Literaire activiteiten in Zeeland: SLAZ jubileert
Karei van het Reve tijdens zijn optreden voor de SLAZ op 14 maart 1988.
Foto J. Wolterbeek.
Hella S. Haasse en Lo van Driel met
Doeschka Meijsing.
Een hoogtepunt in het bestaan van
SLAZ vormen drie bijzondere avonden.
Zo gelukte het de Openbare Bibliotheek
Vlissingen ter gelegenheid van de
opening van een sobere tentoonstelling
rond Hermans' roman Nooit meer
slapen de auteur naar Vlissingen te
halen. De Stichting Literaire Activiteiten
Zeeland werd gevraagd steun te
verlenen. Hermans was een dag te
gast en in een volle St. Jacobskerk
werd hij geïnterviewd door Hella S.
Haasse. Wie een aardige Hermans die
dag van nabij meemaakte, denkt
waarschijnlijk met genoegen aan deze
dag terug. Wie als toeschouwer
aangewezen was op de avond in de
Vlissingse St. Jacobskerk herinnert
zich een slechte geluidsinstallatie en
een onverstaanbare Hermans. De PZC
had er in ieder geval geen goed woord
voor over. Zo kent elk hoogtepunt zijn
tegendeel.
Bij twee andere gelegenheden trad
SLAZ op bijzondere wijze naar buiten.
Beide keren bij een literair festival in de
boekenweek in nauwe samenwerking
met anderen (Zeeuwse Bibliotheek,
Openbare Bibliotheek Vlissingen,
Culturele Raad Vlissingen, Boekhandel
Fanoy Middelburg, Boekhandel Bikker
Vlissingen). De eerste keer op 9 maart
1991 met een tiental prozaïsten en
dichters in Britannia te Vlissingen
onder de naam Luisteren aan Zee.
Mensje van Keulen was er en Jean
Pierre Rawie, Paul Gellings en Marion
Bloem lazen uit hun werk. En de
Zeeuwse wereldreizigster Carolijn
Visser vond even rust op een podium
te Vlissingen. Ed Leeflang en Piet
Piryns presenteerden de avond. Veel
publiek, iets minder dan begroot, maar
genoeg om het een jaar later nog eens
te proberen. Op 14 maart 1992 kwam
het vervolg met Literair Bolwerk in de
Middelburgse schouwburg. Klinkende
namen, interessante schrijvers. Maar
een matte, lange avond. Nietje van
het. De organisatie zat na afloop
behalve met een katterig stuk in de
PZC met de vraag: hoe verder?
Die vraag is nog niet beantwoord, in
ieder geval acht het bestuur van SLAZ
de toenemende festivalisering van de
kunst niet altijd een goede ontwikkeling.
Indien festivalisering namelijk inhoudt
dat een structureel aanbod tijdens het
gehele (winter)seizoen vervangen
wordt door een eruptie van activiteiten
in een korte periode, dan geeft SLAZ
de voorkeur aan het eerste. Er wordt,
aldus de bestuursleden, al genoeg
geboden in de vorm van een kort
festival met veel publiciteit. Maandelijks
een goede literaire avond, een vast
patroon van informatieve en attractieve
bijeenkomsten, en dat gedurende een
lange periode volhouden, blijft kennelijk
het SLAZ-beleid. Wie zal het
tegenspreken?
Inmiddels is SLAZ een heuse stichting
geworden. Na jarenlang "in oprichting"
te zijn geweest, zijn de SLAZ-genoten
op een dag waarlijk naar de notaris
gegaan. De directe aanleiding was de
mogelijkheid van de provincie een
subsidie te verkrijgen. Zonder dat de
werkwijze veranderd is, krijgt SLAZ nu
een bescheiden bijdrage. Ook in
andere opzichten veranderde er iets.
De Hogeschool Zeeland trad tot de
Stichting toe. De samenstelling van het
bestuur veranderde: Clazien
Minderhoud nam voor de Zeeuwse
Bibliotheek de plaats in van Kees
Hamann. Waren in het begin de
avonden gratis, in de loop van de tijd
heeft SLAZ om organisatorische en
financiële redenen zich genoodzaakt
gezien een geringe toegangsprijs te
vragen. Wie zal het euvel duiden?
Literatuur verdient een prijs.
Najaar 1992. In de kantine van de
Zeeuwse Bibliotheek vergadert SLAZ.
Buiten schijnt een milde herfstzon.
Het heelal spiegelt zich in het water
van het Middelburgse kadewater.
Gelach, veel terzijdes, weinig
gestructureerd overleg. Koffie. Er is
geen agenda, het lijkt een improvisatie.
Iemand probeert te vergaderen,
iemand tracht aantekeningen te
maken. Tevergeefs. Kennelijk is het
nieuwe seizoen aan de orde. Er staat
al heel wat vast. Nelleke Noordervliet
opent op 13 oktober het seizoen, direct
gevolgd door een avond met Armando
in november. Ook dit jaar zal er een
thema zijn. Met een knipoog naar de
komende boekenweek heeft SLAZ
gekozen voor het thema van de
biografie. Zo zal Michel van der Plas
spreken over Gezelle, is Bastet
uitgenodigd om over zijn Couperus
biografie te vertellen en heeft Jan
Fontijn, de biograaf van Van Eeden,
ingestemd met een optreden.
Het seizoen zal in het late voorjaar
besloten worden met een avond rond
het werk van een jonge schrijver
Marcel Möring, iemand die met
Mendel's erfenis en Het grote
verlangen, verwachtingen heeft
gewekt.
188