Huis van het Zuiden
een kunstzinnige presentatie van de drie zuidelijke provincies tijdens Antwerpen, culturele hoofdstad van Europa 1993
Jack van Aspert
In het Verenigde Europa ook wel het
Europa der Regio's genoemd, neemt
het belang van regio- en grens-
overstijgende samenwerking steeds
verder toe. Voor de provincie Zeeland
is dit geen vreemde zaak want op
cultureel vlak wordt al jarenlang en
sinds enige jaren ook in uitgebreider
Euregio-verband samengewerkt met
de provincies Oost-Vlaanderen en
West-Vlaanderen. Gezien dit feit
besloot het provinciaal bestuur van
Zeeland het gezichtsveld tevens naar
het oosten uitte breiden. In 1991 werd
samen met de provinciebesturen van
Limburg en Noord-Brabant een
intentieverklaring tot meer
samenwerking ondertekend. Een van
de terreinen waarop dit samen
werkingsverband gestalte dient te
krijgen is cultuur.
Medio 1993 zal aan dit culturele
samenwerkingsverband meer handen
en voeten worden gegeven. De drie
provincies wilden het echter niet alleen
bij woorden laten maar via een
concrete activiteit deze samenwerking
naar buiten presenteren. De groot
schalige manifestatie Antwerpen,
culturele hoofdstad van Europa 1993,
leek daartoe een uitstekende
mogelijkheid.
Een ambtelijk werkgroepje, bijgestaan
door vertegenwoordigers uit het
culturele leven uit de drie provincies,
maakte een opzet en togen daarmee
naar Eric Antonis, de intendant van
Antwerpen 1993. Hij stond vanaf het
begin positief tegenover de
gezamenlijke Zuid-Nederlandse
presentatie en was bereid daaraan zijn
medewerking te verlenen. Hiermede
was het idee van het "Huis van het
Zuiden" geboren. Hoewel het hier nog
steeds een werktitel betreft, wordt in dit
artikel nog geen andere naam
gebezigd. Simpelweg omdat er nog
geen andere en geen betere naam
gevonden is.
Het "Huis van het Zuiden"
Het idee achter het "Huis van het
Zuiden" is om gedurende een aantal
dagen in een aangepaste accommo
datie in Antwerpen een podium te
creëren voor Zuid-Nederlandse
Dies Ie Due, foto: Ed Reebergen
theatermakers, musici, componisten en
beeldende kunstenaars. Daarbij is niet
gekozen voor het brengen van een
soort "best of-programma maar om
de gehele presentatie rond een
centraal thema op te zetten.
Uitgangspunt blijft natuurlijk wel
artistieke kwaliteit. De rode draad is de
stelling dat kunstenaars bewust en
onbewust een spiegel zijn van wat er
onderhuids leeft binnen een cultuur.
De vormgeving van de kunstenaar is
altijd concreet en dat concrete
gegeven ademt het eigene van de
(regionale) cultuur. De artistiek
verantwoordelijken voor het "Huis van
het Zuiden" menen dat kunstenaars
die expliciet kiezen voor het wonen en
werken in een bepaalde regio, dit in
hun produkt bewust of onbewust terug
laten komen en dat de vorm of een
thema mede wordt bepaald door de
(regionale) omgeving. Het is het
artistieke niveau van de produktie
echter dat bepalend is of iets wel of
niet provinciaals is. Kunstprodukten,
ontstaan in een regio, getuigen wel van
een eigenaardigheid. De gekozen
thematiek sluit aan bij de vraag die Eric
Antonis bij het opzetten van Antwerpen
1993 zich heeft gesteld. Hij vraagt zich
namelijk af, of het in het eengemaakte
50