Signalementen
Arjen van den Houten
Bestuur en Bestuurders in Oost
Staats-Vlaanderen 1645-1673
W.J. Annard
Uitg. Gemeentearchief Hulst
Hulst 1993
ISBN 90-8011240-1-X
Prijs f 20,00
'Een onderzoek naar de bestuurlijke
gevolgen voor Oost Staats-Vlaanderen
van de politieke overgang van Hulst in
1645'. Zo luidt de ondertitel van de
doctoraalscriptie van Walter Annard,
die door de archiefdienst van de
gemeente Hulst is uitgegeven. Annard
onderzocht vooral de verhoudingen
tussen de bestuurscolleges van Hulst
en Hulsterambacht en het centrale
bestuur in Den Haag.
In 1645 veroverde prins Frederik
Hendrik de stad Hulst op de
Spanjaarden. Samen met het
omliggende Hulsterambacht maakte de
stad voortaan deel uit van wat toen
werd genoemd Staats-Vlaanderen, het
tegenwoordige Zeeuws-Vlaanderen.
De verovering had grote gevolgen voor
het bestuur en de bestuurders van stad
en ambacht. Beide bestuurscolleges
vielen voortaan rechtstreeks onder de
Staten-Generaal in Den Haag.
Formeel hadden ze geen stem in de
beleidsbepaling.
In de studie van Annard komt aan
de orde hoe de stads- en
ambachtsbestuurders destijds via
lobbyen in Den Haag de leden van de
Staten-Generaal (commissarissen)
probeerden te beïnvloeden. Een
veelgebruikt instrument was het
uitgebreid fêteren van de
commissarissen tijdens hun jaarlijkse
bezoeken aan Staats-Vlaanderen.
Een ander belangrijk gevolg van de
verovering in 1645 was dat het voor
katholieken niet meer mogelijk was om
openbare ambten, zoals die van
burgemeester en schepen, te
bekleden. Aangezien er in Oost Staats-
Vlaanderen weinig gereformeerden
woonden, oefende het gebied een
grote aantrekkingskracht uit op
personen in heel de Republiek.
Annard laat zien wie de nieuwe
bestuurders waren, waar zij vandaan
kwamen en uit welk sociaal milieu, wat
hun inkomenspositie was enzovoort.
Het boek bevat een aantal bijlagen,
waarin onder andere een beknopt
biografisch overzicht wordt gegeven
van 67 Hulster bestuurders.
Het boek is verkrijgbaar aan de balie
van het stadskantoor (Grote Markt) in
Hulst tegen betaling van f 20,00 of door
overmaking van f 25,00 op
rekeningnummer 46514 (giro) of
475525388 (bank) ten name van de
gemeente Hulst o.v.v. 'boek Annard'.
'De Tuyn ghesloten'.
A. Prinsen en P. Stockman
Uitg. 'De Maelstede'
Hulst 1993
ISBN 90-801634-1-4
Prijs f 27,50
De belegering van Hulst in 1645 is een
van de bekendste militaire
gebeurtenissen uit de geschiedenis
van Oost Zeeuws-Vlaanderen. Ze is
welhaast klassiek en spreekt ook nu
nog tot de verbeelding. Het terrein
waarop de krijgsverrichtingen zich
afspeelden is in het huidige landschap
nog goed herkenbaar.
Dit boek is geschreven om die
herkenbaarheid te vergroten en het
vestingbouwkundige verleden van
Hulst vast te leggen met de nadruk op
het beleg van 1645. Stockman en
Prinsen beschrijven het wedervaren
van de stad Hulst ten tijde van het
beleg. Wie woonden er in Hulst? Hoe
werden de vestingwerken aangelegd
en wat deden de soldaten?
Aan de hand van twee in kleurendruk
uitgevoerde, uitklapbare kaarten van
Blaeu en Hattinga geven de auteurs
antwoord op velerlei vragen en kunnen
de verwikkelingen op het strijdtoneel
goed gevolgd worden. Ook krijgt de
lezer een duidelijk beeld van hoe de
stad er heeft uitgezien.
Het boek begint met een overzicht
van de vestingbouw, gevolgd door de
geschiedenis van de vestingstad Hulst
tot 1645. Na een hoofdstuk over Hulst
en omgeving in 1645 krijgen we een
beeld van het leven in de stad voor,
tijdens en na het beleg. Tevens is een
status animarum uit 1644 in zijn geheel
in de tekst opgenomen. Het betreft een
door pastoor Hesius opgestelde lijst
van inwoners met vermelding van
woonstraat. Het unieke van deze lijst is
dat veel namen die wij in het huidige
Hulst nog regelmatig tegenkomen, ook
in 1644 al voorkwamen.
"Over den Vier Ambachten"
750 jaar Keure, 500 jaar Graaf
Jansdijk
A.M.J. de Kraker, H.van Royen,
Marc E.E. De Smet (red.)
Uitg. Duerinck bv
Kloosterzande 1993
ISBN 90-72604-03-2
Prijs f 195,00
Het weegt ongeveer zeven kilo, telt
1060 bladzijden en bevat 114
bijdragen geschreven door 100
auteurs. Het mag duidelijk zijn dat we
het hier hebben over een groot boek.
"Over den Vier Ambachten" is dan ook
een gezamenlijk initiatief van negen
heem- en oudheidkundige vereni
gingen in Oost Zeeuw-Vlaanderen en
het aangrenzende Vlaamse gebied.
Als grensoverschrijdende publikatie is
het wellicht de eerste euregionale
geschiedbeoefening in zijn soort.
Het boek is ingedeeld in zeven
afdelingen, rijk geïllustreerd en zo niet
alomvattend, dan toch in ieder geval
véélomvattend. Een schitterend
naslagwerk dus, maar voordat u het
koopt even nagaan of de boekenkast
stevig genoeg is.
Jaarboek 1992-1993 van
Oudheidkundige Kring "De Vier
Ambachten" (Hulst)
W.E.M. Bauwens e.a. (red.)
ISBN 90-800439-3-1
De Oudheidkundige Kring "De Vier
Ambachten" te Hulst werd opgericht op
22 maart 1928 en bestaat daarmee iets
langer dan 65 jaar. Bij het maken van
het jaarboek is men sinds kort
overgegaan tot het zetten van de
inhoud en dit jaar is besloten de
huishoudelijke zaken weg te laten.
Daarmee is de uitgave een stuk
aantrekkelijker geworden. In het
jaarboek 1992/1993 onder andere een
artikel over kleding en sieraad van
boer en boerin op het eiland van Axel
en een bijdrage over het gasthuis van
Hulst.
245
