ons gevangen. Kunstenaarsbrieven aan Mies Elout-Drabbe in Domburg. Mies
Elout onderhield een intensieve briefwisseling met Jan Toorop en Rik Roland
Holst. Toorop had een Oosterse achtergrond. Hij was van mening dat iemand die
hem niet zag tegen die achtergrond, zijn werk niet volledig zou kunnen begrij
pen.
"Je kon merken dat de oosterse gedachtenwereld Mies Elout enorm aansprak.
Haar zoon is op een gegeven moment eerst naar Singapore en vervolgens naar
het toenmalige Indië vertrokken om er bij een handelsbank te gaan werken en zij
is met een vrachtboot naar Singapore gereisd om hem daar te bezoeken. Dat
was in 1926. Uit die tijd zijn prachtige tekeningen bewaard gebleven, hoewel
Mies ervoor terugschrok portretten van oosterlingen te maken omdat ze dacht
hen niet voldoende te kunnen doorgronden. Ze was buitengewoon goed in het
schilderen van portretten. Zo heeft ze niet alleen prachtige portretten gemaakt
van Mondriaan en Toorop, maar ook veel kinderportretten. Vooral de ogen vallen
op in haar werk. Die spreken altijd. Daar kun je bijna het hele karakter in afle
zen."
Op verzoek van een landelijke uitgever werkt Francisca aan een biografische
studie van Mies Elout-Drabbe en haar tijd. Dat laatste mag men ruim opvatten:
ook de uitstraling van die tijd door Nederland heen en naar het buitenland toe.
"Die periode blijft me boeien en bezighouden. Ook door het gedachtengoed uit
d e tijd. De culturele erfenis, de zekerheden die de mensen toen achter zich
moesten laten en op een andere wijze moesten zien te verwerven, wat je dan
langs allerlei wegen ziet uitmonden in een Eerste Wereldoorlog die eigenlijk het
werkelijke einde van de negentiende eeuw betekende. Hoe mensen zich daar
dan weer uit worstelden, ondanks het feit dat een heleboel idealen voorgoed
verloren waren gegaan. Zeker het geloof in de mensheid. Dat heeft in die tijd
een ongelofelijke deuk gekregen."
"We leven nu weer in een overgangstijd naar een volgende eeuw, denk je dat
iets dergelijks zich weer voor zal doen?"
Ze schudt gedecideerd haar hoofd. "Nee, er zijn overeenkomsten, maar ik geloof
niet dat zoiets op een zelfde
manier nog eens zó kan
gebeuren. Ik denk dat we
b jna allemaal nu toch wel
'sadder and wiser' zijn."
Vanwege haar kennis en liefde
voor Domburg en de beelden
de kunst kreeg Francisca een
adviserende taak in het
Mondriaan herdenkingsjaar bij
de totstandkoming van het
boek Mondriaan voor begin
ners en schreef zij 'Dromen
van Weleer. Kunstenaars in
Domburg 1898-1928' voor
de catalogus bij de twee Zeeuwse 'Mondriaan-tentoonstellingen' die, met kunst
zinnig Domburg als uitgangspunt, van september 1994 tot januari 1995 zullen
piaatsvinden. Onlangs verscheen ook van haar hand de publicatie in het licht van
Toorop en Mondriaan, een cultuurhistorische wandelgids over de kunstenaars die
begin deze eeuw in Domburg exposeerden, een initiatief van de VVV
Domburg/Oostkapelle en de Stichting Educatief Toerisme Zeeland 'Oranjezon'.
Domburg neemt dus een bijzondere plaats bij Francisca van Vloten in. Niet
alleen heeft ze er samen met haar man Arnold met veel plezier gewoond, maar
bovendien ontmoet ze er het verleden, dat haar zo intrigeert, steeds weer. Ze
Cultuurhistorische wandeling door
Domburg o.l. v. Francisca van Vloten,
in het kader van de tijdens de
Zeeland Cultuurmaand gegeven
workshops van de SETZ 'Oranjezon',
beginjaren negentig
1 45
