Ontdekking
Wenceslas Cobergher
Wenceslas Cobergher Gravure door Lucas Vorsterman naar een iconografie van Anthonie van Dijck. (Paris,
Musée du Louvre.)
de stad vanuit het zuiden heeft afge
beeld: het gedeelte dat juist het minst
van de beschietingen in 1596 te lijden
heeft gehad.
Groot was onze verwondering toen
bleek dat er in het Palazzo Montecitorio
te Rome twee schilderijen van de
Vlaamse schilder Wenceslas Cobergher
hangen die de stad Hulst tijdens het
beleg van 1596 voorstellen. Op het
schilderij dat de situatie op 11 juli 1596
weergeeft, trekt het koninklijk leger het
land van Hulst binnen. De stad ligt links
boven en is vrij globaal geschilderd. Het
tweede schilderij dat de eindfase van het
beleg op 21 augustus 1596 toont, komt
daarentegen als zeer reëel over. Gezien
de precisie waarmee Cobergher dit schil
derij gemaakt heeft, kan verondersteld
worden dat hij vermoedelijk getuige is
geweest van het beleg van Hulst. Ook
dat hij dit schilderstuk als huldebetoon
aan Albertus van Oostenrijk bedoeld
heeft want het leger is weergegeven in
volle glorie. Het verrassende aan dit
schilderij is tevens dat Hulst afgebeeld
wordt vanuit het oosten, ongeveer op
de plaats waar de tegenwoordige
Willem de Zwijgerlaan en de
'Coolstraete' elkaar kruisen. In dit
gedeelte van de stad zijn tijdens het
beleg ook de ergste verwoestingen aan
gericht. De meeste andere afbeeldingen
immers tonen Hulst vanuit het zuiden. In
de 'Vestingatlas' van Pieter Ie Poivre
(een uit Brussel afkomstig ingenieur/
tekenaar die samen met vestingbouw-
kundig-ingenieur Meester Jan de Buck
uit Gent in 1618 het ontwerp maakte
voor de nieuwe vestingwerken) wordt
Hulst eveneens vanuit het oosten afge
beeld. Vergelijking van deze kaart met
het tweede schilderij van Cobergher kan
aantonen in hoeverre de werkelijkheid
wordt weergegeven, al moet hier
natuurlijk ook rekening gehouden wor
den met de vrijheden die beide kunste
naars zich mogelijk hebben gepermit
teerd. Voordat we beide werken met
elkaar vergelijken, volgt eerst een korte
biografie van Wenceslas Cobergher,
gevolgd door een beschrijving van het
bedoelde schilderij.
Cobergher werd omstreeks 1557 in
Antwerpen geboren. In 1573 ging hij in
de leer bij schilder Maerten de Vos de
Oude. Deze was ook een van de leer
meesters van David Remeeus bij wie
Cornelis de Vos later in de leer zou
komen. Na de dood van zijn moeder in
1579 begaf Cobergher zich naar Italië
om zijn kunstenaarsopleiding af te slui
ten en kwam hij in de leer bij Cornelis
de Smet. Als schilder stond Cobergher
in Italië bekend onder de naam
'Maestro Vincenzo Fiammingo'.
Behalve schilder was Cobergher numis-
maticus, chemicus, vestingbouwkundi
ge, waterbouwkundige en architect.
Op 12 november 1604 werd Cobergher
opgenomen in de hofhouding van de
aartshertogen en op 24 december 1605
benoemd tot ingenieur-architect aan
het Hof. Tevens was hij geheimschrijver
van Albertus van Oostenrijks vrouw
Isabella. Projecten van Cobergher die
34 Zeeuws Tijdschrift
