Redactioneel
JAARGANG 42, NUMMER 5,1992
"Geen baas zijn over je ontvankelijk
heid denk ik bij Kruiningen, bij
Kruiningen alweer." Deze eerste regels
van het gedicht 'Van de Herhaling' uit
de bundel Late zwemmer, die op het
eind van deze maand verschijnt, zijn
indicatief voor het diep doorleefde
Zeelandgevoel van de dichter
Ed Leeflang. Hij was 12 jaar leraar
Nederlands aan het Professor
Zeemancollege in Zierikzee en woont
sinds 1974 in zijn geboortestad
Amsterdam. Zijn bijdrage in de serie
Zeelandgevoel, 'Bij Zijpe en elders', is
een voortdurende verschuiving van
herinnering naar nieuwe indrukken en
vice versa. In De Schoone Waardin
stelt Gerdi Preger de dichter aan ons
voor. Zij probeert de drijfveren van
Leeflangs poëzie te doorgronden.
B.A.J. van der Wouw weegt in zijn
artikel over milieuvriendelijker teelt van
appels, de kansen van onbespoten
resistente rassen op de fruitmarkt,
wanneer ze het moeten opnemen
tegen glimmende paradepaardjes als
de Jonagold en Elstar.
In zijn derde bijdrage over de
geschiedenis van de kunst in Zeeland
staat L.J. Bol, voormalig directeur van
het Stedelijk Museum van Dordrecht,
vooral stil bij het werk van Marinus van
Reymerswael, een leerling van Quinten
Massys. Bol neemt het op voor Van
Reymerswael, die veelal gezien wordt
als een imitator van zijn leermeester en
legt de nadruk op de verschillen in
beiders werk. Van het weke in Massys
werk is in dat van de stugge Zeeuw
geen spoor terug te vinden. Toch is
Van Reymerswael heel ontvankelijk
wat tot uitdrukking komt in een
verhevigd realisme en een hoekige en
nerveuze lijnvoering, zoals
bijvoorbeeld in zijn 'Pachters der
accijnzen', op bladzijde 176.
Nog onlangs was de voorgenomen
herdenking van de lancering van de
eerste V-2 raket, 50 jaar geleden,
aanleiding tot een uitbarsting van
internationale verontwaardiging.
Immers de V-2 raket wekt bij degenen
die de Tweede Wereldoorlog nog
meegemaakt hebben bepaald geen
vrolijke beelden op. Vooral in
Zeeuwsch-Vlaanderen dat op de
lanceerbaan richting Antwerpen lag, is
de herinnering aan dit gevreesde stille
wapen nog bijzonder scherp. Laatst
zag ik een amateurfilm over de
verwoesting, die een V-2 eind 1944 in
het dorpje St. Jansteen aanrichtte.
Conservering van dergelijk uniek
filmmateriaal zou door het Zeeuws
Filmarchief met kracht ter hand moeten
worden genomen. Tot nu toe is er geen
sprake van verontwaardiging over de
plannen die een stichting enige tijd
geleden lanceerde, te komen tot de
oprichting van een Atlantikwall
Museum bij Koudekerke. Dat is ook
niet verwonderlijk omdat volgens de
initiatiefnemers juist de nadruk zal
komen te liggen op de afschuwelijke
kanten van het oorlogsbedrijf.
De journalist A. van den Houten
probeert in zijn artikel over het plan
voor een Atlantikwall Museum vastte
stellen of het museum, dat vijf miljoen
gulden zal gaan kosten, een haalbare
zaak is.
A. van Waarde, kunstsocioloog en tot
zijn VUT-tering beleidsmedewerker
regionaal kunstbeleid bij het Ministerie
van WVC, geeft in zijn bijdrage een
terugblik op de activiteiten, die de in
1986 opgerichte Stichting Literaire
Activiteiten Zeeland (SLAZ), in de
afgelopen jaren heeft ontplooid.
De SLAZ kan terugkijken op meer dan
50 literaire bijeenkomsten in de
Zeeuwse Bibliotheek, waar dichters en
schrijvers als Kees van Kooten,
Adriaan van Dis, Margriet de Moor,
A.F.Th, van der Heijden, Marita
Matthijsen en Nelleke van Noordervliet
acte de présence gaven. De SLAZ zou
mijns inziens haar naam echt
verdienen wanneer ze haar optredens
niet alleen in Middelburg maar ook in
andere plaatsen in Zeeland zou
organiseren of in samenwerking met
gelijkaardige organisaties in Goes en
Terneuzen te komen tot een SLAZ, die
de gehele provincie bestrijkt.
De voordelen van een grote SLAZ
lijken mij voor de hand te liggen.
In de rubriek Galerie geeft Ineke Sinke,
coördinator van de op 1 januari 1992
opgerichte Stichting Kunstuitleen
Zeeland (SKZ), een beeld van de
ontwikkeling van de kunstuitleen in
Zeeland. De SKZ is een samenwer
kingsverband tussen de provincie en
de steden Vlissingen, Middelburg,
Goes en Terneuzen. De decentrali
sering van de kunstuitleen werd
noodzakelijk geacht om de meer dan
1600 abonnees op lokaal niveau te
kunnen bedienen. De SKZ is tevens
uitgever van de bekende Slibreeks en
treedt op als organisator van
bijzondere projecten zoals de open-
atelierroute en de uitgave van een
grafiekmap met werk van Zeeuwse
kunstenaars in samenwerking met het
Zeeuws Steunpunt voor Kunstzinnige
Vorming. Op de omslag van dit
tijdschrift prijkt de eerste vrucht van het
samenwerkingsproject van de SKZ en
het Zeeuws Tijdschrift, dat de
stimulering van de verkoop van werk
van Zeeuwse kunstenaars beoogt.
Paul van der Velde
161