Boekbesprekingen
uitgebouwd; er kwamen ook nieuwe
vormen, zoals de autoverzekering en
de inbraakverzekering.
De Onderlinge Brandwaarborgmaat
schappij van 1829 en de Zeeuwse
Brandwaarborg Maatschappij van
1824 waren de voorlopers van de
Algemene Zeeuwse Verzekering
Maatschappij N.V. In tegenstelling tot
de grotere, landelijk werkende
concurrenten, werkten deze maat
schappijen in Zeeland en waren het
Zeeuwse initiatieven. Hun oprichting
vond plaats in een tijd dat de
brandverzekering in opkomst was.
Verzekeren tegen brand was hun
voornaamste activiteit, met een
beperkte dekking. Op 27 november
1939 werd in Middelburg in
aanzwezigheid van een notaris de
Algemene Zeeuwse Verzekering
Maatschappijen N.V. opgericht.
De Algemene Zeeuwse was een
dochteronderneming van Tiel Utrecht
Levensverzekering N.V., maar de
Algemene Zeeuwse mocht wel zelf
standig opereren. Kort na de oprichting
brak de oorlog uit. Bij het
bombardement van Middelburg werd
het pand waarin de Algemene
Zeeuwse gevestigd was getroffen.
Gelukkig zat het grootste deel van de
administratie en de polissen in een
grote, brandvrije kluis en bleef
behouden. Daardoor kon de maat
schappij spoedig verder werken, op
een ander adres, Houtkaai 11 in
Middelburg. De verbindingen waren
door de oorlog zeer moeilijk, de
schades en risico's groot.
Na de oorlog ging men nauw
samenwerken met de Zeeuwse Brand
waarborg Maatschappij te Zierikzee,
die in een moeilijke positie verkeerde,
maar toch voor Zeeland behouden kon
blijven.
Van 1948 tot 1974 was een tijd van
heroriëntatie voor de Maatschappij.
Er waren op diverse terreinen enorme
ontwikkelingen en het aantal soorten
verzekeringen werd drastisch
uitgebreid. De Ramp van 1953
betekende ook een zware aderlating
voor de Algemene Zeeuwse, hoewel
het grootste deel van die schade
gedragen werd door het Nationaal
Rampenfonds.
Rond 1974 vonden ingrijpende
veranderingen plaats: zoals de
liquidatie van de Zeeuwse
Brandwaarborg Maatschappij van
1824 en de pensionering van de eerste
directeur Jhr. Mr. T. A. J. W. Schorer.
Op diverse terreinen bij de Algemene
Zeeuwse was na 1974 sprake van
professionalisering en automatisering.
De branche groeide sterk en het aantal
soorten verzekeringen werd ook
uitgebreid.
De auteur heeft een gedegen
bedrijfsgeschiedenis geschreven. Voor
mensen die weinig van de
verzekeringsbranche weten is dit een
prettige kennismaking. Hij geeft een
goed beeld van de geschiedenis van
de Algemene Zeeuwse Verzekering
Maatschappij N.V. en plaatst deze
maatschappij in een breed kader.
J. N. Houterman: „Buffaloes
bevrijden Middelburg".
Gemeente Middelburg, 1990.
Drukkerij Den Boer.
Dit boek is een uitgave van de
gemeente Middelburg ter gelegenheid
van de herdenking in mei 1990.
Het boekje omvat 48 pagina's tekst,
7 illustraties en een literatuurlijst. Het is
verkrijgbaar bij de gemeente
Middelburg en de Zeeuwse bibliotheek.
In de inleiding schrijft de auteur, dat de
dag van de bevrijding het onderwerp
van de publikatie zal zijn en dat tevens
enkele facetten uit de periode daarvoor
aan de orde komen. Hij wil een
aanvulling geven op de al eerder
gepubliceerde getuigenissen.
Die facetten uit de periode net voor de
bevrijding blijven echter beperkt tot wat
dagboekfragmenten die een onvolledig
beeld geven van de situatie in het
overbevolkte, door water en
geallieerden omgeven Middelburg.
Na die korte impressies wordt het
Duitse Wehrmachtonderdeel in
Middelburg omschreven als de
„Wittebroodsdivisie", omdat de meeste
soldaten maagkwalen hadden.
Van het Nederlandse verzet wordt de
O.D. (Ordedienst) met name genoemd
en er wordt melding gemaakt van
radioberichten over militaire objecten
aan de bevrijders, zodat we
vermoedelijk met de B.S. (De binnen
landse strijdkrachten) te doen hebben,
wat pas aan het eind van het boekje
blijkt. Andere verzetsgroepen worden
niet vermeld.
Een totaalbeeld van de situatie in
Middelburg waar zich Duitse militaire
stellingen bevonden of beschietingen
plaatsvonden is uit deze dagboek
fragmenten zonder verbindende tekst
niet op te maken.
Uitvoerig en gedetailleerd verhaalt de
schrijver over geallieerde leger
onderdelen welke de bevrijding van
Walcheren ondernamen. Elk onderdeel
wordt precies met naam, soort en
nummer opgesomd, met vermelding
van de namen en rangen van de
bevelhebbers en waar ze zich
bevonden.
Na deze opsomming volgen er een
drietal interessante dagboekfragmen
ten van inwoners van Walcheren, die
met bootjes erin slaagden vanuit
Middelburg de geallieerden te bereiken
en berichten over de situatie in de stad
door te geven.
De volgende dag werd er een
verkenningstocht met een amfibie
voertuig ondernomen. Op 6 november
werd er weer een verkenningstocht
ondernomen, met een grotere groep
van 11 amfibievoertuigen, buffaloes
geheten. De beschrijving van de
militaire verkenningsgroep is weer zeer
uitvoerig. De tocht gaat via Koudekerke
over de ondergelopen landerijen naar
Middelburg.
Ze ontmoeten weinig tegenstand,
alleen Duitse militairen die zich
overgeven. Zo reden ze door tot in het
centrum van de stad. Daar wilde de
Duitse generaal echter niet capituleren
voor een luitenant, maar wel voor een
kolonel, dus werd „major" Johnston
direct daartoe bevorderd.
Een paar duizend Duitsers gaven zich
massaal zonder slag of stoot over en
werden ontwapend, met behulp van het
Nederlandse verzet. Pas 's nachts
kwamen er versterkingen voor die
handvol buffaloes, zo n 130
geallieerden.
Na deze, door militairen beschreven
gebeurtenissen, volgen nog enkele
dagboekfragmenten van verschillende
auteurs over de situatie op de
bevrijdingsdag en kort daarna.
Kort samengevat geeft de auteur een
beeld van de verrassende bevrijding
van Middelburg op 6 november 1944
door een handvol geallieerde
amfibievoertuigen die op verkenning
waren en onverwacht geconfronteerd
werden met Duitsers, die zich niet
verweerden, maar massaal overgaven.
117
