25 jaar Nieuwe Muziek in Zeeland
PETER VAN HOUTE
muziek zaait verwarring en vertwijfeling bij
mensen, die op hun beurt nu weer gewend
zijn om naar muziek van Bach en Mozart te
luisteren. Zo anders is het allemaal nie
alleen moeten we helemaal opnieuw begir-
nen. En niemand weet precies waar we heet
moeten".
Michiko Hirayama spreekt over een muziek-
tijdperk van overgang. "Na 1945 waren alle
klassieke manieren van muziekmaken al
gebruikt en hadden haar effect in de wereld
van toen. Dat te gaan herhalen is niet juis
Het culturele, sociale en economische leven
is immers zo sterk veranderd; de muziek
van toen paste in het systeem, maar slu t
niet meer aan bij het huidige. Het zoeken is
dus naar een nieuwe weg, nieuwe vormer,
die beter aansluiten bij de nieuwe omstan
digheden en gevoelens van ons, moderna
musici".
Dat zoeken begint in Zeeland ergens in de
jaren zestig. Jeugd en Muziek Zeeland on
wikkelt zich van een gezellige club voor jor
gelui die willen musiceren tot een eigenzir-
nig kunstgezelschap. Van volkse muziek-
soos tot avant-garde, die vaak tegen beter
weten in anders wil en ook doet.
Het wordt een strijd tegen onbegrip, vooi-
oordelen en subsidieregelingen. Eei
gevecht om het bestaan, want altijd
bedreigd door gebrek aan geld. Maar ook:
een reeks muzikale happenings, bijzondere
concerten, festivals, tentoonstellingen,
compositie-opdrachten. En: - langzaam
maar zeker - waardering, bewondering,
soms zelfs wat afgunst, eerder buiten
Zeeland dan in de eigen provincie.
Ad van 't Veer
December 1 990. De donkere dagen voo'
kerstmis. Een gesprek in een Zeeuwss
radiostudio met Ad van 't Veer, sinds jaar
en dag directeur van Nieuwe Muzie
Zeeland. 'Zijn' festival is net, niet voor t
eerst, van de ondergang gered door steun
Begin juli 1979. Het is warm, zonnig met
een zwoele wind uit het zuiden. Inderdaad:
Zomer in Zeeland. In Middelburg is het vier
de Festival Nieuwe Muziek een paar dagen
aan de gang. Japan is het thema. Nieuwe
geluiden en nieuwe namen, zeker voor
Zeeland. Maki Ishii, Akira Tamba, Toshi
Ichianagi en ook: Michiko Hirayama. Al een
paar dagen probeert de
jonge verslaggever deze
Japanse sopraan te strikken
voor een vraaggesprek voor
de krant. Als ze uiteindelijk
instemt weet hij zich even
geen raad: praten over
nieuwe muziek met wat al
snel de ster van het festival
wordt genoemd. Het valt
vreselijk mee. Ze is aardig,
voorkomend zelfs en
spreekt heel behoorlijk
Engels. En: ze heeft net zo
veel twijfels. Over hoe ze
het moet zeggen, hoe ze
het goed onder woorden
kan brengen. "Nieuwe
muziek is een enorm pro
bleem", noteert de verslag
gever. Vol vuur is de
Japanse om alle vooroorde
len te bestrijden:
"Zo gaat het nu altijd. Veel mensen denken
dat er een groot verschil is tussen klassieke
en moderne muziek, dat het zelfs niet met
elkaar te verenigen is. Dat is niet waar. Als
je de geschiedenis van de muziek bekijkt zie
je dat iedere componist in welke eeuw dan
ook, toen hij leefde tot de avant-garde
behoorde. Kijk maar naar Bach, Mozart en
zelfs Puccini of Rossini. Toen zij hun muziek
schreven was dat iets nieuws. Het verraste
de mensen, ze waren immers gewend aan
de oude, bekende muziek. Met die nieuwe
vormen waren ze helemaal niet gelukkig.
Hetzelfde merk je nu ook weer. De moderne
Duo Fernando Grillo (1976).
Foto: W. Riemens
128
