solo-speler een relatief nieuw verschijn
sel. De verhouding tussen pop en
(be)speler bereikt misschien wel zijn
grootste kracht in het solo-spel. Hier kan
de intimiteit tussen beiden het grootst
zijn, en hier geldt ook onvoorwaardelijk:
de speler is niets zonder zijn pop, de pop
niets zonder zijn manipulator.
Er zijn in Nederland een paar voorbeel
den van bijzondere solo-spelers, bij wie
de relatie tussen pop en speler zelf tot
een van de thema's in de voorstellingen
is geworden. Over een der grootsten
onder hen straks meer. Eerst terug naar
Langeweegje. Daar splitsen de routes;
één gaat naar Baarland, de andere naar
Hoedekenskerke. In dorpshuis De Griend
speelt daar poppentheater Siert van de
Berg de solo-voorstelling 'De geschiede
nis van Dokter Dolittle'. Hij brengt een
groot aantal poppen tot leven, uiteraard
Dokter Dolittle, maar ook zijn vriend,
zijn zuster en zijn papegaai.
In Baarland gebeurt iets dergelijks. Daar
speelt 'Wasgoed' van Theater Opge
past, het reizende theater van Joop van
der Putten uit Axel. Ook 'Wasgoed' is
een solo-voorstelling met poppen, voor
kinderen vanaf tien jaar.
Het verhaal gaat over een arme muzi
kant die met zijn oude moeder de nacht
mag doorbrengen in het washok van
een hotel. Als tegenprestatie moet de
man een stapel kleren wassen. Tussen
het wasgoed bevinden zich poppen die
één voor één in zijn handen tot leven
komen. De poppen dagen hem soms
heel brutaal uit, en voeren hem naar het
ontvouwen van een raadsel dat jaren
voor de muzikant verborgen is gehou
den.
Kleine produkties
Naast deze wat breder uitgewerkte
voorstellingen zijn op andere lokaties in
of bij Hoedekenskerke en Baarland nog
een aantal kleinere te zien. In de Riet
doolhof (H'kerke) gaat het om Green
Ginger Microtheater (een duo uit
Wales) met levensgrote poppen in Bun-
raku-stijl. Dit keer maakt Gaston de
straatartiest ter plekke portretten met
een altijd volmaakte gelijkenis. Hij
wordt afgewisseld door Wurre Wurre
met het verrassende 'De Vogels'. In 't
Wienkeltje van Wullempje speelt
Theater Schrikkel doorlopend 'Het
levende schilderij'. Deze drie voorstel
lingen zijn gratis te bezoeken.
In Baarland speelt Warner Consorten
(een afsplitsing van de fameuze Dog
troep) bij de ruïne van Kasteel Hellen-
burg één van zijn 'performances'. Snel
voorbereide lokatie-voorstellingen, waar
zelden tekst aan te pas komt. Een meng
sel van technisch vernuft, beeldende
kunst, beweging en muziek. Kruiwa
gens die kachels worden, handgemaak
te landschappen van voorwerpen en
figuren, choreografieën van alledaagse
handelingen, percussie, zang, kopermu
ziek - verweven tot een werkelijkheid
die lijkt op de gewone werkelijkheid,
maar die eigen regels volgt. Als een
droom, een stunt, een spotprent, met
groteske beelden.
Gratis is dan weer 'Het Korg' van Flup
Ju Bedrijf. Dit Zeeuwse gezelschap heeft
inmiddels naam gemaakt met nu eens
dynamische, dan weer poatische voor
stellingen. 'Het Korg' is zo'n kleine
intieme produktie, rond een afgesloten
eivormige houtsculptuur. In die op zich
zelf staande wereld heerst tussen liefde
en haat, geweld en macht een absurde
balans. De toevallige ontmoeting met
Een Vrouw verstoort dat alles, tot aan
de verrassende ontknoping.
Poppenspel van topniveau
In de beschutting van het theater spe
len zich op vier achtereenvolgende
avonden (23 t/m 26 september) nog
een aantal prachtige voorstellingen van
top-niveau af.
Op zaterdag 23 september speelt
Theater Poging 'Over and out', een
prachtige voorstelling ontleend aan het
bekende verhaal van James Thurber,
'The Secret Life of Walter Mitty'. Het
verhaal daarvan is losgelaten, maar het
uitgangspunt -de wegdromende anti
held- is prachtig bewaard gebleven. In
een reeks van beeldschone miniatuur
tjes droomt een doorsnee kantoorklerk
met twee linkerhanden weg naar een
hete woestijn zodra hij een pakje Camel
in handen heeft. Hoort hij vanuit de
straat de sirene van een brandweerwa
gen, dan is hij al gauw de held die de
koningin uit een brandend paleis redt.
Walters dromen zijn onverwoestbare
allemans dromen, met liefde uitgebeeld.
Op zondag 24 september een Neder
landse première in het Arsenaaltheater
in Vlissingen: de Spaanse groep Taun-
Taun speelt 'Makinatu'. In 'bunraku-
stijl' (naar Japans voorbeeld met brede
uitgewerkte decors) wordt doorgefan
taseerd op zo'n kinder-idee als 'het
mannetje in de foto'. In 'Makinatu' zien
we de binnenkant van een camera, en
het drukke leven dat zich daar afspeelt
om tafereeltjes uit het dagelijkse leven
vast te leggen. Lichtvoetig-speels en
doordrongen van een heerlijke zwarte
humor.
Op maandag 25 september is -weder
om in het Vlissingse Arsenaaltheater-
het woord, dat wil zeggen: het beeld
en geluid aan het Nederlandse Ensem
ble Contraint met 'Ik heb een tong'.
Het is een beeldverhaal dat samen
met de muziek, die de woorden ver
vangt, verteld wordt. De composities
zijn van de Zeeuw Dies Ie Due. Het
verhaal gaat over een mevrouw, die
moe van alle gelamenteer op een
avond in haar bootje stapt en het
meer opvaart. Daar beleeft ze een
merkwaardige droom...
Op dinsdag 26 september wordt het
festival besloten met een voorstelling
van één van die bijzondere solospe
lers, misschien wel de bijzonderste:
Fred Delfgaauw. Zijn voorstellingen
zijn meestal gebaseerd op teksten uit
het internationale toneelrepertoire. Zo
is 'Vorst aan de grond' gebaseerd op
'King Lear'. Delfgaauw laat de nar, die
in de trieste finale van een koning-
zonder-zelfkritiek door Shakespeare
terecht is weggeschreven, nog wat
langer voortleven. Het wordt een spel
vol humor en harde noten om te kra
ken, vol vondsten en verleidingstrucs.
'Vorst aan de grond' is schitterend,
een ware demonstratie van alles wat
met poppenspel mogelijk is, een inte
gere zoektocht naar de essentie van
Liefde, een verslag van het ongelukki
ge verloop van haar strijd tegen de
eeuwige rivale Macht. En ondertussen
speelt Delfgaauw ook nog eens met
de verhouding tussen de poppenspeler
en zijn poppen. Er worden dingen
gezegd, die zullen verduidelijken
waarom poppenspel juist voor volwas
senen zo'n boeiend en waardevol
medium is.
12 Zeeuws Tijdschrift
