Boekbesprekingen
Interieur van het kasteel te Binche tijdens de feesten voor Filips II in 1549. De Grote Zaal. Zuidelijke Nederlanden, 1549.
Ingekleurde pentekening.
kunstwerken - al dan niet in kopie -
naar ons land overgebracht en in
Utrecht en Den Bosch tentoongesteld.
Tentoonstelling en boek
Zon 300 voorwerpen zijn
samengebracht in beide musea.
Het zijn voornamelijk bruiklenen,
afkomstig uit 9 Europese landen.
De tentoonstelling in Utrecht heeft een
biografisch karakter, waarbij de
historisch-maatschappelijke context
meer accent krijgt dan de persoons-
verklarende. Er zijn persoonlijke
bezittingen als juwelen, brieven en
schitterende handschriften uit Maria's
bibliotheek te zien, naast oorkondes,
munten, harnassen, wapens en unieke
familieportretten. De overgangstijd
tussen Middeleeuwen en Renaissance
komt in allerlei facetten tot leven,
zowel in beide tentoonstellingen als in
het prachtig verzorgde en heel
veelzijdige boek, maar Maria zelf blijft
enigszins in de schaduw. Ook in Den
Bosch, waar schitterende kunstwerken
bijeen zijn gebracht die, zoals de
catalogus bevestigt, niet Maria's
persoonlijke voorkeur weergeven maar
eerder laten zien wat in haar tijd als
statussymbool gold. Misschien is het
onvermijdelijk. In zijn openingswoord
haalde Wim Blockmans enkele
fragmenten uit de correspondentie
tussen Maria en Karei V aan die
weliswaar iets persoonlijks zeggen,
maar dan wat Maria betreft vooral in
zelfverloochende zin. Geheel in
overeenstemming met de positie van
de vrouw ten tijde van de
Renaissance. "Ir seit ein weib, es staht
euch nit zu, von diesen dingen zu
reden", aldus Karei V aan zijn zusje
waar het om geloofszaken ging.
Zo uitgesproken als Maria lijkt over
Adolf van Bourgondië en over haar
oudste broer ("Après dieu, mon tout en
ce monde"), was zij waarschijnlijk
zelden. Van de indirectheid heeft zij het
moeten hebben en indirect komt zij op
voorbeeldige wijze naar voren in dit
bijzonder project van het Utrechtse
Catharijneconvent en Het Bossche
Noordbrabants Museum.
Bob van den Boogert, Jacqueline Kerkhoff e.a.,
Maria van Hongarije. Koningin tussen keizers en
kunstenaars. 1505-1558. Uitgeverij Waanders,
Zwolle 1993, 367 p., gebrocheerd f 49,50
(museum-uitgave), gebonden f 79,50.
200
