Verrassing en vanzelfsprekendheid
De Bles en McNamara geven Hulst een beeld en een plein
H. W.A. Koch
Wanneer op 10 december 1993 het
nieuwe Stadskantoor van Hulst in
gebruik is genomen zal deze stad niet
alleen een ruimer onderkomen voor
het gemeentebestuur, maar ook een
beeld en een nieuw plein rijker zijn.
Dat is dan het resultaat van een
kunstopdracht die burgemeester en
wethouders van Hulst in juli 1993
hebben verleend.
De procedure
Voor het tot stand komen van deze
opdracht heeft het gemeentebestuur
van Hulst een procedure gevolgd die
ook in verschillende andere Zeeuwse
gemeenten tot goede resultaten heeft
geleid.
Er is een commissie ingesteld met
vertegenwoordigers van het
gemeentebestuur, de architect en twee
deskundigen op het gebied van de
beeldende kunst. Deze commissie
heeft de opdracht geformuleerd en het
gemeentebestuur aangeraden drie
combinaties van telkens twee Zeeuwse
kunstenaars een schetsontwerp te
laten maken. Aldus is geschied.
De commissie heeft de drie
ontwerpen die als gevolg daarvan zijn
ingediend vervolgens beoordeeld.
Zij kwamen unaniem tot de slotsom
dat, ondanks de kwaliteiten van de
andere ontwerpen, dat van het duo
Wies de Bles en Martin McNamara
voor de bewuste plaats het beste was.
Het gemeentebestuur heeft deze twee
kunstenaars vervolgens de opdracht
verleend.
De opdracht
Over de bouw van het nieuwe
Stadskantoor is in Hulst veel te doen
geweest. Dat is niet verwonderlijk: het
gebouw verrijst midden in het oude
stadshart, pal achter het historische
Stadhuis. Een bijzonder kwetsbare plek
die door welke ingreep dan ook
gemakkelijker verprutst dan verrijkt kan
worden. Met deze problematiek had
ook de commissie te maken.
Het Stadskantoor van architect
L. Ruys uit Breda heeft de vorm van
een L, waarvan de ene poot achter en
parallel aan het oude Stadhuis loopt en
"The New Frontier
collectie-Muhka-Antwerpen.
de andere daar ongeveer haaks op
staat. Tussen deze twee poten ontstaat
aan de Lange Bellingstraat een drie
hoekige ruimte. De gedachte van de
architect was om het hoogteverschil
tussen deze ruimte en de straat op te
vangen door een soort keermuur.
Zijn suggestie aan de commissie was
om de kunstenaars te vragen "iets"
met die muur te doen. De commissie
vond dat een goed idee en heeft dat in
de opdrachtbeschrijving verwerkt, de
kunstenaars daarbij alle ruimte latend.
Het ontwerp
De reactie van Wies de Bles en Martin
McNamara daarop was even
onverwacht als - achteraf -
vanzelfsprekend. Zij stelden voor de
keermuur te vervangen door een
brede, diagonaal lopende trap die de
ruimte vóór het Stadskantoor
geleidelijk laat overlopen in de Lange
Bellingstraat. Er ontstaat dan een
groter gebied met de allure van een
plein. Het idee van de keermuur wordt
in hun ontwerp behouden door een rij
van leilinden op de oude rooilijn.
Dit bomenscherm verzacht naar hun
idee de stedelijk omgeving en is
transparant genoeg om het zicht op het
nieuwe gebouw niet verloren te doen
gaan. Met dit scherm verwijzen
De Bles en McNamara ook naar de
groene wallen die de stadskern van
Hulst omringen en zo typisch zijn voor
deze oude vestingstad.
Het kunstwerk: The Fountain
Het ontwerp krijgt een extra dimensie
doordat centraal op het nieuwe plein
een monumentaal beeld wordt
geplaatst dat door De Bles en
McNamara "The Fountain" wordt
genoemd. Het zal bestaan uit een
onregelmatig gevormde, zwart
glanzende granieten plaat - ongeveer
drie meter hoog - met daarbovenop
een schenkend, bronzen vat.
De kunstenaars zien dit beeld als
een symbool van de bedrijvige en
energieke stad die Hulst is. Zelf zeggen
zij ervan: "Het beeld roept associaties
op met een constant stromen, met de
continuïteit van energie. De stroming is
als een foto: een ogenblik gestold in
zijn beweging. Het hooggepolijste
zwarte graniet, waarin de omgeving
zich spiegelt, is van een intense,
fascinerende diepte en verbindt zich zo
met de architectuur en het plein.
Tegelijkertijd ervaart men de steen als
massa en als drager van het
schenkende, bronzen vat. Dualistische
begrippen als illusie en realiteit worden
met elkaar verbonden en geven zo de
betoverende kracht die kunst moet
hebben".
De kunstenaars
Wies de Bles is geboren in Den Haag
en kreeg haar opleiding als beeld
houwer aan de Vrije Akademie in die
stad. Al sinds 1971 woont en werkt zij
in Heinkenszand.
Aanvankelijk werkte zij vooral in
polyester en liet zij zich inspireren door
voorwerpen uit haar directe omgeving.
Rond 1980 krijgt haar werk een meer
monumentaal karakter en ontstaan
installaties en ruimtelijke objecten, al
dan niet in opdracht. Aan het polyester
228
