"Het Zeelandgevoel" (4) Een gemiste kans in Zeeuws-Viaanderen
ambtelijke kringen, maar niet onder de
mensen van de dagelijkse dag.
Er is maar één grensgebied in Neder
land waar dat volkomen anders is:
Zeeuws-Viaanderen. Daar is het - voor
sommige mensen - al sinds het Congres
van Wenen (1815) een doorlopend soort
1992. Het is niet moeilijk om in dit
eigenaardige grensgebied te stuiten op
mensen, die nauwelijks nationale
gevoelens hebben - of die althans zo
spreken - en die met het grootste
gemak onder een vreemde vlag zouden
kunnen werken en slapen. In dit geval
dus de Belgische.
Iemand die zich bezig houdt met de
vraagstukken van het goede en het
kwade in het nationalisme, en wat een
regionale cultuur nu eigenlijk is, vindt in
Zeeuws-Viaanderen een rijk, Europees
proefgebied, waar hij gemakkelijk een
jaartje zoet is, op zijn minst.
De vraagstukken van het nationalisme
zijn aan mij goed besteed. Liever had
ik, met het oog op de Wereldreiziger,
tot een grotere natie behoort, bij voor
keur tot een Engelstalig, of - in die
volgorde - een Spaanssprekend land.
Ik heb mij er jaren en jaren geleden bij
neergelegd dat dit niet zo is. En al jaren
heb ik van de nood maar een deugd
gemaakt, een kleine krabbelaar, die
zorgvuldig tracht om te gaan met het
gegeven schrijverselement, het
algemeen beschaafd van zijn natie, de
traditionele ganzenveer. En al jaren
hou ik mij bezig met de vraagstukken
van élitevorming en tolerantie, met
ongewoonheid en gewoonheid, met
cultureel bewustzijn, en de daarbij
behorende, nodige militantie, met ruzie
als levensnoodzaak, allemaal vraag
stukken die moeten worden overdacht
op het schuurpapier van de tegen
spraak.
Naarmate de Europese éénwording
een feit kan worden - ik was er een
mensenleven lang een voorstander
van - ben ik in taalkundig opzicht
voortdurend nationalistischer gewor
den, lees: puristischer. Ik wil mij de
ganzenveer van het Nederlands niet
laten ontnemen.
De ideologie van Europa is niet
gebouwd op grootheidswaan, maar op
de creatieve krachten van het kleine,
het dorpse, van de minderheden, de
Basken, die van Schouwen, de Friezen,
de Maastrichtenaren, de minuscule
landen zoals Nederland, de onbekende
dorpen zoals Zuiddorpe, in Zeeuws-
Viaanderen. De kracht van Europa is
zijn duizendvoudige verscheidenheid.
Zeeuws-Viaanderen heeft het rommelig
veelzijdige van een kleine, aparte natie
met schitterende landschappen,
prachtige waterpartijen, mensonterende
Illustratie: L. Radstaak.
132
