Dolf Jaspers (1933-1976): De kleuren van de vrijheid
van de eend. Forse strepen verf,
waarvan de herfstkleuren de warme
gezelligheid van het interieur
suggereren, ondersteunen de
beweging.
Een marine uit 1974 toont de onrustige
zee bij valavond. Jagende wolken en
een streep rood van de ondergaande
zon contrasteren én harmoniëren met
het razen en het rollen van de golven.
Afgezien van een kleine, bijna verloren
boot in de oceaan is het schilderij zo
goed als abstract en bestaat uit een
lyrisch en intuïtief kleurenspel dat de
hijgende emotie van de schilder
weergeeft. De donkere tonen vol
onmacht en verlorenheid ontbreken
niet. Dolf gaat ook op reis. Hij brengt
prachtige landschappen mee uit Zuid-
Frankrijk en Spanje.
Naast de olieverfschilderijen heeft Dolf
Jaspers een groot aantal aquarellen
gemaakt en met succes de grafiek
beoefend, vnl. tekeningen in Oost-
indische inkt, de houtsnede en de ets.
In 1974 wordt een aantal van zijn etsen
uitgegeven in De Bladen voor de
Grafiek bij uitgeverij Orion te Brugge.
Deze verzameling wordt ingeleid door
Willem Enzinck.
Toch gaat het hem niet goed af.
Het succes blijft uit. De verkoop is
ondermaats. In een vraaggesprek met
de P.Z.C. op 6 december 1972 geeft hij
onomwonden toe dat zijn grote
tentoonstellingen in Galerij Vyncke-
Van Eyck te Gent in 1970 en in het
Boudewijnpark te Brugge in 1972 op
dat gebied een maat voor niets zijn
geweest. Op beide tentoonstellingen
heeft hij telkens één schilderij verkocht.
Hij besluit als volgt: "Nou, alles bij
elkaar gerekend moest ik er nog op
toeleggen En daarom hou ik ermee
op ik verdom het langerIk ga de
eerste jaren niet meer exposeren
Dolf meent wat hij zegt. Van 1972 tot
1976 zal hij nauwelijks nog exposeren.
Zijn oeuvre kent nog één merkwaardig
hoogtepunt: een schitterende serie
tekeningen die hij in 1972 maakt in een
bejaardenhome. Van deze tekeningen
zegt kunstcriticus Fernand Bonneure:
"Spontaan en direct, met enkele rake
toetsen zijn de figuren naar voren
geroepen. De nadruk ligt op de
uitgebluste ogen, de verwrongen
handen, de ingezakte schouders en de
afstandelijkheid die de leeftijd met zich
meebrengt."
Voelt Dolf zich verwant met deze bijna
verstorven levens? Voorvoelt hij zijn
eigen vroege en tragische levens
einde? Zijn werk krijgt meer en meer
donkere, tragische accenten, die de
schoonheid en de harmonie van de
natuur aantasten en ontluisteren.
Vooral uit zijn vele zelfportretten blijkt
hoe gekweld en verscheurd hij is. Zijn
eerste huwelijk loopt op de klippen.
Op 23 juni 1973 wordt de echtscheiding
uitgesproken te Middelburg.
Nog even lijkt het toch nog een beetje
zonnig te zullen worden. Op 22 maart
1974 treedt Dolf in het huwelijk met
Ans Kats. Hij voelt zich intens gelukkig
maar ook deze relatie zal zijn noodlot
niet kunnen bezweren. De problemen,
waarin kunst en kunstenaar centraal
staan, worden niet wezenlijk opgelost.
Hij verliest het gevecht met zijn demon.
Hij voelt zich miskend. De erkenning
van zijn talent in de kunstmiddens blijft
inderdaad uit. De officiële erkenning
althans, want Dolf Jaspers kan bogen
op een uitgebreide schare bewon
deraars en vrienden, in Nederland
zowel als in België en zelfs daarbuiten.
Toch blijkt dit niet voldoende om hem
langer met het leven te verzoenen.
Wanhoop legt donkere schaduwen
over zijn laatste werk. Zwaar ziek
overlijdt hij te Sluiskil op 21 december
1976. In alle intimiteit wordt hij
begraven op het kerkhof te IJzendijke
op 23 december 1976.
LITERATUUR
Dolf Jaspers, schilder en graficus, Een vlaming
uit Amsterdam, Assenede 1985.
Uitgeverij Saga - Heusden - Destelbergen en
Stichting Dolf Jaspers, 48 blz.
Dolf Jaspers. Vijftien jaar later. Catalogus.
Stichting Dolf Jaspers, Assenede, 1991, 48 blz.
Smit S. en P. van der Velde, Kunst boven
water, een verkenning van de beeldende
kunst in Zeeland in de jaren veertig tot zestig,
Middelburg 1988, pag. 50-52.
(Zeeuwse Katernen 3|
Oude man (tekening).
139
