Boekbesprekingen
Een Sikorsky-helikopter landt op de geïmproviseerde heli-haven bij Sommelsdijk,
terwijl een vliegtuig een dropping uitvoert op het veld naast de dijk.
Leydesdorff nauwelijks (althans: het
regionale collectieve geheugen vind ik
mislukt).
Jammer van studentenproject
Jammer is dat het onderzoek voor Het
water en de herinnering een project
van studenten is geweest. Niemand die
maar twee of drie interviews afneemt,
kan echt in het onderwerp komen.
Zeker niet als je ook nog eens weinig
ervaring hebt met interviewen, wat toch
een vak is. Er waren hurken van
studenten bij, vertelde Leydesdorff me,
sommigen namen een jeneverfles mee
en zetten het op een drinken, het hele
verhaal vergetend. Er zaten ook hele
goede studenten bij, die door hun
jeugdigheid en openheid meer te horen
kregen dan ooit een professional
verteld zou zijn.
Toch had ik liever in Slagers schoenen
gestaan. Hij heeft alle tweehonderd
gesprekken zelf gehouden, in het
Zeeuws als dat kon (daar kunnen die
Randstedelingen een puntje aan
zuigen), tikte de banden zelf uit en kon
dus continu de dwarsverbanden
leggen. Een enkele kandidaat
gesprekspartner had geen zin om
Slager nog eens helemaal het verhaal
te vertellen en gaf Slager de band mee
die de 'Leydesdorff-student' had
gemaakt. Niet zelden tijdens het
afdraaien heeft de journalist gedacht:
vraag daar nou naar.
Verder is het natuurlijk een nadeel voor
studenten dat ze de regio niet zo goed
kenden, zo kan een zanddijk
veranderen in het niet bestaande
plaatsje Zanddijke.
Qua uitwerking vind ik veel interviews
in Het water en de herinnering de
mooiste. Uitgeschreven spreektaal is
voor enorm ingrijpende gebeurtenissen
het meest geëigend. (Is een
gebeurtenis echter totaal onbelangrijk
dan gaat de uitgesponnen werkwijze
van Leyersdorff soms juist irriteren.)
De Nieuwe Revu-achtige stijl van
Slager doet soms wat te snel aan.
Politici houden van Het water en
de herinnering
Het water en de herinnering lijkt bij
verschillende politici het meest prestige
te hebben. Leydesdorff mag een
verhaal houden tijdens de officiële,
landelijke herdenking van de
watersnoodramp, op 1 februari.
De koningin krijgt het eerste exemplaar
aangeboden. Leydesdorff krijgt onder
meer subsidie van het ministerie van
Verkeer en Waterstaat (100-duizend
gulden) en van Gedeputeerde Staten
van Zeeland (40-duizend gulden).
Dat laatste bedrag is bedoeld om de
verkoopprijs van het boek te drukken.
Dat maakt De Koperen Tuin, uitgever
van 'De ramp. Een reconstructie', een
beetje boos, want dit is concurrentie
vervalsing vinden Jan Bruijns en Kees
Slager. Hun verzoek om 19-duizend
gulden subsidie is niet ingewilligd.
Reden: de provincie geeft 'voorkeur
aan het bredere onderzoek van de
Universiteit van Amsterdam. Door de
daar beschikbare deskundigen en de
voor dat onderzoek beschikbaar
gestelde middelen, mede door Verkeer
en Waterstaat, zijn er voldoende
garanties voor een kwalitatief goede
studie. Kees Slager: "Eigenlijk zeiden
ze daarmee impliciet dat mijn boek
geen kwalitatief goede studie zou
worden."
En daarmee had de provincie ernaast
gezeten.
Kennelijk is de provincie nogal
gecharmeerd gebleken van weten
schappers uit Amsterdam. Misschien
heeft Slager ook geen provinciale
subsidie gekregen omdat hij eerder
kritische boeken schreef over Zeeuwse
landarbeiders en vissers, en
twee-en-een-half jaar het kritische blad
Nieuw Zeeland runde.
Slager kreeg overigens wel 25-duizend
gulden van het Fonds Bijzondere
Journalistieke Projecten, zodat hij
verlof kon krijgen van zijn vaste baas
de VPRO en een half jaar ongestoord
kon doorwerken.
Kiezen de politici voor Leyesdorff: de
klanten in de boekwinkel kiezen het
vaakst voor Slager. Een landelijke
uitgever zou zijn vingers aflikken bij de
cijfers die De Koperen Tuin (een
regionale uitgeverij) heeft weten te
scoren met De ramp, etc.: 25-duizend
verkochte exemplaren. (Als van een
boek tweeduizend stuks worden
verkocht, dan loopt het al aardig.)
De vijfde druk ligt inmiddels in de
winkels. En dat bij een prijs van 49,90
(paperback) en 65,00 (gebonden)!
Jan Bruijns bestelde bij de Zierikzeese
drukkerij Lakenman Ochtman B.V.
een derde druk van negenduizend
exemplaren. Een zeldzaam getal in het
boekenvak. Hij sliep een halve nacht
niet van die beslissing. Zelfs Kees
Slager vroeg zich een beetje angstig af
of dit niet wat erg veel was.
Maarten Asscher, directeur van
Meulenhoff, meldt voor Het water en
de herinnering een verkochte oplage
van tussen vijf- en tienduizend stuks.
Het boek kost een stuk minder: 34,50.
Asscher is blij met de verkoopcijfers.
Kees Slager is dolgelukkig; hij kan
onverwachts het rieten dak van zijn
schuurtje vervangen.
73
