Over Cornelis de Vos: (1584/5-1651)
met Snijders is wel documentair
bevestigd.
Over de eerste jaren nadat Cornelis de
Vos het meesterschap verwierf, is
weinig bekend. Er zijn, op enkele te
verwaarlozen voorbeelden na,
evenmin schilderijen bekend uit deze
periode. De Vos voelde zich
comfortabel in het Antwerpse milieu
wat ook blijkt uit zijn wens om poorter
van Antwerpen te worden
(23 september 1616). Bij deze
gelegenheid laat hij zich niet als
schilder maar wel als coopman
registreren.
Een jaar later huwde hij met de
Antwerpse Susanna Cock, een
halfzuster van Jan Wildens, een
vooraanstaand landschapschilder die
herhaaldelijk met Rubens had
samengewerkt (foto 1Zij kregen zes
kinderen. Vijf van hen zijn afgebeeld in
het zelfportret van de schilder met zijn
gezin in de Hermitage te Sint-
Petersburg (ca. 1634). Het lijkt er op
dat van zijn huwelijk een stimulans is
uitgegeaan om zich meer exclusief op
het schilderen te richten. Tussen 1620,
het jaar van zijn dekenaat, en 1640
maakte hij niet minder dan een
honderdendertigtal portretten en een
kleine honderd historie-en
genrestukken. Totnogtoe was hij vooral
als portretschilder bekend. Binnen de
context van de Antwerpse barok is hij
de meest stereotype
vertegenwoordiger geworden van het
burgerlijke portretgenre. Stereotiep zijn
vooral zijn posen en composities die
vaak naar analogie met werken van
Pieter Paul Rubens en Anton van Dijck
werden ontwikkeld. De Vos hanteerde
echter een zeer particuliere stijl waarbij
een suggestieve toets gecombineerd
werd met een trefzeker realisme. Dit
laatste element is vooral in zijn kinder
portretten aanwezig. Zijn psychologisch
inzicht lijkt groter te zijn geweest
naarmate de leeftijd van zijn modellen
afnam.
Als schilder van historie- en
genrestukken werd hij over het
algemeen minder gewaardeerd. Op dit
terrein gold hij als één van de vele
Rubens-epigonen. Recent onderzoek
toont niettemin aan dat hij buiten het
portretgenre veel actiever was dan
algemeen werd gedacht en bewijst ook
dat de gemiddelde artistieke kwaliteit
de verwachtingen ver overtreft. De zeer
Foto 3. Cornelis de Vos, Portret van Maria-Anna Schotten, Boston, Museum of
Fine Arts, ca. 7 628.
218
