Grepen uit de geschiedenis van de kunst in Zeeland (IV)
in een mand, koper 28,6 x 38,1 cm, gesigneerd AB (dooreen), gedateerd 1614.
Ambrosius Bosschaert de Oude, Bloemen
Courtesy J. Paul Getty Museum, Malibu.
van het befaamde Bloemstuk dat de
Staten-Generaal in 1606 voor 600
gulden bestelden bij Jacques de Gheyn
als geschenk voor Maria de Medici.
Dit zijn evenwel geen normale maat
staven. Voor geschenken aan vorstelijke
personen betaalde men 'royale' prijzen,
bij leveringen aan hofkringen vroeg
men een 'vorstelijk' bedrag.
Intussen is me uit een vonnis van de
Schepenbank te Breda van 11 april
1620 gebleken dat Ambrosius
Bosschaert berekende voor het
maecken en schilderen van een
mande met bloemen op coper 40 vis
(f 240,-); item voor het schilderen van
eenen grooten bloempot 33:6:8
200,-); item noch voor twee
stukxkens van bloemen in ebben
iysten gelycke some van 33-VI-8
Van de opbrengst van een mand met
bloemen of twee bloemstukjes kon de
schilder wel enige maanden leven met
zijn gezin. Zijn produktie behoefde met
groot te zijn; zijn uiterst doorwerkte
bloemstukken kwamen overigens niet
snel tot stand. Een medewerker van
Jan Brughel II in Antwerpen maakte bij
een dergelijke uitvoerige werkwijze
hoogstens twee tulpen per dag.
We krijgen de indruk dat in een
bepaalde periode van Bosschaerts
leven transacties en obligaties,
gerechtelijk vervolgen, attesteren en
procuratie-verlenen een groot deel van
zijn tijd in beslag namen. Dankzij deze
economische en juridische bedrijvigheid
was er nu nog menig spoor van hem te
vinden in de archieven van Middelburg,
Bergen op Zoom, Utrecht en Breda,
waar hij achtereenvolgens woonde of
verbleef. In een volgend deel van deze
studie zal uit die gegevens nog
meermaals geput worden.
NOTEN
1 R. Fruin, Tien jaren uit den Tachtigjarigen
OorlogDen Haag 1941
2 Zie mijn artikelen 'Een Middelburgse
Brueghel-groep in: Oud-Holland 1955, p. 16,
noot 74.
3 Dr A.A. van Schelven, Omvang en invloed der
Zuid-Nederlandsche immigratie van het laatste
kwart der zestiende eeuw, 's-Gravenhage 1919,
p. 5.
Voorbeelden in het Rijksmuseum, Amsterdam.
5 Voor de bronnen van deze en andere
mededelingen omtrent Ambrosius Bosschaert
zie: a. mijn artikelen in: Oud-Holland 1955;
b. mijn boek The Bosschaert Dynasty, Leigh on
Sea 1960, tweede druk 1980.
Keuze uit literatuur
Ingvar Bergström, Dutch Still-life Painting in
the Seventeenth Century, Londen/New York
1956 (Zweedse uitgave 1947).
Walter Bernt, Die Niederlandischen Maler des
17. Jahrhunderts, München 1969-70, 3 delen.
Laurens J. Bol, 'Een Middelburgse
Brueghel-groep' in: Oud-Holland 1955/ 56.
Laurens J. Bol, Goede onbekende, Utrecht
1982.
Sam Segal, A flowery past, Amsterdam,
Kunsthandel P. de Boer.
Sam Segal, Artikelen over Ambrosius
Bosschaert de Oude, Johanes en Bathasar van
de Ast in: catalogus Masters of Middelburg, in
the honour of Laurens J. Bol, Amsterdam,
Kunsthandel K.Z.V. Waterman, 1984.
Beatrijs Brenninkmeyer-de Rooij,
'De liefhebberij van Flora' in: catalogus
tentoonstelling Boeketten uit de Gouden
Eeuw Mauritshuis in bloei. Den Haag 1992.
48
