e verovering van het grote vlak
Over de beeldend kunstenaar Bob Pingen
J.T. OTTERSPEER
1 ook een Zeelandgevoel
Tussen Zeeland en mij liggen de laatste
heuvels van het vaak met donkere wolken
overdekte Belgische land. In de bocht van
de Rijn ligt de stad Keulen. Dan Limburg,
Vlaanderen met Antwerpen en het steeds
meer uitwaaierende water. Dus genoeg
afstand tot Zeeland om de jaarlijkse trek
van mijn stadsgenoten, jullie oosterburen,
te kunnen begrijpen. Van tijd tot tijd over
komt mij het ongrijpbare verlangen naar eb
en vloed, naar de immense verte van de
einder.
Kronkelige weggetjes omzoomd door hoge
bomen of weelderig strueel wijken voor
lange rechte wegen waar geen eind aan lijkt
te komen. De grens wordt in Zeeland
bepaald door de kromming van de aarde.
Het oog dwaalt totdat zich op het netvlies
een dijk met rijen populieren nestelt, die mij
onweerstaanbaar aantrekt naar de vermoe
de ruimte er achter. Geen met zwarte lei
steen en groene klapluiken omhangen mas
sieve woningen maar fragiel uiziende struc
turen waarvan de dunne muren geaccentu
eerd worden door grote vensters waarin
zich de wolken weerspiegelen.
Voor mijn stadsgenoten is Nederland nog
synoniem voor vrijheid en dynamiek. Dit
idee vindt in Zeeland zijn natuurlijke pen
dant. Het open landschap dat zich in de
verte met de lucht verbindt. Het licht er
tussen is zo van de zon doordrongen dat je
het met je handen kunt grijpen. De wolken
die door je vingers glippen maken in hun
grillige vormen een enorme dynamiek zicht
baar.
Wanneer het land vanaf zee, samengeperst
door de onmeetbare expansie van zee en
lucht, krimpt tot een potloodstreep aan de
horizon wordt men pas echt gegrepen door
het gevoel van vrijheid. In het kolken van
het water of in het verglijden van de lucht
borrelt in een zucht het besef van vrijheid
even op. "Ik ben geboren uit zonnegloren/
En een zucht van de ziedende zee", juichte
Jacques Perk.
Op zoek naar het ideale landschap zijn er in
de beeldende kunst altijd kunstenaars of
groepen kunstenaars geweest die met de
middelen van hun tijd een omgeving, waarin
zich hun leven ontvouwde, probeerden te
doorgronden. Van Tahiti tot New York van
Montparnasse tot Domburg. Dat proces kan
zich symbolisch of metaforisch uiten. De
beschrijving ervan kan verhelderend werken
voor mijzelf wanneer ik een brandpunt pro
beer te zijn van wat binnen mij is en wat
buiten mij is. Ik ben op zoek naar de essen
tie niet via de natuurwetenschap maar op
een kunstzinnige manier die zich beweegt in
het vlak. Waar valt het grote vlak dat mij
omhult samen met het witte vlak van het
doek? Waar heb ik meer kans om dit spel te
oefenen dan in een gewest waar land en
zee in elkaar vervloeien op het ritme van
trillend licht en bewogen getij?
2 Cinema Vérité
Op 16 oktober 1950 werd de momenteel in
Vlissingen wonende beeldend kunstenaar
Bob Pingen in Maastricht geboren. De weg
van Maastricht naar Vlissingen loopt over
Groningen, Deventer, Den Haag, Hamburg,
Hulst en Gent. Wanneer Pingen twaalf jaar
oud is, wordt hij getroffen door een foto in
de krant van een aantal Pop Art kunste-
Ook een
Zeeland
gevoel