Ongenoegen
Angry Old Man
In de laatste dagen van de zomer
verscheen er op de De Dam, vlak bij
het beeld van koningin Emma een
hoogwerker, die met een beangstigende
routine en een oorverdovend gegier
een drietal bomen te lijf ging. Dertig,
veertig jaar, hebben ze daar staan
groeien, hebben vele vogels nestruimte
geboden en de aanliggende huizen
beschaduwd. Drie tot vier dagen waren
er nodig om ze met wortel en tak uit te
roeien. Een soort bulldozer trok de
stronken uit de grond en een paar
stratemakers vulde keurig het plaveisel
aan, zodat nu niemand meer kan zien,
dat er ooit bomen hebben gestaan.
Ik heb in de buurt geïnformeerd of
iemand van dit vandalisme vooraf op
de hoogte was gesteld, maar dat bleek
niet het geval. 'Dat maken ze uit bij de
plantsoenendienst' was het schouder
ophalend antwoord van de een.
'Ze hadden blijkbaar nog een paar
parkeerplaatsen nodig' suggereerde de
ander. 'Er was misschien wat extra
ruimte nodig voor het ringrijden'
bedacht nummer drie.
In het voorjaar reed een zware
verhuiswagen een eindje verderop een
boom uit dezelfde rij in puin en die
werd keurig vervangen. Hij staat er als
jongkie nu een beetje verlegen bij
tussen z'n grote collega's, maar belooft
tenminste wat voor de toekomst. En hij
bewijst, dat er een plan achter dit
bomenrooien zit. Waarom mogen we
dit plan niet kennen? Waarom geeft
men de omwonenden niet de kans zich
te laten horen voor het te laat is?
Waarom worden zij beschouwd als
hufters, die maar moeten slikken wat
de over hen gestelde overheden
bedisselen? Ik dacht, dat we die tijd zo
langzamerhand hadden gehad, maar
telkens merk ik weer dat dit een van de
grote misverstanden in de democratie
is.
Ik geef toe dat die paar bomen niet
van stad- of wereldschokkende
betekenis zijn. Ze zijn echter wel
typerend voor een bepaalde mentaliteit,
die zich bij tijd en wijle van elke
bestuurder meester maakt. "Ik heb je
stem binnen, je kunt me voorlopig niets
meer maken en nu kunnen ik en m'n
vriendjes rustig onze gang gaan
In het hierboven genoemde geval
betreft het een detail van iets dat ze
wel hebben gedaan. Het gaat echter
ook op voor de dingen die ze niet
doen, ook niet na jaren lang praten.
Hebt u wel eens geprobeerd over
het trottoir langs de Dam in Middelburg
te lopen? De 'natuurlijke' stoepen, met
of zonder hek, vormen een obstakel,
zeker, maar zij horen bij het
beschermd stadsgezicht. Niet bij het
stadsgezicht hoort het daar voor
aangelegde veel te smalle trottoir, dat
met recht een struikelblok genoemd
kan worden. Geen steen ligt er gelijk
en elkaar passeren kun je ook niet,
want of de een of de ander struikelt
tegen de geparkeerde auto's aan.
Omdat men bovendien in het seizoen
een aantal restaurateurs vergunning
heeft gegeven het trottoir als terras te
benutten, moet je als voetganger of als
moeder met kinderwagen wel de rijweg
op en dat kan levensgevaarlijk zijn,
want die rijweg is veel te smal en voor
automobilisten, vrachtwagen- en
buschauffeurs kennelijk een uitdaging
om te proberen of hun vehikel werkelijk
de 150 haalt. Verder heeft de
gemeente de weinige beschikbare
ruimte voor een deel nog misbruikt om
er parkeermeters te plaatsen, ten einde
aan haar gerief te komen.
Na kantoortijd wordt het wat
rustiger, maar niet veiliger, want dan
wordt er druk in hondepoep gedeald.
En, natuurlijk, nooit een agent met een
bonboekje, noch voor de poep, noch
voor de snelheidscontrole. De poep
ruimen we dus zelf maar op, samen
met de uitgekotste brei van mayonaise
met patat, want een gemeentereiniger
is ook een verschijning, die alleen in de
literatuur voorkomt, 's Morgens vroeg
schijnt er wel eens een gesignaleerd te
worden, maar dan ligt de ketchupderrie
altijd net onder een geparkeerde auto.
Een dag of wat geleden had ik een
Amerikaan over de vloer, die ik trots
het mooie Zeeuwse landschap wilde
laten zien. Volgens hem hadden wij
iets, dat ze in Amerika helemaal niet
kenden: al dat prachtige groen, die
bosschages, zelfs langs de wegen.
Wij waren er in geslaagd het landschap
als geheel met groen te stofferen.
Bij hem thuis zetten ze wat groen in de
tuinen, maar langs de wegen en in de
weilanden Zo'n enkele boom, of
een klein kluitje bomen, midden in een
weiland, dat kwam bij hen niet voor.
Dat wij bomen gebruikten als erf-
afscheiding, als schaduwplekken, of
als windsingels, nee, dat kende hij niet.
In Amerika kon je honderd kilometer
snelweg onder je wielen wegduwen
zonder een boom te zien. En in zijn
land hadden ze dan nog ruimte! Hoe je
in een klein land als Nederland zo met
ruimte kon omspringen, daar kon hij
niet bij.
Trots reed ik met hem door de
Nederstraat de Veerse Weg op.
Meteen waren alle illusies weg. Voor
mij vond ik een stoplicht, dat de
verkeersstroom regelde; het plaveisel
was verwijderd, de klinkers lagen aan
de kant en een asfaltmachine was
bezig een nieuw wegdek te trekken.
Deze opknapbeurt werd tevens
aangegrepen om langs de weg een
fietspad aan te leggen. Om dit nobele
doel te bereiken waren er aan
weerskanten van de weg struiken
gerooid en bomen gekapt en niet zo'n
klein beetje ook. Ik kon m'n gast dus
alleen maar rijen stronkstompen tonen
en bossen uitgegraven struiken. Ik had
het kunnen weten, want in de krant
heeft gestaan, dat de Veerse Weg zou
worden gereconstrueerd. Wat dat
betekende, drong nu pas tot mij door.
Ook die aardige, landelijke weg wordt
geslachtofferd op het hoogaltaar van
de moderne heilige koe: de recreatie.
In de zomer gaat er vrij veel verkeer
langs, maar niet overmatig veel. De
weg wordt dus nu gereed gemaakt
voor de overmaat, die naar men hoopt
zal komen. Voorzichtige stemmen, die
vragen of het zo langzamerhand niet
genoeg is, worden genegeerd. Voor de
recreatie is genoeg altijd te weinig.
Arm Zeeland!
22