I
Domburg
Domburgs gemeente-uitje op
Walcheren. Een platte band
voor de burgemeester. V.l.n.r.
P.A.D.H. Diepenhorst, Chr.
Maas, Arnold en Francisca van
Houtum-van Vloten, 1987.
Voor Francisca en haar man meer dan een
toevallige vakantieplaats uit hun jeugd.
"Toen daar een vacature kwam voor een
gemeentesecretaris zijn we eens gaan kij
ken en waren we direkt gegrepen", vertelt
Francisca. "Het was niet zo moeilijk om 'ja'
te zeggen en er te gaan wonen. Domburg
was nog zo'n ongerept dorp met zoveel
mooie plekjes, zoals het duingebied langs
zee. Wij hebben er vijf heerlijke jaren gehad.
In die tijd hadden we twee honden, niets
was mooier dan 's ochtends vroeg voordat
de badgasten op kwamen dagen het
'Zeeuwse licht' te gaan proeven, ''n Duuntje
te pikken', zoals de Zeeuwse dichter en gra
ficus Van Schagen het noemde. Wat het
'Zeeuwse licht' voor mij inhoudt?" Ze denkt
even na. "De journalist en onderzoeker
Kees Slager vroeg mij dat ook eens. Ik heb
toen gezegd dat ik 'transparant' een goeie
omschrijving vond, omdat je er zelf nog
zoveel in kunt leggen Het is misschien
ook een soort weerschijn, een reflectie.
Vooral in het voor- en najaar is het in de
duinen bij Domburg nog stil en verlaten.
Prachtig gewoon. Dan kun je je nog in de
negentiende eeuw wanen. Verder heeft
Domburg natuurlijk een hele rijke geschie
denis, met voor mij als hoogtepunt de
periode rond de eeuwwisseling, toen de
schilder Jan Toorop er veelvuldig verbleef
en als centrale figuur allerlei andere kunste
naars om zich heen verzamelde. Dat boeide
me bijzonder. Wat mij verbaasde, toen wij
eenmaal in Domburg waren, was dat nie
mand iets met dat rijke verleden deed. De
oude uitgaven van de Badkrant lagen zo
maar op de zolder van het gemeentehuis te
verstoffen. Jammer, want dat krantje ver
scheen - met uitzondering van een paar jaar
- van 1883 tot 1987 tijdens het badsei
zoen en gaf dus een prachtig tijdsbeeld. De
laatste paar jaargangen heb ik gemaakt,
soms met m'n tong op m'n hielen, maa
altijd met veel plezier. In die tijd heb ik oo
Frans Elout, de zoon van de schilderes Mie
Elout-Drabbe leren kennen."
"Jouw dierbare, onlangs overleden vriend."
"Ja. Wij bleken veel gemeenschappelijk
vrienden te hebben en raakten ook zelf al
gauw hecht bevriend. Mies Elout was ee
bijzondere vrouw, heel mild, relativerend en
bescheiden. Zeer belezen en geïnteresseeri
in oosterse en westerse filosofieën. Ze wa
een grote vriendin van Toorop en heeft een
belangrijke rol gespeeld in het kunstenaars
gezelschap dat in Toorops tijd naa
Domburg kwam. Het belang van de 'kunste
naarskolonie' in Domburg ligt, denk ik, voo
alles in de harmonieuze interactie tusser.
individuele kunstenaars uit verschillende
disciplines. Naast schilders, dichters er,
schrijvers waren er ook vertegenwoordigers
uit de muziek- en toneelwereld. Zo ont
stond er een gunstig klimaat voor de schil
derijenexposities die van 1911 tot 1920
met uitzondering van 1918 - in het speciaa
gebouwde tentoonstellingsgebouwtje wer
den gehouden. Het gebouwtje raakte doo
enkele stormen in de winter van 1921 op
1922 zo ontwricht, dat men besloot het a
te breken. Een symbolisch einde van de
tentoonstellingen, zou je kunnen zeggen
Piet Mondriaan is nu misschien wel de
meest bekende naam uit die periode, maai
de namen van Jan Toorop en zijn dochter
Charley, Maurice en Sarika Góth, Jacoba van
Heemskerck, Jan Heyse, Ferdinand Har
Nibbrig, Arthur en Annie van Schendel, de
Roland Holsten, Johan Huizinga - om er
maar enkele te noemen - mag men niet
overslaan.
Mies Elout-Drabbe, die permanent in
Domburg woonde, fungeerde als een soort
kontaktpersoon, niet alleen voor de schil
ders. Frans Elout heeft mij een van haar
werken cadeau gedaan. Bevroren zee uit
1916. Prachtig. Hij voegde er - in zijn eigen
woorden - aan toe, dat hij mij dat gaf
omdat ik zijn moeder uit de schaduwen van
het verleden had gehaald. Een heel dier
bare herinnering, die ik nooit zal vergeten."
Naast de Badkrant, schreef Francisca onder
meer een samenvattend verhaal over de
Domburgse tentoonstellingen voor
Walacria, het Walchers jaarboek. En het in
de Slib-reeks verschenen Heimwee houdt
