Literaire activiteiten in Zeeland: SLAZ jubileert
A. van Waarde
In een mistroostig gebouw in het hart
van de Middelburgse binnenstad zoekt
een eenzaam man zijn weg. De wind
giert rond het pand, de regen striemt
de ruiten. Het oude schoolgebouw, het
voormalige gymnasium aan de
Latijnsche Schoolstraat, kreunt onder
het gewicht van de tijd en de elementen.
De man is op weg naar een vergadering.
Over eventueel te organiseren literaire
avonden. Nota bene. Enkele collega's
zoeken eveneens in het halfduister via
trappen en gangen de kamer waar een
bijeenkomst zal plaatsvinden. Een
vergadering. Of mensen die MO-
Nederlands studeren niet eens echte
schrijvers moeten ontmoeten? Of het
geen tijd is dat er gastdocenten
uitgenodigd worden? Maar de ideeën
worden al spoedig geformuleerd in
termen van financiën en onderwijs
structuren. Na afloop van de
vergadering leven de ideeën echter
voort...
Het is in dezelfde winter van
1985/1986 dat op een andere plaats in
Middelburg een boekhandelaar zich
niet voor de eerste keer realiseert dat
het verkopen van boeken één ding is
maar dat een boekverkoper zijn cliëntèle
eigenlijk ook in contact zou moeten
brengen met schrijvers. En dat is een
ander ding. Ach. de boekhandelaar in
kwestie organiseert regelmatig iets.
Een avond met deze of gene. Een
signeersessie met een goed ogende
auteur of een bijeenkomst met een
bekende schrijfster over haar jongste
boek. Op het gebied van kinderboeken
heeft hij zelfs een naam opgebouwd.
Maar hoe kun je naast een drukke
eigen zaak komen tot avonden met
schrijvers? Niet eenvoudig, maar de
wens blijft...
Diezelfde winter is de Zeeuwse
bibliotheek een feit geworden. Nadat
de Provinciale Bibliotheek voor
Zeeland decennia lang in de Abdij haar
chique onderkomen had, nadat de
Openbare Bibliotheek in de Molstraat
vele jaren haar functie had uitgeoefend,
hebben de medewerkers van beide
schatkamers der geleerdheid alle
gedrukte werken ingepakt, hun bureau
opgeruimd, en de verhuizing naar een
fraai, in ieder geval fraai ingedeeld,
bouwwerk met enthousiasme gereali
seerd. Die winter van 1985/1986 denkt
een stafmedewerker na over de
culturele functie van de nieuwe
Zeeuwse Bibliotheek. Lezingen en
tentoonstellingen, dat worden de
sleutelwoorden in zijn ambtelijke
stukken.
Roep enkele mensen bijeen die
verschillende belangen hebben maar
elkaar met een gemeenschappelijk
doel vinden en er ontstaan vriend
schappen. Daarbij komt onvermoede
energie vrij. Creativiteit kan dan
samengaan met een belangeloze
werkdrift. Althans in het begin.
Na verloop van tijd wordt het nieuwe
routine en moet de energie via nieuwe
vergaderingen en statuten en notulen
en besluitenlijsten en een taakverdeling
gevoed worden. Zo ook bij SLAZ.
In bovenstaande is de conceptie van
de Stichting Literaire Activiteiten
Zeeland geschetst. In andere woorden
kan dat ook. De Zeeuwse Bibliotheek,
met name Kees Hamann (tegenwoordig
directeur van de Openbare Bibliotheek
te Vlissingen) was op zoek naar
samenwerking met anderen ten einde
te komen tot een vast aanbod van
lezingen. Wekelijks zouden (naast
andere activiteiten) in de Zeeuwse
Bibliotheek een of twee lezingen
moeten plaatsvinden. In zijn visie zou
de Bibliotheek een sterke regionaal-
culturele functie moeten krijgen; een
"Centre Pompidou" van Zeeland,
luidde de kop in de PZC, die "dijk van
een krant", over deze materie.
Dick Anbeek van de Middelburgse
boekhandel Fanoy wilde zijn incidentele
activiteiten graag tot een structureel
aanbod van schrijversavonden trans
formeren. De derde partij bestond uit
enkele docenten, Lo van Driel en Jan
van Gilst, van de MO-opleiding
Nederlands te Middelburg. Met hun
collega's vonden zij dat Nederlands
studeren meer omvat dan het afleggen
van tentamens, ook het volgen van de
moderne literatuur behoort daartoe.
Al vrij snel werd gevraagd of Ronald
Rijkse namens het Zeeuws Kunstenaars
Centrum de gelederen kwam
versterken. Het samenwerkingsverband
bleek goed te werken. Ronald Rijkse
bleef toen het ZKC verdween, Kees
Hamann bracht uit de bibliotheek een
echte secretaresse mee. Er waren
plotseling ook notulen en afspraken
werden bevestigd. Voordat de SLAZ-
genoten het beseften, waren ze een
stichting. In oprichting, dat wel. Jan van
Margriet de Moor tijdens haar optreden voor de SLAZ op 18 december 1990.
Foto: J. Wolterbeek.
186
