Paul van der Velde
In het vorige nummer sprak ik nog uit
gewoonte over Zeeland Cultuurmaand
maar inmiddels heet hetzelfde feno
meen Zeeland Nazomer Festivals. Wie
de helft van dit nummer leest en vijf
procent van alle voorstellingen bezoekt
zal tot de slotsom komen dat de enige
werkelijk geschikte naam voor dit enor
me nazomerse culturele aanbod in Zee
land Het Zeeland Festival is. Toch valt
vanuit de organisatie bezien veel voor
de Zeeland Nazomer Festivals te zeggen
want in feite is er sprake van vele festi
vals. Dit jaar vallen er twee nieuwe fes
tivals te noteren die ongetwijfeld nieu
we toeschouwers zullen trekken. Literair
geïntersseerden kunnen terecht bij het
festival 'Meer dan woorden' dat een
verband legt tussen literatuur en podi
um en met 'Zeeland uit de kast' wil de
organisatie de liefhebbers, jong en oud,
van het poppenspel trekken.
Veles e Vents e Oresteia
De opening van dit culturele festijn
vindt plaats in het reusachtige dok van
de Koninklijke Schelde in Vlissingen en
is gratis toegankelijk. Het Spaanse Xarxa
Teatre verzorgt er de Nederlandse pre
mière van 'Veles e Vents' dat een spec
taculair stuk belooft te zijn op het grens
gebied van idylle en apocalyps. Het is
een uiting van de hedendaagse tendens
naar meer waardering voor uitingen van
volkskunst. De slotvoorstelling in de
Grote Kerk in Veere is tegelijkertijd de
opening van het Festival Nieuwe
Muziek. De Theatergroep Hollandia, het
Xenakis Ensemble en Koor Nieuwe
Muziek brengen op 15 oktober de
wereldpremière van de beroemde trage
die 'Oresteia' van de Griekse schrijver
Aischylos. De journalist Peter van Houte
interviewt de classicus Herman Nauta,
leraar aan de Stedelijke Scholenge
meenschap Het Goese Lyceum, om
meer te weten te komen over de achter
gronden van de Griekse tragedie. Vol
gens Nauta blijven de klassieken immer
actueel. Elke generatie herinterpreteert
ze en dat vormt als zodanig een waar
borg voor de continuïteit van de Wes
terse cultuur. In Oresteia doodt Aga
memnon zijn dochter om als held naar
Troje terug te kunnen keren. Klytaem-
nestra, zijn vrouw, doodt op haar beurt
Agamemnon terwijl hun zoon moeder
moord pleegt. Een breed scala aan vra
gen kan uit deze lugubere trits afgeleid
worden zoals Nauta in het interview
duidelijk maakt. Volgens mij zal de
opvoering in Veere extra geladen zijn
omdat de tragedie zich voor de eerste
keer afspeelt in een gebied (Zeeland)
waarvan sommigen beweren dat het
het oerdecor van handeling er lag.
De Schelde heeft geen brug
Het festival 'Meer dan woorden' beleeft
de première van 'Schaken met Dipone-
goro', een toneelstuk van Hella S. Haas-
se dat zij in 1948 schreef maar dat door
zijn politieke lading toen te gevoelig lag
om uit te voeren. 50 jaar nadat Soekar-
no de Indonesische onafhankelijkheid
uitriep, ligt het nog steeds gevoelig.
Immers Haasse brengt in het stuk begrip
op voor Diponegoro, een Indonesische
'onafhankelijkheidssstrijder avant la let-
tre' die het de Nederlanders tijdens de
Java-oorlog (1825-1830) erg lastig
maakte. Overigens in 1869 pleitte
Johannes van Vloten al voor een stand
beeld voor Diponegoro in plaats van
een voor onze nationale held J.P. Coen.
De legendarische Herbert Huncke die
figureerde in de boeken van schrijvers
uit de beat-generatie als Jack Kerouac,
William Burroughs en Alan Ginsburg,
die zich tegen de kolonialisering van de
geest keerden, leest voor uit het werk
van de auteurs voor wie hij een inspira
tiebron was.
In de nieuwe rubriek Gedicht aandacht
voor Zeeuwse of op Zeeland geinspi-
reerde dichters die een nieuwe publica
tie het licht doen zien. Dit maal de van
oorsprong Zeeuwse dichteres Emma
Crebolder die eerder in de Zeeuwse Slib
reeks Zwemsonnetten (1988) uitgaf.
Eind augustus verschijnt bij Bert Bakker
haar bundel Zwerftaal waaruit het
gedicht 'De Schelde heeft geen brug' is
overgenomen.
Voor de eerste keer kan men tijdens de
Zeeland Nazomer Festivals kennis
maken met het poppenspel dat volgens
W. Nijssen een van de meest veeleisen
de kunstvormen is want de toeschou
wer moet zijn scheppende vermogens
investeren in de dynamiek van het spel
en als het ware de pop mee leven in hel
pen blazen. Het aanbod loopt van tradi
tioneel tot experimenteel. Zo is er onder
meer een voorstelling van het Vlaamse
Figuren Theater dat de Carmina Burana
speelt. De stoomtram van de SGB vormt
de link tussen een drietal voorstellingen
van groepen en solisten. Warner Con
sorten, een afsplitsing van de beruchte
Dogtroep, geeft een opvoering bij de
ruïne van het kasteel Hellenburg. Het
Zeeuwse Flup Ju Bedrijf pakt uit met
een nieuwe productie die de cryptische
naam 'Korg' draagt en het Nederlandse
Ensemble Contraint geeft een beeldver
haal ten beste op een partituur van de
Zeeuwse componist Dies Ie Due.
Drie muziekfestivals
In het Festival van Zeeuwsch-Vlaande-
ren staat ditmaal de Hongaarse en
Roemeense muziek centraal. De musi
coloog Frank Meijer laat zien hoe de
Hongaarse en Roemeense klassieke
muziekculturen ontstonden. Wie kent
niet de naam van de Hongaarse compo
nist Béla Bartók? Maar wie wist dat deze
componist door de Balkan trok om de
rijke folkloristische muziek van die
streek vast te leggen die de basis van
zijn overbekende oeuvre werd. Minder
bekend zijn zijn Roemeense tegenhan
gers Geroge Enescu en Dumnitri Kiriac-
Geogescu wat is te wijten aan het gege
ven dat de Roemenen veel minder op
het Westen georiënteerd waren dan de
Hongaren.
De journaliste Karen Kroese levert bij
dragen over twee verschillende muziek
vormen: de jazz en de kamermuziek. In
haar artikel 'Op de golven van de Jazz'
laat ze onder meer de twee topattracties
aan het woord: Jeanie Bryson en Lillian
Boutte. Voor jazzkenners behoeven
deze grote jazzvocalistes geen nadere
introductie. Met een vader die Dizzy
Gillespie heet, kon Bryson onmogelijk
aan de jazz te ontsnappen. Lillian Bout-
té, opvolgster van Louis Armstrong als
jazzambassadeur van New Orleans, is
Zeeuws Tijdschrift 1
