegroep Redt de Schelde.
De groep die werd opgericht om de
wandeltocht van het Zeeuwsvlaamse
vissersdorp Breskens naar de bron
van de Schelde te organiseren zocht
steun bij alle geledingen van de
bevolking, zowel in België als in
Nederland. In Nederland zette het
Terneuzense gemeenteraadslid André
van Himme de schouders eronder en
in Vlaanderen verklaarde de
Kruibeekse burgemeester Antoine
Denert zich bereid de wandeltocht op
poten te zetten.
Om de tocht te financieren werden
bronzen replica's verkocht van het
beeld Wachter van de Schelde. Het
beeld is gemaakt door Guilliet en staat
in Breskens aan de monding van de
Schelde.
Ludieke acties
Het af te leggen traject van drie
honderdvijftig kilometer werd
onderverdeeld in zeventien etappes.
Gemiddeld liepen er zo'n tweehonderd
mensen mee die begaan waren met
het lot van de Schelde. Het aantal
deelnemers varieerde van dag tot dag.
De ene dag liepen er niet meer dan
zeventig wandelaars mee, maar het
gebeurde ook dat er zes- tot
zevenhonderd mensen meeliepen.
Dertig actievoerders legden de
wandeltocht volledig af en wandelden
drie dagen langs de oevers van de
Westerschelde, acht dagen door
Vlaanderen, twee dagen door Wallonië
en vijf dagen door Frankrijk, waar het
uiteindelijke reisdoel, de bron in Gouy,
werd bereikt. In totaal namen ongeveer
vierduizend sympathisanten deel aan
deze memorabele tocht met als doel
het vragen van aandacht voor de
problematiek rond de meest vervuilde
rivier in West-Europa.
Tijdens de tocht werden overal
contacten gelegd met plaatselijke
Bij Doel. Bron: Foto Wim Kooyman.
milieugroeperingen, gemeentebesturen
en kerken. In iedere etappeplaats
vonden ludieke acties en manifestaties
plaats. Zo gaf de organisatie op de dag
van de eerste etappe een kinderkrant
uit, waarin kinderen uit West
Zeeuwsch-Vlaanderen protesteerden
tegen de vervuiling van de Schelde.
Schokkende cijfers
Op de tweede dag van de Schelde-
tocht bracht de Zeeuwse Milieu
Federatie op een persconferentie in
Perkpolder schokkende cijfers in de
openbaarheid over lozingen in de
Westerschelde. De milieu-organisatie
maakte de vier grootste vervuilers van
het Sloegebied bekend. Volgens de
gegevens van de ZMF loost Hoechst
bijvoorbeeld jaarlijks 172 kilogram
cadmium in de rivier en loosde
buurman Pechiney in 1988 niet minder
dan 1700 kilogram nikkel in de
Westerschelde. Van Total waren niet
veel gegevens over lozingen bekend.
De meest recente cijfers dateren uit
1985, toen de oliereus 17.000 liter olie
in de Westerschelde dumpte. Vierde in
het rijtje van grootste vervuilers was
M&T Chemicals. Dit bedrijf loosde in
1988 4050 kilogram organotin (een
bestrijdingsmiddel om zogenaamde
pokvorming bij schepen tegen te gaan).
Die hoeveelheid was het drievoudige
van wat het bedrijf in 1985 in de
Westerschelde loosde. En dat terwijl
organotin een zwarte lijststof is,
hetgeen inhoudt dat de lozing van deze
stof voor 1995 juist met zeventig
procent zou moeten worden terug
gedrongen. Hoewel sommige bedrijven
zich inspannen om waar mogelijk
maatregelen te treffen om de Schelde
zo min mogelijk te verontreinigen, valt
dat lang niet altijd mee. Het treffen van
milieubeschermende maatregelen kost
immers ook de bedrijven miljoenen
guldens.
Menselijke ketting
Net als in Zeeland werd ook in België
op verschillende plaatsen flink
94
