riezen in Zeeland verspreidingsgebied van plaatsnamen met een Frankische origine en in de gging van de meest noordelijke muntplaatsen van het Frankische Rijk. De meest noordelijke muntplaatsen in net Frankische Rijk liggen in een gebied tussen Terwaan, Doornik en Sint Truiden.10 De Frankische plaatsnamen die eindigen op -heem, -hem, en -em, komen zeer veel voor in Zuid-Vlaanderen, maar stoppen noordelijk vrij abrupt bij het Land van Waas.11 Samenvattend: getuige de eigentijdse mededelingen lijken de Friezen destijds gewoond te hebben aan de Rijndelta, aan de benedenloop van de Schelde, in een gebied tussen Brugge, Gent en Antwerpen, kortom in Noord- Vlaanderen en in Zeeland. NOTEN: Plinius: Naturalis historia; Tacticus: Germania en Historiae. 2 Vita S.Egligii, Histoire de France III, p. 557. 3 A.G. Weiier: Willibrords missie, Hilversum 1989, p. 94. 4 Cosmografia. 5 Alg. Gesch. Nederl. I, p. 234. 6 A. Verhulst: Das Besitzverzeichnis der Genter San kt Bavo von ca. 800,1971. 7 J.L. Nelson: The Annals of St-Bertin, 1991 p. 37 ev. 8 J. Mansion: Drie lessen over de geschiedenis van het Nederlandsch naar de plaatsnamen; Utrecht 1932, p. 28-38. 9 Daan, 1955, p. 28. 10 K. Morrison: Carolingean coinage, 1967. Algemene Geschiedenis van Nederland, p. 150. De noordelijkste Frankische muntplaatsen ten tijde van Karei de Grote. Deze plaatsen behoorden door hun muntslag aantoonbaar tot het Frankische Rijk. De noordelijke grens van Francia lag blijkbaar noordelijk van de lijn Quentovic-Doornik-St.Truiden, en in later tijd bij Brugge-Gent-Antwerpen. Oostelijk van Antwerpen lag de gouw Renensium, mogelijk het gebied waarvan de Geograaf van Ravenna gewag maakt als hij de positie van Frisia beschrijft als liggende "tegenover Francia Rinensis". Verspreiding van plaatsen met een Frankische oorsprong. Op de kaart zijn aangegeven de plaatsnamen eindigend op -heem. Aangenomen wordt dat deze plaatsnaamvorm een Frankisch origine had. Deze plaatsnamen blijken wijd verspreid in zuidelijk België, en houden noordwaarts vrij abrupt op bij de Schelde tussen Gent en Antwerpen. De noordgrens van het Frankische gebied lijkt te lopen van Brugge over Gent naar Antwerpen. 105 De bisdomsgrens van Utrecht voor 1559. De zeer merkwaardige zuidelijke uitbochting van het bisdom gestippeld weergegeven) bij het Land van Waas zou wellicht een gevolg kunnen zijn van de missiearbeid onder de Friezen vanuit Trajectum (Utrecht). Het zou een verwijzing kunnen vormen naar de toenmalige woonplaats der Friezen. c-

Tijdschriftenbank Zeeland

Zeeuws Tijdschrift | 1994 | | pagina 27