De smaak van roem is waterproof
"Alle ratio is absurde nonsens en dient
als zodanig serieus genomen te
worden". Een uitspraak van Pierre
Schwartz (1944-1987) die twintig jaar
geleden het Flup Ju Bedrijf startte.
De smeedijzeren objecten van
Schwartz spelen vanaf het begin een
grote rol in de Flup Ju-experimenten
op het grensgebied van (poppen
theater, beeldende kunst, muziek en
bewegingstheater.
Thema's als groei, dood, geweld en
vrijheid krijgen poëtisch vorm in
absurdistische optredens. Het Flup
Ju Bedrijf is springlevend en speelt
overal ter wereld. Zo gaf de groep
tweemaal acte de presence op de
Dokumenta van Kassei.
Het vierde lustrum wordt gevierd met
de manifestatie 'Het lllustrum'.
Zaterdag 11 september om 16.00 uur
geeft het gezelschap een performance
in de Watertoren. Daarmee start een
tentoonstelling van objecten die in hun
optredens worden gebruikt. In het
Zeeuws Museum is vanaf vrijdag 24
september een tentoonstelling te zien
die ondermeer een reconstructie omvat
van de expositie die het Flup Ju
Bedrijf in 1973 maakte in het Stedelijk
Museum, Amsterdam. Ter gelegenheid
van de opening brengt het Flup Ju
Bedrijf een groot buiten-optreden,
terwijl daarna in de Watertoren CHK
het feest wordt voortgezet. Als
afsluiting van de tentoonstelling in de
Watertoren CHK geeft het gezelschap
op vrijdag 17 oktober om 17.00 uur een
vuurbeeld-performance.
Heden en verleden in
Vietnamese kunst
Vietnam. De oorlog. Onafzienbare
wouden waarin af toe op de meest
onverwacht plekken dorpjes zijn
geprikt. Sprookjesachtig heuvel
landschap. Land doorsneden door
rivieren. De delta en de plantages.
Bedrijvige mensen, waardige mensen.
Slagveld, maanlandschap, gevolg van
de strijd tussen twee ideologieën.
Een gespleten land, met in het Zuiden
het gezicht op de Westerse
beschaving. En in het Noorden de blik
op China en traditionele waarden.
Sinds 1975 toch weer een.
Hersenspoeling, werkkampen. Nog
meer vluchtelingen. En dan later toch
weer een zweem van rust. In de 80er
jaren de 'Doi Moi', de perestroika van
een geteisterd land dat langzaam
zichzelf hervindt.
Het Westerse beeld van Vietnam wordt
nog steeds in sterke mate bepaald
door de oorlog en haar nasleep. Het
Medisch Comité Nederland Vietnam
(MCNV), dat in 1993 25 jaar bestaat wil
ter correctie de kennis over het
hedendaagse Vietnam vergroten.
Met de Gate Foundation, die de
communicatie tussen Aziatische en
Europese moderne kunst stimuleert en
verschillende culturele instellingen
organiseert het MCNV een Vietnam-
festival met voorstellingen en
exposities. Enkele daarvan betreffen
beeldende kunst en fotografie.
Vlissingen is een van de centra waar
aktueel Vietnam gepresenteerd wordt.
Het dorp centraal
Je zou vergeten dat Vietnam van
oudsher - net als bijvoorbeeld China -
een zeer hoogontwikkeld en verfijnde
cultuur had. Hofcultuur, maar vooral
volkscultuur. Die laatste speelde zich
af rond de 'Dinhor' het gemeenschaps
huis in de dorpen met altaren voor
goden en voorouders; een ruimte
begeesterd met sculptuur. Expressief
en niet gebonden aan naturalistische
weergave rijgen de voorstellingen zich
aaneen. Dorpelingen in hun dagelijks
leven: werkend, jagend, drinkend,
schaak spelend, dansend en flirtend.
En natuurlijk de goden, eeuwig en
intens aanwezig. Geest en materie in
een harmonieuze dynamiek.
Kunst zoals wij die kennen kwam via
de Fransen in Vietnam. In 1925 kreeg
Hanoi een kunstacademie op
Europese leest. In die tijd ging de
academie voorbij aan de voor die tijd
recente ontwikkelingen. Fauvisme en
abstractie waren uit den boze, de
Vietnamese artiesten maakten
vriendelijke landschappen en knus
huiselijk scenes. En in 1945 was dat
weer afgelopen, want de revolutie
vroeg om plichtsgetrouwe afbeeldingen
van socialistisch geïnspireerde boeren
en arbeiders. Hoewel de traditionele
houtsneden en ook het volkstheater,
het poppenspel en de eeuwenoude
liederen niet volledig verdwenen.
Nguyen Do Cung (1912-1977) en
Nguyen Tu Nghiem (1922) waren
schilders die het erfgoed onder de
aandacht brachten; de beelden, de
keramiek en de volksschilderkunst. En
zo ontwikkelde zich in het Noorden
naast de propagandakunst in de 70er
jaren een eigentijdse Vietnamese kunst
die zonder contact met Matisse en
Picasso toch werkte met levendige
kleurtegenstellingen, zware contouren,
door elkaar heen schuivende plans en
verschuivende perspectieven. In het
Zuiden kreeg de Franse belle peinture,
op moderne leest geschoeid, voet aan
de grond.
Expressie van het innerlijk
Na de eenwording van Noord en Zuid
krijgt op den duur ook kunst weer
ruimte en ontstaat een typisch
Vietnamese verbeelding, voortbou
wend op de expressieve traditie. "Ik wil
een intense beleving van gevoelens
uitdrukken", zegt Dang Xuan Hoa
(1959), "dus ik schilder niet wat ik zie,
maar wat daarachter ligt". Tran Trong
Vu (1964), zowel opgeleid in Hanoi als
in Parijs, komt zelf en met werk naar
Vlissingen. In zijn schilderijen brengt hij
alledaagse objecten en mensen
samen in een vormentaal die
vereenvoudigd en speels is. "Innerlijk
leven concreet maken; de wonderen
en de schoonheid van de wereld
tonen", is zijn adagium. Vinh Phuong
(1956) is beeldhouwer en leeft in
Nederland en zal met nog een derde te
selecteren collega ook in Vlissingen
exposeren. Hij is geboeid door de
kunst en architectuur van zijn land. Zijn
ervaringen zet hij om in eigentijdse
sculptuur, waarin slechts af en toe
resten van traditionele motieven
terugkomen. Open en gesloten
vormen, geraffineerde combinaties van
materialen brengt hij samen tot
beelden waarin de krachten van de
natuur en die geest van de mens
elkaar ontmoeten. Thema's als
geborgenheid en dreiging zijn ook uit
zijn werk af te lezen.
Dialoog
Het Vlissingse Vietnamproject omvat
ook een dialoog tussen de drie
Vietnamese exposanten en drie
kunstenaars uit Zeeland: Eveline van
Duyl, Jan Haas en David Van de Kop.
Tussen 11 en 18 oktober zijn
ontmoetingen gepland, waaronder drie
115
