Kuren en het Hof Domburg: een investering in de toekomst
Het produkt kuren
die vanaf 1885 regelmatig met zijn
familie de zomervakantie in Domburg
doorbracht. Mezger had een grote
reputatie in de jaren daarvoor opge
bouwd. In zijn zog volgden zijn rijke
patiënten. Zoals Domburg in de jaren
voor Mezger faam genoot als zomer
verblijfplaats voor de Middelburgse
elite, zo trok het in de jaren van
Mezger een internationale elite aan.
Hiermee is het elitaire karakter, dat
Domburg kennelijk nog steeds in zijn
vaandel draagt, verklaard.
Maar naast het feit dat Mezger van
grote betekenis is geweest voor Dom
burg met betrekking tot het aantrekken
van een internationaal publiek, is juist
de wijze waarop hij de geneeskunde in
de Domburg bedreef van belang in
relatie tot het 'kuren'. Naast het bena
drukken van de heilzame werking van
het zeewater en de gezonde ontspan
ning van een bos-duin wandeling,
vormde de massage een belangrijk
onderdeel van de vele behandelingen
die Mezger uitvoerde. Mede door de
verdiensten van Mezger is 'massage'
een in medisch wetenschappelijke
kring geaccepteerde behandelings
methode geworden. Massage vormt nu
tevens bij uitstek een behandelings
methode die in ieder gerenommeerd
kuuroord tot de faciliteiten behoort.
Men zou hieruit kunnen concluderen
dat met de komst van Mezger het beeld
van Domburg als heilzaam, rustgevend
badkuuroord compleet werd.
"In de eerste ontwikkelingsfase van de
badplaats lag de nadruk sterk op de
kuuraspecten van het zeebad, al
verschoof het accent spoedig naar
ontspanning en vermaak. De bad
gasten beperkt in aantal en overwegend
van aristocratische signatuur kwamen
voor een groot deel uit de Duits
sprekende delen van Europa. Zij waren
vertrouwd met het verblijf in een
kuuroord en kenden met hun continen
tale achtergrond een bijna magische
betekenis toe aan de zee".
Nederland kent, buiten het zeebad,
geen kuurtraditie en het Nederlandse
publiek is zeker niet zo vertrouwd met
het kuuroord als bijvoorbeeld onze
Oosterburen. Dit maakt een greep naar
het verleden voor Nederlandse kuur-
gasten per definitie uiterst moeizaam.
In Domburg zijn echter wel degelijk
bouwstenen te vinden, waarop in de
'lijn der traditie' verder gebouwd kan
worden. Het feit dat Domburg jarenlang
een arts in zijn midden heeft gehad
die een zo belangrijke bijdrage aan de
massagetechniek heeft geleverd, doet
denken aan bijvoorbeeld de naams-
gebondenheid van dokter Kneipp aan
vele kuurfaciliteiten in Duitsland.
De magische betekenis van de zee in
de vorm van het heilzame baden, de
rustige omgeving en gezonde zeelucht
kan nog zeker aan Domburg toe-
gedicht worden.
Een kuurtraditie is echter niet een voor
waarde voor het opzetten van een
kuurcentrum. De vanaf 1985 geopende
kuurcentra te Nieuwe Schans, Arcen
en Valkenburg zijn er een goed voor
beeld van, hoe een maagdelijk terrein
met succes ontgonnen kan worden.
Deze drie kuurcentra zijn alle drie
bronkuuroorden gelegen in de nabijheid
van de Duitse grens.
De architectuur van de Nederlandse
kuurcentra geeft als geen ander het
verschil in kuurtraditie met bijvoorbeeld
de kuurbadgebouwen in Oostenrijk,
Duitsland en Hongarije aan. "De indruk
wekkende verschijningsvorm van deze
gebouwen toont hun verwantschap met
andere ontmoetingsplaatsen van de
negentiende-eeuwse burgerij, zoals
bijvoorbeeld het operagebouw uit die
tijd". Het kuren aan zee heeft dan
weliswaar wél in Nederland plaats
gehad, maar „een dergelijke verwant
schap in de verschijningsvorm bestond
in de tweede helft van de negentiende
eeuw langs de kust nietOmdat het
baden in zeewater niet met behulp van
een gebouw is te monopoliseren - dit
in tegenstelling tot het baden in bron
water - kreeg het badhuis langs de kust
steeds minder betekenis als openbare
voorziening".
De uiterlijke verschijningsvorm van het
- inmiddels bijna geheel vervallen -
Badhotel in Domburg roept toch nog
iets van die glorietijd op. Een weder
opbouw en een exploitatie van het
Badhotel, waarbij het huidige karakter
behouden zou blijven, zullen in het
kader van de herpositionering van
Domburg als Badplaatskuuroord van
essentieel belang zijn. De verregaande
plannen van de Dorinth groep voor een
mogelijke wederopbouw van het Bad
hotel zijn dan ook bijzonder interessant.
Maar niet alleen de uiterlijke en geo
grafische ligging en achtergrond van
Domburg zijn belangrijke elementen
voor de ontwikkeling tot Badkuuroord.
Allerlei maatschappelijke ontwikkelin
gen - de groeiende behoefte aan
gezonde ontspanning - maken het
'kuren' als produkt de moeite waard.
Het steeds meer en vaker teruggrijpen
op de natuur in termen van alternatieve
geneeswijzen, het belang van gezonde
voeding, meer lichaamsbeweging en
ontspanning zijn duidelijke signalen
van een zich veranderende levens
instelling. Kuren is een uitstekend
middel om in deze behoefte te voorzien
en het is in zijn geheel niet onwaar-
Hof Domburg. Foto: Hof Domburg.
215
